Berneński pies pasterski (berneńczyk, Berner Sennenhund, Bernese Mountain Dog) należy do grupy II (FCI, nr wzorca 45) pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, oraz do sekcji 3 szwajcarskie psy do bydła. Berneczyk jest jedną z czterech ras szwajcarskich psów pasterskich. Należy do psów typu dogowatego. Nie podlega próbom pracy. Berneńczyki przybyły do Polski z Czech pod koniec lat siedemdziesiątych XX w. Pierwszy polski miot przyszedł na świat w 1981 r. W ostatnich latach odnotowuje się spory wzrost zainteresowania tą rasą.
Historia
Berneński pies pasterski pochodzi ze Szwajcarii, do której jego przodkowie mastify dotarli wraz z legionami rzymskimi. W latach 20. XX w odkryto na tym terenie czaszkę psa sprzed ok. 4 tys. lat p.n.e. Znaleziono tam także (nad Jeziorem Zuryskim) pozostałości czaszek potwierdzające obecność psów w typie współczesnego berneńczyka, datowane na okres pomiędzy 1000–600 r. p.n.e. Pozwala to sądzić, że tego typu psy pasterskie żyły na terenach Szwajcarii jeszcze przed przybyciem Rzymian, a dolew krwi mastifów szlachetnił te psy. Rasę odkryto dopiero na przełomie XIX i XX w. Psy te występowały w okolicach Schwarzenburga, w dolinie Emmental, niedaleko Berna i Burgdorfu, jako psy stróżujące obejścia, pilnujące zwierząt hodowlanych i zaganiające. Gdy na terenach nizinnych Szwajcarii zaczęły powstawać serownie, berneńczyki zaczęły służyć także jako psy transportujące, zaprzęgane do wózków z nabiałem. Opisywano je jako duże, masywne psy o mocnej głowie i budowie oraz zwykle czarnym umaszczeniu, co było pożądane, ponieważ wierzono, że czarne psy odpędzają złe duchy. Pod koniec XIX w rasa zyskała pierwszą oficjalną nazwę Dürrbachler. W 1899 r. powstał Związek Kynologiczny tej rasy, zrzeszający hodowców tych psów z kantonu berneńskiego. Pierwszym inicjatorem powstania czystej hodowli berneńczyka był niejaki Fritz Probst. W 1902 r. po raz pierwszy zaprezentowano berneńczyki na wystawie, a po wystawie międzynarodowej w Bernie w 1904 r., psy te zostały wreszcie zauważone i docenione przez środowisko kynologów. Od tamtej pory zaczęło wzrastać zainteresowanie tą rasą wśród osób o wyższym statusie materialnym (handlowcy, fabrykanci itp.). Jednak panująca wówczas moda na bernardyny sprawiła, że berneńczyk był mniej popularny. Na początku XX w prof. Albert Heim i Franz Schertenleib zebrali kilka psów z terenów wiejskich Szwajcarii i rozpoczęli ratowanie rasy. W 1907 r. założono pierwszy klub rasy(Schweizerische Dürrbach-Klub)i opublikowano pierwszy jej wzorzec. Zmieniono także nazwę rasy (w 1908 r.) z Dürrbachler na Berner Sennenhund, czyli berneński pies pasterski. W 1913 r. rasa została oficjalnie uznana przez Szwajcarski Związek Kynologiczny.
Berneńczyk jest obecnie rozpowszechniony na wielu kontynentach. W USA istnieje Klub Berneńskiego Psa Pasterskiego, hodowle tej rasy istnieją m.in. także na kontynencie Ameryki Południowej i w Japonii. Pies ten jest hodowany jako pies rodzinny i stróżujący. Sprawdza się także w dogoterapii i pracuje z osobami niepełnosprawnymi (np. jako pies przewodnik). Nadaje się też do szkolenia na psa towarzyszącego, tropiącego oraz ratowniczego-lawinowego i gruzowego. Ze względu na swoją wagę, rzadko startuje jednak w konkursach na sprawność i zwinność (np. agility), ale może brać udział w konkursach posłuszeństwa (obedience).
Wygląd berneńczyka
Berneński pies pasterski jest mocny, duży, lecz nie ociężały. Posiada długi i bujnie owłosiony ogon, który trzyma nisko podczas spoczynku, a uniesiony nie powinien sięgać powyżej linii grzbietu. Jego głowa jest mocna, proporcjonalna do całej budowy, nie za potężna. Ciemnobrązowe oczy są owalne. Uszy osadzone wysoko swobodnie opadają wzdłuż policzków. Prawidłowe proporcje sylwetki tego psa są wtedy, gdy stosunek wysokości w kłębie do długości tułowia wynosi 9:10, a pies jest raczej krępy niż długi. Idealny stosunek wysokości w kłębie do głębokości klatki piersiowej to 2:1.Wysokość berneńczyka mieści się w granicach 64-70 cm dla psów i 58-66 cm dla suk. Jego masa ciała to ok. 40-60 kg.W umaszczeniu Berneńczyka dominuje czerń, występują też rdzawe lub brązowe podpalenia na policzkach, łapach i piersi, oraz białe znaczenia na pysku, łapach i ogonie.
Zachowanie i osobowość
Berneńczyki lubią zabawy na powietrzu i potrzebują dużej ilości ruchu. Wymagają wczesnej socjalizacji i stałego przebywania w otoczeniu ludzi, bo bez tego stają się bojaźliwe. Dobrze nadają się na psy rodzinne, gdyż są cierpliwe, łagodne i towarzyskie w stosunku do ludzi oraz innych zwierząt. Tolerują dzieci i są wobec nich ostrożne, cierpliwe i opiekuńcze. Nie są agresywne w stosunku do gości i przechodniów. Mimo to posiadają instynkt stróża i zaniepokojone alarmują.
Pielęgnacja i zdrowie berneńczyka
Jak większość psów o długiej i obfitej sierści, berneńczyk wymaga regularnego szczotkowania (min. 2 razy w tygodniu), zwłaszcza w okresie wymiany włosa, inaczej sierść może się kołtunić, zwłaszcza w okolicach uszu. Rasa ta jest wrażliwa na wysokie temperatury, gdyż wywodzi się z terenów wysokogórskich. Ma też skłonności do nadwagi. Berneńskie psy pasterskie żyją średnio 7-8 lat. Jest to mniej niż dla psów innych ras o podobnej wielkości. Niestety są podatne na nowotwory (np. histiocytoza). Szacuje się, że są one przyczyną ok. 40% zgonów tych psów. Wśród innych schorzeń dominują: skręt żołądka, dysplazja stawów biodrowych i łokciowych. Pojawiają się również wady powiek (gł. podwinięcie powieki i wywinięcie powieki – dziedziczne przypadłości dotykające psy dużych ras).
Cena szczeniąt berneńskiego psa pasterskiego z rodowodem waha się od 3000 do 7000 złotych (źródło: AukcjeZwierząt, Allegro, Alegratka, Olx, Szczeniaki). Cena z 2022 roku.
