Historia rasy
Akbash dog są jedną z najstarszych ras psów zamieszkujących Azję Mniejszą. Pierwsze, historyczne wzmianki dotyczące rasy wiążą się z kolonizacją terenów azjatyckich przez starożytnych Greków. Akbash dog występuje obecnie na zachód od Ankary i jest bardzo rzadko spotykany na terenach europejskich. Historycy twierdzą, że czworonogi mają wiele wspólnego z takimi rasami jak: Aidi, Pirenejski pies górski, Owczarek Grecki, Komondor, Kuvasz, Polski Owczarek podhalański, Romanian Sheepdog, Słowacki Czuwacz, South Russian Ovtcharka. Najprawdopodobniej wszystkie wymienione rasy wywodzą się ze wspólnego korzenia. Wskazują na to nie tylko cechy fizjonomiczne, ale także zbliżone zachowania i cechy osobowościowe.
W latach siedemdziesiątych XX wieku rasa stała się popularna w Stanach Zjednoczonych. Amerykańscy hodowcy dostrzegli ich niezwykły potencjał do ochrony stada i dużą skuteczność w obronie owiec i innych zwierząt hodowlanych. Akbash skutecznie odganiały kojoty i inne drapieżniki.
Zeus i Athena rasy Akbash dog, fot. Gerard Barnes
Wygląd
Akbash dog to duży pies ważący od 75 do 140 funtów (34 do 64 kg); średnia dla samicy wynosi 90, a dla samca- 120 funtów. Wysokość psów w kłębie waha się od 27 do 34 cali (69 do 86 cm). Psy są mniejsze niż inne tureckie rasy, a przy tym o wiele zwinniejsze i bardziej energiczne.
Akbash dog ma gładką, krótką sierść oraz pełny, biały podwójny płaszcz (niekiedy z lekkim zabarwieniem w okolicach uszu). Psy mają długi, mocno owłosiony ogon oraz silnie owłosione kończyny dolne. Powieki, nos i wargi zwierzęcia powinny być całkowicie czarne lub czarno-brązowe; często jednak nabierają soczystej, różowej barwy. Psy mają reputację zwierząt wysokich, o długich, silnych ciałach. Czworonogi mają luźną skórę na szyi, która chroni je przed drapieżnikami. Większość zwierząt dysponuje rzędem długich, wilczych pazurów występujących w tylnych kończynach.
Rasa psów Akbash dog nie jest uznawana przez American Kennel Club (AKC), niemniej jednak Brytyjski Związek Kynologiczny wprowadził ją na swoją listę psów rasowych.
Akbash dog pijący wodę
Temperament i zachowanie
Akbash dog wydaje się być psem spokojnym i świadomym swojego miejsca w domowej hierarchii. Wielką zaletą psów jest brak skłonności destrukcyjnych i niski poziom agresji. Psy mogą spełniać funkcje obronne, gdyż są podejrzliwe w stosunku do obcych pozostających na ich terytorium i zwracają baczną uwagę na wszelkie zmiany otoczenia. Prawidłowo socjalizowane zwierzę może przebywać zarówno w towarzystwie ludzi jak i mniejszych zwierząt. Jeżeli od wczesnych lat młodości przyzwyczaimy je do obecności kotów, gryzoni i innych zwierząt domowych złapią z nimi dobry kontakt.
Akbash dog są często mylnie określane jako psy pasterskie, ale w rzeczywistości pełnią raczej funkcję „kontrolne”. Nadzorują stado i czuwają, aby nikt niepowołany nie wkradł się między ich podopiecznych. Psy pozostające w swoim środowisku naturalnym często spędzają długie godziny leżąc pośrodku stada. Stąd też powszechna jest opinia, jakoby były dość leniwe i mało energiczne. Niemniej w sytuacjach stresowych potrafią wytężyć wszystkie siły i zachować się w zgodzie ze swoja naturą. Wielkim atutem psów jest ich szybkość, zwinność i wytrzymałość na trudne warunki pracy. Bardzo często pracują dwójkami, dzięki czemu ewentualność ataków drapieżników znacznie maleje. Hodowcy uznają, że dwa osobniki są w stanie poradzić sobie ze stadem drapieżników. Oczywiście zdanie wydaje się nieco przesadzone, acz niepozbawione logicznej argumentacji.
Pies pasterski Akbash
Z racji tego, że Akbash dog przez większą część życia pozostaje w pracy, zmuszony jest podejmować samodzielne decyzje i opierać się na własnych doświadczeniach. Psy niechętnie uczestniczą w szkoleniach posłuszeństwa i spełniają polecenia właściciela. Jeżeli zaś chodzi o warunki życiowe, Akbash preferuje duże obszary i może okazywać niezadowolenie i sprawiać problemy, kiedy jego przestrzeń życiowa gwałtownie się kurczy. Psy z całą pewnością nie nadają się do życia w wielkim mieście. Najlepiej odnajdują się w środowisku naturalnym, w czasie wykonywania powierzonych im zadań. Właściciel Akbasha winien być konsekwentny i już od najwcześniejszych lat zadbać o prawidłowe wyszkolenie i wytresowanie zwierzęcia.
Pielęgnacja
Pies nie ma dużych wymagań w zakresie higieny i pielęgnacji. Musimy pamiętać jedynie o regularnym szczotkowaniu sierści i podcinaniu zbędnego włosa. Kąpiele wykonujemy jedynie okazjonalnie.
Zdrowie
Średnia długość życia psów wynosi 10-11 lat. Zwierzęcia często zapadają na choroby typowe dla ras psów dużych tj. dysplazję stawów biodrowych i łamliwość kości. Niektóre osobniki cierpią także na inne przypadłości, np. skręt żołądka, padaczkę, uszkodzenia więzadeł, niedoczynność tarczycy, przepuklinę pępowinową, kardiomiopatię, osteosarcomę, chłoniaki i inne nowotwory oraz niewydolność nerek.
Pies Akbash dog pilnujący stada owiec
Ciekawostka
Warto wiedzieć, że Akbash dog znajdują się w wykazie ras psów uznawanych powszechnie za agresywne. Do wykazu trafiają czworonogi, które są stosunkowo trudne w ułożeniu i wymagają konsekwentnego prowadzenia. Osoba doświadczona z całą pewnością „ogarnie” rasę. Pamiętajmy, że to my tworzymy agresywne psy. Żaden czworonóg nie jest zły z natury.
Wysokość: Psy mierzą w kłębie od 69 do 86 cm.
Masa: Waga psa waha się w granicach 34 do 64 kg. Duże rozbieżności wagi i wzrostu są znakiem rozpoznawczym rasy. Samice są zazwyczaj o wiele lżejsze i smuklejsze od samców.
Umaszczenie: Szata zwierzęcia jest koloru białego, niekiedy spotykamy kremowy nalot. Sierść psa jest również gęsta, dwuwarstwowa i ma miękkie poszycie. Włos jest zazwyczaj średniej długości: prosty lub lekko falujący. Odmiana krótkowłosa jest praktycznie niespotykana.
Szczeniaki Akbash dog, fot. Gerard Barnes
Pielęgnacja: Pies nie jest wymagający; wszelkie zabiegi pielęgnacyjne mogą, zatem być ograniczone do niezbędnego minimum. Akbash w żadnym przypadku nie nadaje się do życia w środowisku wielkomiejskim, gdyż potrzebuje sporej przestrzeni bytowej i stałego ruchu.
Zdrowie: Psy, podobnie jak wszystkie duże okazy, mogą cierpieć z powodu dysplazji stawów biodrowych, nadwagi i łamania kości. Generalnie jest to jednak zdrowa rasa.
Rodzina: Akbash nie jest agresywny, dzięki czemu odnajduje się w pracy z innymi zwierzętami i może przebywać w jednym pomieszczeniu z innymi zwierzętami domowymi. Dobrze radzi sobie w kontaktach z małymi dziećmi i współdomownikami. Wymaga odpowiedniego podejścia szkoleniowego i przeprowadzenia pełnego treningu z zakresu posłuszeństwa.
Kraj pochodzenia: Turcja
Przeciętna cena szczeniąt z rodowodem 3000 złotych.