Udostępnij ten artykuł.

Rasa: Cirneco Dell Etna (Chart sycylijski)

CIRNECO DELL’ETNA (Cirneco dell’Etna)

Historia

Jedna z najstarszych teorii odnośnie do pochodzenia rasy głosi, że Cirneco dell'Etna wywodzą się od starożytnej rasy psów myśliwskich z doliny Nilu z epoki faraonów. Psy miały przybyć na Sycylię wraz z Fenicjanami lub Kreteńczykami. Najnowsze badania naukowe obalają jednak tę tezę, skłaniając się ku koncepcji, że mamy do czynienia z rdzennie sycylijską rasą psów. Monety, ryciny i mozaiki znalezione w pobliżu Etny dowodzą, że cirneco zamieszkiwały te okolice już wiele wieków przed naszą erą.
Nazwa cirneca wzięła się przypuszczalnie od nazwy Cyrenaica – miasta i regionu w północnej Afryce, na terenie dzisiejszej Libii. Potwierdza to nazwa, jakiej używali starożytni Grecy zamieszkujący dawnej Sycylię - "Kyon Kyrenaikos". Według niektórych teorii nazwa pochodzi od francuskiego "charnique" lub nawet hiszpańskiego "nocharniego".

Liczebność populacji na przełomie XIX i XX wieku była już bardzo nieliczna, a rasa niemal wyginęła. Mimo problemów psy przetrwały w niezmienionej postaci do 1947 roku, kiedy to zostały oficjalnie zarejestrowane przez FCI, dzięki staraniom Agnatan Paterno z Castello dei Duchi de Carcani. Hodowczyni znalazła praktycznie wszystkie żyjące wówczas w okolicy Etny cirneco, które mogły zostać uznane za rasowe. Obecnie cirneco dell'Etna hodowane są m. in. we Włoszech, na Słowenii, w Anglii, Skandynawii i Francji. Według szacunków populacja psów tej rasy na całym świecie nie przekracza kilkuset sztuk.

Pies Cirneco dell’Etna

Pies Cirneco dell’Etna leżący w ogrodzie

Wygląd

Cirneco Dell Etna to pies w typie pierwotnym, o eleganckiej i smukłej sylwetce, i średniej wysokości w kłębie. Jego ciało wpisuje się w kształt kwadratu, co oznacza, że długość tułowia odpowiada wysokości w kłębie. Głębokość klatki piersiowej wynosi nieco mniej niż odległość od podłoża do łokcia. Czaszka ma podłużnie owalny kształt; górne linie czaszki i kufy są nieznacznie rozbieżne lub równoległe. Górny profil czaszki tak delikatnie wypukły, że wydaje się niemal płaski. Szerokość czaszki między łukami jarzmowymi nie przekracza połowy długości głowy; łuki brwiowe nie bardzo wystające; bruzda czołowa tylko delikatnie zaznaczona. Grzebień potyliczny i guz potyliczny nieznacznie wykształcone. Stop dobrze zaznaczony. Nos raczej prostokątnego kształtu; dosyć duży; jego kolor odpowiada kolorowi szaty (raczej ciemnoorzechowy, jasnoorzechowy, cielistego koloru). Kufa spiczasta, o prostej górnej linii pyska; jej dolny boczny profil wyznacza żuchwa. Wargi delikatne, cienkie i napięte, zaledwie zakrywające zęby żuchwy. Słabo widoczna śluzówka w kąciku warg. Szczęka i żuchwa normalnie wykształcone, choć nie wydają się mocne. Żuchwa delikatnie wykształcona, z cofniętym podbródkiem. Siekacze, ustawione prostopadle w szczęce i żuchwie, są idealnie ustawione w linii i dopasowane.

Zęby dobrze wykształcone i kompletne; zgryz nożycowy. Policzki płaskie. Oczy dosyć małe, koloru ochry, nie przesadnie ciemne, bursztynowe lub nawet szare; usytuowane bocznie, owalnego kształtu, o pigmentacji obwódek odpowiadającej kolorowi nosa. Uszy osadzone dosyć wysoko i blisko siebie, stojące i sztywne; małżowina ustawiona do przodu; trójkątnego kształtu, o wąskich koniuszkach, nie mogą być cięte. Długość uszu stanowi nie więcej niż połowę długości głowy. Górny profil szyi mocno łukowaty (wypukły). Długość szyi równa długości głowy. Szyja stożkowata o wyraźnie widocznych mięśniach, zwłaszcza wzdłuż karku. Skóra delikatna i napięta, ściśle przylegająca; bez podgardla. Górna linia tułowia prosta, opadająca łagodnie od kłębu ku zadowi. Kłąb uniesiony ponad linię grzbietu; wąski, ze względu na zbieżność łopatek; połączony harmonijnie z szyją, tworząc nieprzerwaną linię. Prosta górna linia grzbietu z umiarkowanie rozwiniętymi mięśniami; długość odcinka piersiowego stanowi trzykrotność długości odcinka lędźwiowego.

Cirneco dell’Etna pies myśliwski pochodzący z Włoch

Chart sycylijski bawiący się piłeczką

Mięśnie krótkie i słabo widoczne, ale mocne. Górna linia zadu płaska, mięśnie niewidoczne. Długość klatki piersiowej przekracza nieco połowę wysokości w kłębie. Klatka piersiowa sięga lub prawie sięga poziomu łokci, jednakże nigdy poniżej. Żebra nieznacznie wysklepione, ale nigdy płaskie. Dolna linia harmonizuje z równomiernie unoszącą się linią, biegnącą wzdłuż brzucha, nie tworząc nagłej przerwy. Brzuch szczupły i podciągnięty; słabizny długości równej długości okolicy nerkowej. Ogon nisko osadzony, dosyć gruby, równomiernej grubości na całej długości, dosyć długi, opuszczony do poziomu stawu skokowego lub nieco niżej. W spoczynku – noszony szablowato; gdy pies czuwa – uniesiony trąbkowato nad grzbietem. Włos gładki. Kończyny przednie proste i równoległe. Widziana z boku – pionowa linia, biegnąca od szczytu łopatki, dotyka końców palców. Długość ramienia stanowi połowę długości kończyn, mierzonej od podłoża do łokci. Niemal idealnie  równoległe lub prawie równoległe względem płaszczyzny pośrodkowej ciała. Nieco ukośne względem poziomu, z widocznymi i wyraźnymi mięśniami. Przednie łapy owalnego kształtu (zajęcza łapa), o zwartych i dobrze wysklepionych palcach; pazury mocne i zagięte, brązowe lub cielisto różowe, prawie brązowe, lecz nigdy czarne; opuszki tego samego koloru co pazury. Kończyny tylne proste i równoległe. Widziana z boku, pionowa linia, biegnąca od tylnej części guza miednicowego do podłoża, dotyka lub prawie dotyka końców palców. Udo długie i szerokie. Kolano musi znajdować się w linii pionowej, biegnącej od zadu do podłoża.

Psy rasy Cirneco Dell Etna

Psy rasy Cirneco Dell Etna

Tylne łapy nieco owalne, poza tym posiadające wszystkie cechy przednich łap. Skóra delikatna, dobrze przylegająca na całym ciele do tkanki podskórnej. Kolor zróżnicowany, zgodny z kolorem szaty. Śluzówki i skóra nosa – koloru opisanego w charakterystyce nosa ; nigdy nie mogą być w czarne łaty lub depigmentowane. Włos krótki na głowie, uszach i kończynach; półdługi (ok. 3 cm) lecz gładki i płasko przylegający na tułowiu i ogonie; włos prosty i sztywny, jak koński włos. Dopuszczalnymi typami maści są: jednobarwna płowa, mniej lub bardziej intensywna, bądź rozjaśniona, np. izabelowata, śniada, etc., płowa z mniejszą lub większą ilością bieli (biała strzałka na głowie, białe znaczenia na klatce piersiowej, białe łapy, biały koniuszek ogona, biały brzuch; mniej pożądany jest biały kołnierz), jednobarwna biała lub biała z rudymi łatami oraz płowa z nieco jaśniejszymi lub ciemniejszymi pojedynczymi włosami.
Psy osiągają od 46 do 50 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i ważą od 42 do 46 cm. Waga psów oscyluje w granicach 10-12 kg, suki ważą od 8 do 10 kg.

Zdjecie psa rasy Cirneco dell etna

Temperament

Cirneco dell'Etna ma silną i niezależną osobliwość. Jest doskonałym psem myśliwskim i szybko uczy się nowych rzeczy. Jest także towarzyski, przyjazny, czuły i bardzo inteligentny. Wobec właścicieli niezwykle lojalny i bezwarunkowo im oddany. Sprawdza się jako pies rodzinny, ale różnie reaguje na obcych – zazwyczaj jest nieufny.  Dzieci toleruje, chociaż nie nadaje się do mieszkania z bardzo małymi dziećmi. Ma duże zapotrzebowanie na ruch, dlatego właściciel musi pamiętać o codziennych długich spacerach. Psy nie nadają się do mieszkania w budzie – mają krótki płaszcz i praktycznie zero tkanki tłuszczowej. W domu lubią wtulić się w ciepłą kanapę, ułożyć na kocu i zasnąć przy kominku.  
Psy Cirneco Dell Etna są zwierzętami społecznymi, które dobrze dogadują się z innymi psami, a nawet kotami. Wymagają jednak wczesnego uspołecznienia – w innym przypadku mogą stać się strachliwe lub agresywne.

Zdrowie i Pielęgnacja

Cirneco dell'Etna to rasa "bezobsługowa". Jego krótka sierść wymaga jedynie sporadycznego szczotkowania, aby utrzymać ją w czystości i porządku. Do pielęgnacji wykorzystujemy gumowe rękawice lub ciepłe wilgotne szmatki. Kąpiele należy wykonywać tylko wtedy gdy pies jest rzeczywiście brudny. Innymi ważnymi zabiegami są regularne przycinanie paznokci i zbieranie kamienia nazębnego.
Rasa jest generalnie zdrowa. Nie odnotowano typowych przypadłości dziedzicznych.

Suczka Cirneco Dell Etna

Suczka Mia - Cirneco Dell Etna, fot. Giorgio Minguzzi

Wysokość: Psy osiągają od 46 do 50 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i ważą od 42 do 46 cm.

Waga: Waga psów oscyluje w granicach 10-12 kg, suki ważą od 8 do 10 kg.

Umaszczenie: Dopuszczalnymi typami maści są: jednobarwna płowa, mniej lub bardziej intensywna, bądź rozjaśniona, np. izabelowata, śniada, etc., płowa z mniejszą lub większą ilością bieli (biała strzałka na głowie, białe znaczenia na klatce piersiowej, białe łapy, biały koniuszek ogona, biały brzuch; mniej pożądany jest biały kołnierz), jednobarwna biała lub biała z rudymi łatami oraz płowa z nieco jaśniejszymi lub ciemniejszymi pojedynczymi włosami.

Zdrowie: Rasa jest generalnie zdrowa.

Pielęgnacja: Rasa jest praktycznie bezobsługowa. Wystarczy okazjonalne przeczesywanie sierści.

Rodzina:  Rodzinne, oddane i kochające psy rodzinne, które wymagają szkolenia i konsekwentnego prowadzenia. Mają duże zapotrzebowanie na ruch. Raczej nie nadają się dla rodzin z bardzo małymi dziećmi.

Pochodzenie: Włochy

Inne nazwy: Sicilian Greyhound, Chart sycylijski.

Klasyfikacja FCI - grupa V, sekcja 7 (pierwotne psy myśliwskie), nr wzorca 199. Bez prób pracy.

Tagi artykułu: