Udostępnij ten artykuł.

Eksterier psa - wyjaśnienie pojęcia

Pokrój eksterier psa to pojęcie ważne szczególnie dla hodowców psów rasowych. Nie do końca jednak wszyscy mogą wiedzieć, o co w tym określeniu chodzi dokładnie. Tymczasem w pracy hodowlanej to wiedza podstawowa.

Eksterier psa – wyjaśnienie pojęcia

W definicji ogólnej pokrój eksterier psa oznacza zewnętrzną budowę jego ciała, która u psów rasowych ma być zgodna z wzorcem danej rasy. Pojęcie to odnosi się jednak nie tylko do samych psów, ale również do wszystkich innych zwierząt.

Innymi słowy, pokrój psa, nazywany też eksterier psa to zespół zewnętrznych cech budowy ciała tego zwierzęcia, które określają aktualny stan rozwoju jego kośćca i umięśnienia oraz proporcje pomiędzy nimi. Proporcje te opisują więc harmonijność budowy ciała zwierzęcia.

eksterier psa akita inu

Pokrój eksterier psa, podobnie jak innych zwierząt hodowlanych (np. koni, bydła) podlega ocenie, która określa zgodność cech zewnętrznej budowy ciała z oczekiwanym wzorcem (wzorcem rasy w przypadku psów rasowych).

Ocenę pokroju/eksterieru zwierzęcia, w tym psa, można przeprowadzić za pomocą następujących metod:

  • metody wzrokowej (ocena wizualna poszczególnych partii ciała zwierzęcia wraz z ich opisem);
  • techniczny opis zewnętrznej budowy ciała zwierzęcia na prostokącie (zwykle jest to schemat psa na papierze, na którym nanosi się poszczególne elementy opisu jego budowy zewnętrznej wraz z zaznaczeniem cech szczególnych – opis wraz z zaznaczeniem na schemacie rysunkowym);
  • metoda fotograficzna i pantograficzna (fotografowanie psa z uwzględnieniem jego cech szczególnych);
  • ocena punktowa (obowiązuje tu punktacja, cechy budowy zewnętrznej są oceniane/opisywane w skali np. od 1 do 9 pkt.).

Pokrój eksterier psa – znaczenie i wykorzystanie w hodowli

Pokrój eksterier psa rasowego jest ważny nie tylko z punktu widzenia określenie stopnia rasowości zwierzęcia (zgodność z wzorcem rasy), ale ma też ogromne znaczenie w pracy hodowlanej. Zwierząt o pokroju odbiegającym od wzorca rasy nie można kojarzyć ze sobą i rozmnażać. W przypadku niektórych ras (np. myśliwskich czy obronnych) trzeba tez zwrócić uwagę na utrzymanie i doskonalenie ich cech użytkowych. Posiadane przez psa cechy użytkowe mają w pełni odpowiada standardom danej rasy. Wśród takich cech pokroju eksterieru psa znajdują się m.in.: wzrost/wielkość/wysokość w kłębie, masa ciała, kształt grzbietu, kształt i noszenie głowy, kształt i ustawienie nóg przednich oraz tylnych, kontowanie łopatki, noszenie ogona, uszy, zgryz, szata barwna sierści (umaszczenie) itp. Cechy te w połączeniu ze stanem zdrowia, stanem fizjologicznym i temperamentem (usposobienie i psychika), pozwalają psu wypełniać rozmaite wymagania zgodne z wzorcem rasy i użytkowością. Hodowcy psów rasowych muszą znać te zasady, aby móc prowadzić jaką kol wiek prace hodowlaną (kojarzenie par rodzicielskich, rozród i doskonalenie cech hodowlanych).

Pełna doskonałość anatomiczna (budowa ciała psa, czyli pokrój psa / eksterier psa) musi współgrać z cechami i kwalifikacjami czysto użytkowymi. Obie kwestie mają sprowadzać się do wspólnego mianownika i być obopólnie i w zgodzie ze sobą doskonalone. Obu tych pojęć – pokrój eksterier psa i jego wartość użytkowa – nie wolno rozdzielać. Pociąga to bowiem za sobą zwykle tylko niepotrzebne szkody i nierzadko prowadzi do konfrontacji obu tych aspektów (np. piękny pokrojowo pies, za to zbyt przez to słaby użytkowo – tak stało się m.in. u owczarków niemieckich z ich nienaturalnie podkurczonymi, a przez to chwiejnymi i słabymi oraz narażonymi na kontuzje i zwyrodnienia, tylnymi nogami). Wspólnym dążeniem miłośników psów musi być rozmnażanie i hodowla takich zwierząt, które miałyby stosowną, określoną standardem budowę ciała w połączeniu z użytkowością, wytrzymałością fizyczną i psychiczną oraz dobrym zdrowiem i kondycją. Tylko wtedy psy sprawdzałby się w różnych warunkach i bez konieczności obniżania wymagań, a jednocześnie miałyby idealny pokrój psa. Psy i suki wybierane do hodowli muszą dostarczyć ewidentne i bezsporne dowody na to, że są w stanie sprostać wysokim wymaganiom wzorca rasy i użytkowym, zanim zostaną dopuszczone do rozrodu (do kojarzeń). Nie można uwzględniać i rekomendować w pracy hodowlanej jedynie aspektu użytkowego psa, nie przywiązując jednocześnie wagi do jego pokroju czyli eksterieru i na odwrót. Należy bezwzględnie traktować te cechy jednocześnie razem. Każdy pies niekwalifikujący się do dalszej hodowli (mający złe cechy użytkowe lub nieprawidłowy pokrój eksterier psa), musi być usuwany z harmonogramu rozrodu. Takie zasady pracy hodowlanej przyczynią się niewątpliwie do tego, że rasy będą doskonalone jeszcze lepiej i efektywniej (wydajniej). Specjaliści zaznaczają ponadto, że odpowiedzialna praca hodowlana pociąga za sobą konieczność posiadania szczegółowej wiedzy z zakresu krzyżowania psów. Aby uzyskać i doskonalić idealny eksterier psa, każdy hodowca, szczególnie mający dopiero zamiar rozpocząć hodowlę, zanim nabędzie odpowiednie doświadczenie w tym względzie, powinien konsultować się z lokalnymi grupami hodowców i Związkiem Kynologicznym.

eksterier psa (prawidłowa budowa ciała psa)

We właściwie prowadzonej pracy hodowlanej bardzo istotną sprawą jest wyrównywanie niedoborów w obrębie wszystkich aspektów, w tym także dotyczących pokroju eksterieru psa. Innymi słowy, wszystkie braki stwierdzone u suki hodowlanej powinny zostać wyrównane przez odpowiedni dobór samca do rozrodu. Należy przy tym zwracać uwagę na następujące cechy budowy ciała psa: jego wielkość oraz proporcja wysokości do długości jego ciała, a także wysokość w kłębie do głębokości klatki piersiowej, umięśnienie, zwartość budowy, kontowanie oraz długość i ułożenie zadu, ułożenie frontu i kontowanie łopatek, wygląd uszu i głowy, typ sierści oraz rozłożenie koloru ipigmentu. Nie wolno zapomnieć również o sposobie poruszania się psa i przyjmowanej postawie. Do cech pokroju psa ocenia się również jego wytrzymałość, wytrwałość i gotowość do pracy (w przypadku ras użytkowych), cechy przewodnicze, psychikę itp. Ocenie podlegają także przodkowie i rodzeństwo psa. Szczenię po bardzo utytułowanych rodzicach ma największe szanse uzyskać jak najlepszy eksterier psa dorosłego. Do oceny psa na podstawie jego przodków służy rodowód obojga rodziców, przy czym powinno się uwzględnić dane przynajmniej do piątego pokolenia wstecz. Należy pamiętać, że ewentualna hodowla wsobna przyczynia się zarówno do zagęszczenia pewnych niekorzystnych cech dziedzicznych (np. choroby dziedziczne, czy wadliwy pokrój psa), jak i do polepszenia innych. Takie skutki hodowli wsobnej uzewnętrzniają się zależnie od zagęszczenia tych cech we krwi przodków psa. Właściwy dobór psów do rozrodu może, więc znacznie poprawić eksterier psa i uczynić go championem wystawowym. Hodowcy mają więc prowadzić jednoczesne wzbogacanie eksterieru i poprawianie wydajności psa pod kątem jego użytkowości. Praca hodowlana ma by ć tak prowadzona, by uzyskać potomstwo mające przynajmniej wszystkie wymagane cechy pokroju zgodne z wzorcem rasy.

Tagi artykułu: