Agility to rodzaj dyscypliny sportowej, w której pies kierowany głosem właściciela musi w jak najkrótszym czasie przebyć tor przeszkód. Działania trenera ograniczają się do wydawania komend głosowych i sygnałów mimicznych.
W najprostszej formie kurs agility składa się z zestawu standardowych przeszkód wyznaczonych przez sędziego.
Powierzchnia toru ćwiczeniowego może przybierać dowolny kształt i fakturę. Najczęściej spotykanym rodzajem nawierzchni jest trawa; w niektórych wypadkach jednak stosowana jest guma, lub specjalna mata umożliwiająca efektywną przyczepność. W zależności od rodzaju konkurencji, przeszkody mogą być oznaczone numerami wskazującymi kolejność wykonywania poszczególnych sekwencji. Kursy są do tego stopnia skomplikowane, że pies nie jest w stanie wypełnić ich poprawnie bez udziału trenera. Konkurencja agility ocenia poszczególne części składowe biegu ćwiczeniowego: obsługę strategii, szybkość biegu, umiejętności kierownicze właściciela, precyzję wykonania i przede wszystkim szybkość.
Przed rozpoczęciem zawodów zarówno właściciel jak i pies zapoznają się z torem przeszkód i podejmują odpowiednie ćwiczenia. Trenerzy psów bardzo chętnie korzystają z dodatkowych pomocy w postaci map z rozrysowanym planem przebieżki. Dzięki temu właściciel może określić szanse zwierzęcia na bezbłędne przejście przez tor, a także określić podjętą strategię. Tory przeszkód sprawiają nierzadko wiele trudności; nie jest bowiem powiedziane, ile razy pies będzie musiał powracać do już pokonanej przeszkody i mierzyć się z nią ponownie. Im wyższy poziom skomplikowania tym bardziej liczą się umiejętności szkoleniowe i poziom wytrenowania psa.
Różne organizacje mogą wprowadzać przepisy wewnętrzne określające zasady biegu z przeszkodami. Niemniej jednak podstawowa forma większości przeszkód jest niezmienna i obowiązuje we wszystkich stowarzyszeniach agility. Poniżej zamieszczamy listę najpowszechniejszych przeszkód, które są z całą pewnością znane wszystkim miłośnikom kursów agility:
A-frame
Pies wspina się po rampie, która przybiera kształt odwróconej litery V. Wysokość rampy może być różna, jednakże najczęściej dochodzi do trzech metrów. Rampa jest pomalowana na jasne kolory pies musi wspiąć się na nią i dotknąć zaznaczonych obszarów przynajmniej jedną łapą.
Dogwalk
Pies rozpoczyna spacer na wysokości około 1,2 metra, po czym powoli schodzi w dół. Ćwiczenie wymaga stałego kontaktu z człowiekiem i bezwzględnego posłuszeństwa.
Pokonywanie toru przeszków przez psa w zawodach agility
Teeter-totter
Przyrząd ćwiczeniowy do złudzenia przypomina dziecięcą huśtawkę. Pies musi umiejętnie balansować na desce i przejść od jednego do drugiego końca. Obecnie wykorzystuje się deski powlekane specjalnym, gumowym materiałem, który umożliwia większą przyczepność. Deska jest bardzo lekka i pozwala na wykonanie ćwiczenia nawet przez bardzo lekkie psy takie jak Chihuahua.
Crossover
Ćwiczenie przypomina klasyczny dogwalk. Psy muszą jednak wejść na wysoką platformę, a następnie zejść po desce wskazanej przez właściciela. Najczęściej spotykamy cztery deski umieszczone w regularnych odstępach. Obecnie coraz rzadziej stosuje się tę metodę ćwiczeniową.
Kolejną, popularną przeszkodą jest tunel. Tunel przyjmuje zazwyczaj długość sześciu metrów, zaś jego przekrój nie powinien być większy niż 60-70 cm. Tunele są zazwyczaj wykonywane z elastycznych materiałów. Konkurencja o nazwie Collapsed Tunnel jest nieco bardziej skomplikowana i wymaga od psa pewności siebie i podporządkowania się właścicielowi. Pies wchodzi do tunelu, który nie posiada wewnętrznego szkieletu i przez to swobodnie leży na ziemi. Zwierzę musi więc przemóc lęk przed zamkniętymi przestrzeniami i odnaleźć wyjście.
Skoki odbywają się przy użyciu dwóch pionowych słupków przedzielonych poziomym rozgranicznikiem. Wysokość może być regulowana w zależności od gabarytów zwierzęcia.
Skok podwójny, bądź potrójny jest bez wątpienia wielkim wyzwaniem dla psa. Poziome słupki ustawione są w trzech równoległych rzędach. Pies w związku z tym musi wziąć o wielki większy rozbieg i skoczyć na wiele większą odległość. Poziome słupki mogą być w dowolny sposób regulowane od najniższego do najwyższego, bądź odwrotnie. Opadnięcie łap na platformy, bądź strącenie słupków skutkuje odjęciem punktów w zawodach.
Do grupy przeszkód determinujących skok zaliczamy również liczne przeszkody naturalne takie jak krzewy, płoty, kałuże, bądź falsyfikowane dziury w ziemi.
Niektóre przeszkody nie klasyfikują się do konkretnych grup. Mowa przede wszystkim o: pause table, pause box, wiszącym moście, slalomie i platform jump. Pause table czyli w wolnym tłumaczeniu stół na przerwę polega na wyegzekwowaniu od psa skoku na ustaloną platformę, bądź też stół. Następnie musimy przekonać psa, aby zajął pozycję siedzącą i pozostawał w niej przez określony czas. Na podobnej zasadzie działa pause box- do celów ćwiczeniowych wykorzystujemy jednak wysokie pudło, bądź naturalne wybrzuszenie terenu. Wiszący most sprawdza koordynację psa i umiejętność radzenia sobie w sytuacji stresowej. W tej konkurencji niekwestionowanymi mistrzami są Owczarki niemieckie. Slalom może odbywać się z wykorzystaniem zwykłych słupków, które są bardzo gęsto rozstawione. Platform jump polega na przeskakiwaniu z jednego miejsca na drugie. Platformy znajdują się na podwyższeniu, zaś pies nie może stanąć na ziemi w czasie wykonywania konkurencji.
Konkurencja agility dzieli się na trzy klasy wzrostowe.
- SMALL należą psy ras małych- do 35 cm w kłębie;
- Medium psy średnie- 35-43 cm;
- LARGE psy duże powyżej 43 cm.
Podział występuje również ze względu na poziom umiejętności psa.
- Klasa 0 jest klasą nieoficjalną, ćwiczeniową.
- KLASA A1
- Klasa A2
- Klasa A3 jest natomiast dedykowana czworonogom, którzy uprawiają agility wyczynowo.
- Istnieje również klasa OPEN.