Udostępnij ten artykuł.

Anatomia psa opis wszystkich narządów i układów występujących u psa

Anatomia psa jako nauka. Anatomia psa stanowi naukę o budowie całego ciała psa, wraz z układami oraz narządami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Innymi słowy – anatomia psa w sposób szczegółowy opisuje budowę makroskopową oraz umiejscowienie poszczególnych układów i narządów w organizmie tych zwierząt. Anatomia psa stanowi ponadto gałąź większej nauki, jaką jest anatomia zwierząt. Nauka ta jest też nieodzownym elementem studiów weterynaryjnych i zootechnicznych.

Budowa ogólna psa. Na poniższym rysunku przedstawiono budowę anatomiczną ciała psa. W jego skład wchodzą: 1) nos/trufla, 2) grzbiet nosa, 3) czoło, 4) ucho, 5) kark, 6) kłąb, 7) łopatka, 8) grzbiet, 9) lędźwie, 10) zad, 11) bok, 12) ogon, 13) udo, 14) podudzie, 15) kolano, 16) staw skokowy, 17) pięta, 18) śródstopie, 19) łapa, 20) palce zakończone pazurami, 21) śródręcze, 22) piąty palec, 23) przedramię, 24) łokieć (staw łokciowy), 25) klatka piersiowa, 26) brzuch, 27) przedpiersie, 28) mostek, 29) szyja, 30) policzki, 31) wargi, u psów nazywane fafle, 32) męski narząd płciowy - prącie

budowa ogólna psa

Wielkość całego psa, jak i jego kośćca (wielkość, długość i masywność kośćca), jest zależna od rasy i wyznacza odpowiednie, ogólne proporcje ciała zwierzęcia (odpowiednią formę jego sylwetki), będące wyznacznikowymi cechami rasy do której należy.

W skład budowy ciała psa wchodzą następujące układy: układ szkieletowy i mięśniowy (inaczej są też nazywane układami ruchu, układem szkieletowo-ruchowym itp.), układ nerwowy i narządy zmysłów, układ pokarmowy (inaczej –układ trawienny), układ dokrewny (inaczej –układ wewnątrzwydzielniczy), układ krwionośny (inaczej –układ krążenia, naczyniowy) oraz układ krwiotwórczy, układ oddechowy, układ moczowo-płciowy (rozdzielany tez na układ moczowy i płciowy), układ odpornościowy, a także tzw. powłoka wspólna (czyli skóra i przydatki skórne, takie jak: gruczoły skórne, pazury, włosy i wibrysy, czyli bardzo sztywne i grube wąsy czuciowe rozlokowane skupiskowo na pysku).

Najważniejsze organy wewnętrzne u psa, determinujące prawidłowe funkcjonowanie organizmu, to:

  • układ oddechowy: krtań, tchawica, oskrzela, płuca;
  • układ pokarmowy: przełyk, żołądek, wątroba, trzustka, dwunastnica, śledziona, jelito cienkie i j. grube, odbytnica;
  • układ krwionośny (duży i mały układ krwionośny): serce, tętnice i żyły;
  • układ moczowy: nerki, moczowody, pęcherz moczowy;
  • układ rozrodczy: prącie, jądra i nasieniowody (u samców), lub pochwa, jajniki i jajowody (u samic).

Kościec psa obejmuje kilka grup kości: kości czaszki, kości kręgosłupa, kości kończyn piersiowych (czyli przednich, barkowych), kości kończyn miednicznych (czyli tylnych) oraz kości klatki piersiowej.

W skład kości czaszki (łac. cranium) wchodzą: szczęka (zwana też kością szczękową, łac. maxilla s. os maxillare), kość siekaczowa lub międzyszczękowa (łac. os incisivum s. intermaxillare), kość nosowa (łac. os nasale), kość ciemieniowa (łac. os parietale), kość łzowa (łac. os lacrimale), kość jarzmowa (łac. os zygomaticum), kość podniebienna (łac. os palatinum), kość skrzydłowa (łac. os pterygoideum), lemiesz (łac. vomer), kość skroniowa (łac. os temporale), kość klinowa (łac. os sphenoidale) oraz żuchwa (łac. mandibula). Na granicy mózgoczaszki i trzewioczaszki leży kość sitowa (łac. os ethmoidale). Najbardziej ku tyłowi położoną kością czaszki, jest kość potyliczna (łac. os occipitale). Kości otaczające mózg (czyli ośrodkowy układ nerwowy) określa się nazwą mózgowioczaszka (łac. neurocranium), natomiast kości otaczające pozostałe narządy głowy, jak np. oko, język itp. – określa się mianem trzewioczaszka (łac. viscerocranium lub splanchnocranium).

W skład kości tworzących kręgosłup wchodzą kręgi (idąc od strony czaszki): szczytowy (łac. atlas), obrotowy (łac. axis), szyjne (łac. vertebrae cervicales III-VII), piersiowe (łac. vv. thoracice), lędźwiowe (łac. vv. lumbales), a także kość krzyżowa (łac. os sacrum) oraz kręgi ogonowe (łac. vv. coccygeae).

W skład kośćca każdej z dwóch kończyn przednich, czyli piersiowych, wchodzą (omówiona budowa pojedynczej kończyny): łopatka (łac. scapula – posiada: dół, szyjkę i guz), kość ramienna (łac. humerus – posiada: guzek mniejszy, większy, guzowatość obłą, trzon i kłykieć), kość łokciowa (łac. ulna – posiada: wyrostek, trzon i głowę), kość promieniowa (łac. radius – posiada: głowę na końcu bliższym, trzon, bloczek i koniec dalszy), kości nadgarstka (łac. ossa carpea – są to kostki: dodatkowa, pośrednio-promieniowa, łokciowa i kostki I-IV), kości śródręcza (łac. ossa metacarpea), kości palców (łac. ossa digitorum) oraz tzw. trzeszczki (łac. ossa sesamoidea).

W skład kośćca budującego klatkę piersiową (łac. thorax) wchodzą: żebra (łac. costae, są podwójne, występują w liczbie: I-XIII), mostek (łac. sternum), chrząstki żebrowe (łac cartilagines costales).

Budowa wewnetrzna psa kości i organy

Budowa wewnetrzna psa

W skład kośćca każdej z dwóch kończyn tylnych, czyli miednicznych wchodzą (omówiona budowa pojedynczej kończyny):

  • kość miedniczna (łac. os coxae) – posiada: guz krzyżowy, guz biodrowy, trzon kości biodrowej, kolec kulszowy oraz guz kulszowy;
  • kość udowa (łac. femur) – posiada: dół krętarzowy, krętarz mały, trzon, bloczek, kłykieć przyśrodkowy, nadkłykieć oraz kłykieć boczny;
  • kość piszczelowa (łac. tibia) – posiada: kłykieć przyśrodkowy, trzon oraz kostkę przyśrodkową;
  • kość strzałkowa (łac. fibula);
  • kości stępu (łac. tarsus) – są to kości: piętowa, skokowa, ośrodkowa oraz kostki I-IV;
  • kości śródstopia (łac. ossa metatarsea);
  • kości palców stopy (łac. ossa digitorum pedis);
  • trzeszczki mięśnia brzuchatego (łac. ossa sesamoidea);
  • trzeszczka mięśnia podkolanowego (łac. os sesamoideum m. poplitei);
  • rzepka (łac. patella).

Główne stawy wchodzące w skład układu szkieletowo-ruchowego psa, to: staw barkowy, biodrowy, łokciowy, kolanowy, nadgarstkowy oraz skokowy. Uraz lub dolegliwości bólowe któregokolwiek z powyżej wymienionych stawów, mogą w dość poważny sposób przyczynić się do ograniczenia zdolności ruchowej zwierzęcia.

Układ mięśniowy psa. Układ mięśniowy psa stanowi zbiór różnej wielkości mięśni, przy czym każdy z nich odgrywa ściśle określone funkcje. Wielkość oraz kształt mięśni jest uzależniona od przypisanych im funkcji i czynności związanych z rasą, czyli typowych dla danej rasy lub grupy ras (np. charty będą miały smukłe, wydłużone, aczkolwiek bardzo silne mięśnie). Począwszy od tych najdrobniejszych, do tych najbardziej rozwiniętych i masywnych mięśni (np. u psów bojowych) – wszystkie one pełnią ważną rolę w organizmie każdego psa.

Główne mięśnie wchodzące w skład budowy anatomicznej psa (wyszczególnienie ogólne), to: żwacz (łac. masseter), m. mostkowo potyliczny (łac. sternooccipitalis), m. mostkowo-gnykowy (łac. sternohyoideus), m. mobojczykowo-ramienny (łac. cleidobrachialis), m. zębaty dobrzuszny szyi (łac. serratus ventralis cervicis), m. nadgrzebieniowy (łac. supraspinatus), m. łopatkowo-poprzeczny (łac. omotransversarius), m. czworoboczny (łac. trapezius), m. podgrzebieniowy (łac. infraspinatus), m. naramienny (łac. deltoideus, dzieli się na część łopatkową i barkową), m. najdłuższy grzbietu (łac. latissimus dorsi), m. trójgłowy ramienia (łac. triceps brachii), m. ramienny (łac. brachialis), m. prostownik promieniowy nadgarstka (łac. extensor carpii radialis), m. prostownik wspólny palców (łac. extensor digitorum communis), m. piersiowy głęboki (łac. pectoralis profundus), m. prosty brzucha (łac. rectus abdominis), m. skośny zewnętrzny brzucha (łac. obliquus externus abdominis), m. skośny wewnętrzny brzucha (łac. obliquus internus abdominis), m. najdłuższy uda (łac. sartorius), m. napinacz powięzi szerokiej (łac. tensor fasciae latae), m. pośladkowy środkowy (łac. gluteus medius), m. pośladkowy powierzchowny (łac. gluteus superficialis) oraz m. półścięgnisty (łac. semitendinosus).

Tagi artykułu: