Udostępnij ten artykuł.

Historia Border Collie

    W dialekcie celtyckim słowo „collie” służy do opisania wszystkich użytecznych rzeczy.  Wszystko co czarne było natomiast określane przymiotnikiem "coly". Pies "collie" był w dawanych czasach powszechnie wykorzystywany na farmach na pograniczu Szkocji i Anglii, i po dziś dzień wiele sprzętów rolniczych jest poprzedzone słowem "collie". „Border" oznacza natomiast „granicę”, co wiąże się z faktem, że psy wypasały owce na granicy Anglii i Szkocji. Słowo "border" wiąże się również z nazwiskiem Jamesa Reida, który pełnił funkcję doradcy prawnego AIRDRIE oraz sekretarza Międzynarodowego Stowarzyszenia Psów Pasterskich (ISDS) założonego w 1906 roku. Niektórzy historycy twierdzą, że to właśnie on wpisał nazwę Border Collie na formularzach ISDS po uprzednim nadaniu im oficjalnej nazwy.

     Historia i pochodzenie Border collie nie są do końca znane, niemniej zbiegają się z rozwojem relacji miedzy farmerem i jego psem. Do rozwoju rasy przyczynili się prawdopodobnie starożytni Rzymianie, którzy sprowadzili duże, mocno zbudowane czworonogi na Wyspy Brytyjskie ok. 55 roku p.n.e. Czarne psy z białym podpalaniem przypominały nieco współczesne Rottweilery oraz Berneńskie Psy Pasterskie. Kiedy Rzymianie na stałe osiedlili się na Wyspach, psy stały się niezastąpione w ochronie żywego inwentarza. W II wieku Marcus Terentius Varro napisał wiele traktatów na temat wychowania, opieki i treningu psów pasterskich oraz możliwość wypasania stad owiec przy ich pomocy.
     Nieco później, gdy Wyspy najechali Wikingowie, którzy przywieźli ze sobą psy w typie Szpica, które były wykorzystywane do wypasania. Psy po skrzyżowaniu z psami Rzymian uzyskały znacznie mniejsze rozmiary, zwiększając jednocześnie sprawność i zwinność. Ta zmiana okazała się bardzo korzystna na skalistych, górzystych terenach Walii i Szkocji.

    Jeden z najwcześniejszych opisów przodków rasy Border Collie pochodzi z X wieku, kolejny – nieco bardziej dokładny – z 1576 r.  W książce "English Shepherd" autorstwa Johannesa Cainsa znajduje się opis rasy, który mógłby z powodzeniem zastąpić opis współczesnych Working Border Collie (Pracujący BC).  Rasy te obejmowały Welsh Grey, Highland Collie, z których wywodzą się współczesne pokazowe Border Collie, oraz Lowland Collie. Wygląd oraz umiejętności psów były bardzo zróżnicowane i w dużej mierze zależały od tego, jakie rasy owiec miały wypasać. Przez stulecia wygląd owczarków znacząco się zmienił; poszczególne cechy stanowią wynikową drobiazgowej selekcji pod względem użytkowości w pracy. W XIX wieku, kiedy rolnictwo uległo procesom mechanizacji, a farmerzy posiedli większe areały, skutecznie wypasające psy stały się prawdziwym majątkiem.

     Border Collie pojawiły się w Australii i Ameryce w 1880 roku, gdzie stale kontrolowano ich poziom. Wszystkie współczesne Bordery mają wspólnego przodka imieniem Old Hemp, który urodził się w 1893 roku w hodowli Mr. Adama Telfera w Northumberland w Anglii. Old Hemp miał ok. 21 cali wysokości w kłębie ( ~52,5 cm ) i ważył 45 funtów ( ~20 kg). BCi był psem o czarno - białym umaszczeniu i długim, prostym włosem.

historia Border Collie   Protoplasta psów border collie Old Hemp

Protoplasta współczesnych psów Border collie - Old Hemp

Innymi czworonogami, które miały znaczny wpływ na kształtowanie rasy, były:

Tommy - Isaaca Herdmana

Sweep -Thomasa Armstronga (Obaj wnukowie Old Hampa )

Craig - J.M. Wilsona

     W 1906 roku hodowcy oraz miłośnicy rasy założyli Międzynarodowe Stowarzyszenie Psów Pasterskich - ISDS (International Sheep Dog Society). Na samym początku organizacja działała wyłącznie na terenach Szkocji, a do jej głównych zadań należała rejestracja nowych czworonogów i zbieranie informacji na temat rodowodów, rejestrów i metryk dla pracujących owczarków. Obecnie Stowarzyszenie skupia najlepszych hodowców i miłośników psów pasterskich i jest znane na całym świecie. 
    Nazwa Border Collie została zatwierdzona w roku 1916 przez Jamesa Reida – długoletniego sekretarza ISDS.
Po II wojnie światowej Border collie stały się popularne wśród mieszkańców dużych ośrodków miejskich i w związku z tym zyskały status zwierząt do towarzystwa. Hodowcy docenili także ich umiejętności i predyspozycje do udziału w sportach kynologicznych. Niestety, aby psy mogły brać udział w oficjalnych zawodach, rasa musiała zostać oficjalnie zarejestrowana. Dopiero w 1976 zarejestrowano rasę i ustalono dla niej wzorzec oraz uregulowano sposób nadania tytułów. W niedługim czasie psy upowszechniły się w krajach, gdzie hodowano stada owiec, a zatem w Australii, Nowej Zelandii, USA i Kanadzie.   

Współczesny border collie  

Border collie zaganiający stado owiec

   Obecnie w Nowej Zelandii hoduje sie dwa różne typy bordera: krótkowłosy, który pracuje przy owcach i bydle, oraz wystawowy – znacznie mocniejszy i o bujniejszym włosie.

border collie, border collie historia, border collie historia psa, border collie historia rasy, border collie historia rasy psow, border collie jego historia, border collie korzenie, border collie linia pochodzenia, border collie pochodzenie, border collie początki, border collie rys historyczny, dzieje border collie, historia border collie, historia bordera, historia i pochodzenie border collie, historia pracujących border collie, historia psa, historia psa border collie, historia rasy border collie, historia rasy psa border collie, jaka jest historia powstania rasy border collie, kiedy zarejestrowano rasę border collie, pracujący border collie, przodkowie rasy border collie, skąd pochodzi border collie, skąd się wywodzi border collie

Tagi artykułu: