Bulterier (ang. bull terrier) to rasa należąca do grupy terierów, zaklasyfikowana do grupy III FCI terierów w typie „bull”, sekcji 2, nr wzorca 11. Kraj pochodzenia rasy to Wielka Brytania. Rasa ta nie podlega próbom pracy.
Bulteriery jak inne rasy terierów, początkowo były hodowane w Anglii jako szczurołapy. Dopiero później zaczęto je wykorzystywać do walk psów oraz polowań (m.in. na niedźwiedzie, dziki itp., zwykle w większej grupie). Psy te wg. niektórych źródeł, są także bardzo wyczulone na ogień, ponoć kiedyś alarmowały ludzi w wioskach o ewentualnym pożarze.
Obecnie bulteriery są zaliczane do psów obronnych. Dobrze czują się także w psich sportach, takich jak m.in. agility czy flyball.Obecnie jednak są głównie psami rodzinnymi. Do walk psów używane są wyłącznie w sposób nielegalny, gdyż w większości krajów na świecie jest to zabronione.
Pochodzenie bulteriera. Pierwsze opisy psów walczących, podobnych do bulteriera spotykane są w dostępnej literaturze źródłowej już dosyć wcześnie. Dopiero później ustabilizowano rasę, a za jej ojca uznano Jamesa Hinksa, który jako pierwszy przyprowadził psy tej rasy na wystawę psów w 1862 r.
W początku XIX w. szczurołapami były niedużych rozmiarów psy nazywane „bull and terriers”. Później wraz z rozwojem tej „dyscypliny sportowej” zastąpiły je teriery, z których dwa o umaszczeniu „black and tan” (czyli czarne z podpalaniem), przeszły do historii jako zdobywcy rekordów: Billy (zabił 100 szczurów w 6 minut i 13 sekund) i Jacko (udusił 1000 szczurów w godzinę i 40 minut). W 1803 r. niejaki Taplin pisał o terierach krzyżowanych z buldogiem, która to praktyka odbywała się wtedy wśród brytyjskich niższych warstw społecznych. Psy pochodzące z takich krzyżówek były używane do polowań. Z 1808 r. pochodzi obraz Jamesa Warda, przedstawiający bulteriera o maści czarno podpalanej i z białymi znaczeniami. Wg Edwarda C. Asha, wczesne psy tej rasy już w 1819 r. były białe i nazywano je wtedy bulterierami Paddington. Psy te ważyły wtedy ok. 30 kg. Głowy miały jednak podobne raczej do boksera, niż do obecnych bulterierów.
W książce „Gladiatorzy”, dr Fleig zamieścił reprodukcję kolorowanego sztychu przedstawiającego bulteriera z 1826 r.o imieniu „Pincher”, który miał białe umaszczenie z łatami na głowie i u nasady ogona. Ok. 1830 r. studenci z Oksfordu wyhodowali czyste białe i dobrze ustabilizowane bulteriery, a w 1842 r. Sir Richard Burton zabrał takiego psa do Indii, gdzie rasa ta stała się jedną z najbardziej lubianych przez tamtejszych kolonistów brytyjskich.
Zdjęcie Bulteriera z 1915 roku
Wspomniany już James Hinks, jako znany hodowca zwierząt, w tym psów, ok.1850 r. zajął się krzyżowaniem bulterierów ze staroangielskimi białymi terierami. Wspomina się także, że do tego celu używane były charty angielskie (greyhoundy) i dalmatyńczyki. Swój udział w powstaniu rasy miał z pewnością także i pointer, bedlington terrier oraz staffordshire bulterier. Hinks miał ambicję by wyhodować rasę o białej maści. Jego psy miały być nie tylko piękniejsze od dawnych bulterierów, ale musiały także posiadać ich cechy charakteru, czyli m.in. głównie waleczność i zwinność.
Pierwsze wzmianki na temat bulterierów w Polsce, pochodzą ze Lwowa z okresu międzywojennego. Niestety brak jakichkolwiek konkretnych dokumentów na ten temat. Po drugiej wojnie światowej kilka egzemplarzy psów tej rasy pojawiło się w ambasadzie brytyjskiej w Warszawie.
Jednym z najlepiej znanych właścicieli bulterierów był słynny generał George Patton. Jego pies tej rasy oficjalnie nazywał się „William the Conqueror”, jednak generał i jego rodzina nazywali go swojsko „Willie”.
George Patton i bulterier Willie, zdjęcie Wikipedia
Wygląd bulteriera. Mocno zbudowany i umięśniony pies, jednocześnie proporcjonalny i ruchliwy. Wzrost i waga – nie ma ograniczeń, jednak pies musi sprawiać wrażenie, że przy swoim wzroście ma maksymalną masę ciała, odpowiadającą typowi i płci. Pies bardzo żywotny, rezolutny i inteligentny. Jego unikalną cechę stanowi wygarbiona i potem opadająca ku nosowi linia kufy (downface), i specyficzny przez to kształt głowy. Głowa oglądana z przodu jest jajowata i doskonale wypełniona, bez wklęśnięć i załamań. Powinna być także długa, mocna i masywna, aż po koniuszek kufy, ale nie toporna. Profil głowy bulteriera łagodnie zagina się ku dołowi, od szczytu czaszki po truflę nosową. Mózgoczaszka między uszami jest prawie płaska. Taki profil głowy nie pozwala pomylić bulteriera z innymi terierami typu „bull”. Trufla nosowa jest czarna, a jej koniuszek opada do dołu. Nozdrza są dobrze rozwinięte. Wargi o gładkich liniach i ściśle przylegające. Żuchwa mocna i głęboka. Zęby zdrowe, czyste, mocne, dobrej wielkości i regularnie rozstawione. Regularny i kompletny zgryz nożycowy, czyli siekacze szczęki przykrywają ściśle siekacze żuchwy i są ustawione pionowo. Oczy wąskie, ustawione skośnie, trójkątne, głęboko osadzone w oczodołach, czarne lub tak ciemnobrązowe, że wydają się prawie czarne (niebieskie lub częściowo niebieskie są niepożądane). Spojrzenie przeszywające. Odległość od czubka trufli nosowej do oka, powinna być wyraźnie większa niż odległość od oka do guza potylicznego. Uszy małe, cienkie i osadzone blisko siebie, trzymane uniesione pionowo. Szyja mocno umięśniona, długa, oglądana z profilu łukowato wygięta i zwężająca się od łopatek ku głowie. Nie może być luźnego podgardla.
Niezależnie od wzrostu, psy tej rasy powinny mieć wygląd harmonijny i proporcjonalny oraz mocną i bardzo muskularną budowę. Tułów ładnie zaokrąglony z widocznym wysklepieniem żeber i znaczną głębokością klatki piersiowej, mierzoną od kłębu do mostka. Mostek jest bliżej ziemi niż brzuch.
psy bulterriery
Grzbiet krótki i mocny. Linia grzbietu za kłębem jest prosta. Lędźwie lekko uwypuklone, szerokie i muskularne. Klatka piersiowa widziana od przodu, powinna być szeroka (szeroki front). Linia dolna od mostka ku słabiznom jest zgrabnie wygięta ku górze. Ogon krótki, nisko osadzony, noszony poziomo. Gruby u nasady i zwężający się stopniowo.
Kończyny przednie o silnych, okrągłych (w przekroju poziomym) kościach, dających psu mocne oparcie. Ustawione całkowicie równoległe, podobnie jak tylne. U dorosłego psa długość kończyn przednich od ziemi do łokcia, powinna być mniej więcej taka sama, jak głębokość klatki piersiowej. Łopatki mocne i muskularne, ale nie przeładowane. Powinny być szerokie, płaskie i dobrze przylegające do klatki piersiowej, od dołu ku górze pochylające się ku tyłowi, tworząc z ramieniem prawie prosty kąt. Łokcie proste, mocno przylegające. Śródręcza pionowo ustawione. Uda muskularne a podudzia mocne. Stawy kolanowe i skokowe dobrze kątowane. Śródstopia krótkie, o mocnej kości aż po łapy. Łapy zwarte, w obrysie okrągłe, o dobrze wysklepionych palcach.
Skóra ściśle przylega do ciała. Włos krótki, przylegający, jednolitej struktury, lśniący i twardy w dotyku. Zimą pies może mieć miękki podszerstek. Umaszczenie u białych psów jest czysto białe. Pigmentacja skóry i łaty na głowie nie stanowią wady. U psów kolorowych, kolor powinien dominować nad bielą. Przy psach równej klasy, psa pręgowanego powinno oceniać się wyżej. Dopuszcza się pręgowanie czarne, płowe i rude, a także trójkolorowość. Umaszczenie białe nakrapiane lub z przesianiem, jest wadliwe. Błękitne i czekoladowe jest wysoce niepożądane.
Poruszanie się i chód bulteriera. Psy te są dobrze związane i pokrywają teren krokiem regularnym i swobodnym, co musi być dobrze widoczne. Mają długi, dynamiczny wykrok. W kłusie ich kończyny przednie i tylne pracują równolegle, a gdy ich ruch jest szybszy, mogą zbliżać się do siebie. Kończyny przednie mają dobry wykrok, a tylne przy regularnym ruchu bioder i sprężystości stawów kolanowych i skokowych, dają dobry napęd.
Charakter bulteriera. Bulterier jest nazywany gladiatorem psiego rodu. Pełen ognia i odwagi. Jest psem zrównoważonym, żywym (lecz nie nadpobudliwym) i bystrym. Niestety bywa uparty. Charakteryzuje się zrównoważonym usposobieniem i potrafi być jednak zdyscyplinowany. Ma skłonności myśliwskie (z racji dużej domieszki krwi teriera) i może mieć skłonności do polowania na inne zwierzęta. Wymaga wczesnej socjalizacji z innymi zwierzętami domowymi. Choć jest psem upartym, ma wyjątkowo dobre nastawienie do ludzi. Psy tej rasy tolerują dzieci, jednak ich kontakty z dziećmi muszą odbywać się wyłącznie pod kontrolą osób dorosłych.
Zdrowie i kondycja bulteriera. Bulterier wymaga doświadczonego i konsekwentnego właściciela, który będzie potrafił odpowiednio postępować z tym psem i zapewnić mu odpowiednią dawkę ruchu. Bulteriery powinny pracować raczej krótko i intensywnie, niż długo. Nie wymagają więc długich i wyczerpujących spacerów. Są łatwe w pielęgnacji, z racji swojej krótkiej i przylegającej sierści. Nie są raczej zbytnio chorowite, jednak należy uważać z nimi na wychłodzenie organizmu, przez co absolutnie nie nadają się do życia przy budzie (zbyt krótka sierść).
Jednymi z najczęściej występujących u nich chorób dziedzicznych są głuchota i atopowe zapalenie skóry. Na choroby te podatne są częściej psy białe lub o dominującej maści białej, a to właśnie znana cecha psów tej rasy. Im większy procent białego umaszczenia sierści, tym większe prawdopodobieństwo głuchoty, co jest spowodowane brakiem melanocytów w skórze (komórki pigmentowe skóry i sierści), odpowiadający również za rozwój komórek słuchowych. W Polsce są ośrodki (np. Wydziały Medycyny Weterynaryjnej i prywatne kliniki) wykonujące badania słuchu metodą BAER, pozwalające ocenić już w wieku szczenięcym słuch u bulteriera. Świadoma eliminacja z hodowli osobników dotkniętych głuchotą całkowitą lub jednostronną, pozwala jednak minimalizować ryzyko przenoszenia i powielania tej wady w kolejnych miotach, a tym samym przyczynia się do wzrostu poziomu osobników zdrowych. Przyszli właściciele powinni jednak wybierać szczenięta tylko po sprawdzonych rodzicach, u których nie stwierdza się tej wady (także u przodków).
Wady i zalety bulteriera. Obecnie jest to bardzo popularna rasa psów, m.in. w USA, ale także i w Polsce. Bulterier to rasa psów niezwykle energicznych i zdecydowanych, bardzo czujnych i inteligentnych. Są to psy ruchliwe i uwielbiające przepychanki i walki. Są przy tym uparte i nieustępliwe, co jest typową cechą terierów. Jednocześnie to wesołe i żywe psy. Jako terier, a więc także pies o pasji myśliwskiej, bulterier posiada bardzo dobrze rozwinięty zmysł węchu. Mimo swej ruchliwości nie wykazuje zbytniej nerwowości i niczym nie uzasadnionej agresji. Jest to idealna rasa psa dla wszystkich osób lubiących aktywny tryb życia i spacery po lesie, polu czy parku. Przebywając w mieszkaniu bulterier zachowuje się jednak jak typowy „kanapowiec”, wylegując się i leniąc.
Bulterier a dziecko. Bulterier wymaga wczesnej socjalizacji z innymi zwierzętami domowymi. Choć jest psem upartym, ma wyjątkowo dobre nastawienie do ludzi. Psy tej rasy tolerują zarówno inne zwierzęta jak i ludzkie dzieci. Jednak ich kontakty z dziećmi muszą odbywać się wyłącznie pod kontrolą osób dorosłych. Warto zaznaczyć, że oficjalnie w żadnych badaniach naukowych nie wykazano nigdy, jakoby psy tej rasy miały wykazywać się większą agresją niż psy innych ras, nawet tych powszechnie uznanych za łagodne. Wielu hodowców i behawiorystów przyznaje za to, że są to łagodne i opiekuńcze wobec dzieci psy. Jak to zwykle bywa jednak, swoją siłą, ruchliwością i masą ciała mogą po prostu niechcący potrącić, czy przewrócić dziecko, dlatego zawsze lepiej nie zostawiać ich z dziećmi bez żadnego nadzoru ze strony osób dorosłych.
Inna nazwa: bull terrier
Klasyfikacja FCI – grupa III, sekcja 2, nr wzorca 11
Cena szczeniąt Bulteriera to koszt 5000 złotych, (źródło: Allegro, Alegratka, Olx, Szczeniaki) Cena z roku 2022.
