Chart afgański (afghan hound)

Historia

Pochodzenie charta afgańskiego nie jest do końca znane. Wizerunki psów w typie charta znajdują się na tkaninach pochodzących z VI w. p.n.e., odnalezionych w Grecji, oraz na liczących ok. 4000 lat rysunkach, które zostały odkryte na ścianach jaskiń w północno-zachodnim Afganistanie. Wzmiankę o rasie znajdziemy również w egipskim papirusie z IV w. p.n.e.
Trudno powiedzieć czy chart afgański jest przodkiem wszystkich psów w typie charta czy też sam pochodzi od greyhounda, czyli charta angielskiego. Nic nie wiadomo także o jego historii w okresie między starożytnym Egiptem a momentem pojawienia się w Afganistanie, którego surowy klimat wpłynął na ukształtowanie odmiany charta o długim i jedwabistym włosie. Niektórzy badacze twierdzą, że Afgan został przywieziony do Afganistanu z Bliskiego Wschodu przez kupców, i w którymś momencie skojarzony z Saluki.

Chart Afgański jest psem myśliwskich bardzo cenionym za umiejętność wyszukania jelenia, wilka, dzikiej kozy czy innego zwierzęcia, mieszkającego na danym terytorium. Jego podstawowymi atutami na polowaniu są szybkość i dobry wzrok; mają raczej słaby węch. W czasie łowów myśliwi podążają za wysoko uniesionym ogonem charta. Psy są również wykorzystywane do pilnowania stad owiec. Stosunkowo niedawno zostały docenione jako psy patrolujące i pełnią służbę w straży pogranicznej przy patrolowaniu granic swojego państwa.
Pierwszy osobnik został sprowadzony do Europy w 1907 roku przez angielskiego kapitana Johna Barffa. Zardin, bo tak wabił się pies Barffa, był pierwszym okazem Afgana, zaprezentowanym w Europie na wystawie psów. W latach 20. XX wieku Afgany były bardzo popularnymi psami wystawowymi; w 1926 roku założono pierwszy Klub Charta Afgańskiego.
Wzrost zainteresowania Chartem Afgańskim przypadł na okres młodzieżowej subkultury lat 60.

Chart afgański reproduktor

Wygląd

Chart afgański to silny, mocny i pełen majestatu czworonóg. Głowa noszona wysoko i dumnie. Czaszka długa, niezbyt wąska. Guz potyliczny wydatny. Głowa harmonijna, na wierzchołku czaszki długi kosmyk włosów. Stop niewielki. Nos czarny; wątrobiany dopuszczalny u psów o jasnym umaszczeniu. Kufa długa. Szczęki silne i mocne. Kompletny i ścisły zgryz nożycowy, siekacze górne przykrywają dolne i są z nimi w ścisłym kontakcie. Osadzone prostopadle w stosunku do szczęk. Zgryz cęgowy dopuszczalny. Oczy najlepiej ciemne, ale kolor złoty nie jest wadliwy. Z wyglądu niemal trójkątne, osadzone nieco ukośnie. Wewnętrzny kącik oka osadzony nieco niżej niż zewnętrzny. Uszy osadzone nisko i daleko z tyłu czaszki. Noszone płasko przy głowie, porośnięte długim, jedwabistym włosem. Szyja długa, mocna, umożliwiająca dumne noszenie głowy. Grzbiet prosty, średniej długości, dobrze umięśniony. Lędźwie proste, szerokie, dość krótkie. Zad lekko opadający ku nasadzie ogona. Guzy biodrowe dość wydatne i szeroko rozstawione. Żebra dość dobrze wysklepione, a klatka piersiowa głęboka. Ogon niezbyt krótki, nisko osadzony, tworzący pierścień na końcu. W akcji uniesiony. Ozdobiony niezbyt obfitym włosem. Łopatka długa, ukośna, mocna, dobrze umięśniona, ale nie przeładowana. Ramię długie, pochyłe.

Łokcie widziane z profilu leżą na linii pionowej, poprowadzonej od kłębu; przylegające do tułowia, niezwrócone ani na zewnątrz, ani do wewnątrz. Przedramię proste, o mocnym kośćcu. Śródręcze długie i elastyczne. Łapy przednie silne i bardzo duże, długie i szerokie. Obficie porośnięte długim i gęstym włosem. Palce wysklepione. Opuszki mocno oparte o ziemię. Kończyny tylne silne. Duża odległość między guzem biodrowym a piętą, zaś odległość pomiędzy piętą a łapą stosunkowo niewielka. Staw kolanowy o dobrym kątowaniu. Łapy długie, ale nie tak szerokie jak przednie. Porośnięte są długim i gęstym włosem.

Opuszki mocno oparte o ziemię. Włos długi, bardzo delikatny na bokach i żebrach, kończynach przednich i kończynach tylnych. U dorosłych psów, począwszy od łopatek ku tyłowi przez grzbiet i lędźwie tworzy się siodło, gdzie włos jest krótki i przylegający. Od czoła włos ku tyłowi głowy jest długi, tworzący wyraźny jedwabisty kosmyk. Na części twarzowej włos krótki. Uszy i kończyny porośnięte obfitym włosem. Na śródręczu włos może krótki. W każdym wypadku układa się naturalnie. Jakiekolwiek ślady strzyżenia lub trymowania powinny być karane. Wszystkie maści są dopuszczalne.
Dorosłe psy powinny osiągać od 68 do 74 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i mierzą od 63 do 69 cm. Psy ważą średnio od 20 do 25 kg. Suki są lżejsze, a ich waga oscyluje w granicach 15-20 kg.

Chart afgański suczka hodowlana

Chart afgański temperament

Chart afgański jest psem dumnym i wyniosłym, bardzo nieufnym wobec obcych. W przeciwieństwie do innych ras charty nie są szczególnie wylewne wobec właścicieli i nie szukają z nimi kontaktu za wszelką cenę. W tym względzie przypominają raczej koty – od czasu do czasu podejdą do swojego pana, położą łapę na jego kolanie, obetrą się o nogę, i na tym koniec. Nie znoszą natarczywych gestów, częstego gładzenia sierści, mierzwienia włosa na głowie. Opiekun Afgana powinien być tak samo delikatny i oszczędny w gestach jak pies. 
Na własnym terenie Afgan jest rewelacyjnym stróżem; w swojej ojczyźnie był hodowany głównie do polowania i stróżowania.  W domu jest prawie niezauważalny; większość czasu spędza w pozycji leżącej, czasami zmieniając miejsce swojej drzemki. Nigdy nie biega po mieszkaniu, nie niszczy sprzętu i nie sieje zamętu szalonymi zabawami. Rezerwy energii uwalnia w czasie spacerów. Każda uciekający obiekt może być dla psa wabikiem, dlatego należy dobrze dobierać miejsca spacerowe i raz na jakiś czas wyjeżdża z psem za miasto, aby mógł do woli wyszaleć się na świeżym powietrzu.

Osoba która zdecyduje się kupić afgana, powinna zdawać sobie sprawę, że rasa nie jest łatwa do prowadzenia. Afgany są uparte i bardzo niezależne, a ich szkolenie wymaga żelaznej konsekwencji i ogromnego hartu ducha. Krzykiem i biciem niczego nie zdziałamy – pies stanie się jeszcze bardziej krnąbrny i złośliwy. Najlepsze efekty przynosi szkolenie metodami pozytywnymi.

Chart afgański w biegu

Afgan nie nadaje się dla osób, które chcą wybitnie posłusznego psa reagującego na każdą komendę. Ten pies ma własny rozum i zawsze przed wykonaniem polecenia przemyśli, czy w ogóle warto się starać.  W swojej ojczyźnie mógł liczyć tylko na siebie, pracował samodzielnie i podejmował suwerenne decyzje – to zostało mu w genach.

Zdrowie i Pielęgnacja

Najczęściej spotykaną przypadłością w tej rasie jest zaćma, która prowadzi do zmętnienia soczewki i utraty wzroku. Narażone na infekcje uszy wymagają systematycznej kontroli. Czasami zdarzają się alergie. Sporadycznie występuje wysięk w opłucnej, spowodowany gromadzeniem się płynu limfatycznego w jamie opłucnej i prowadzący do duszności oraz przyśpieszonego oddechu.

Szata charta afgańskiego – bez podszerstka – często się kołtuni, dlatego pielęgnacja Afgana jest dość skomplikowana i wymaga systematyczności. Psy kąpiemy raz w tygodniu. Do pielęgnacji przyzwyczajamy już kilkumiesięczne szczenięta. Dorosłego psa czeszemy co dwa dni, uprzednio zwilżając jego sierść rozcieńczoną odżywką lub sprejem z lanoliną. Kołtuny rozrywamy palcami i dokładnie rozczesujemy. Po spacerze usuwamy z sierści rzepy, nasiona i inne zanieczyszczenia.

Pies Chart afgański

Wysokość: Dorosłe psy powinny osiągać od 68 do 74 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i mierzą od 63 do 69 cm.

Waga: Charty afgańskie ważą średnio od 20 do 25 kg. Suki są lżejsze, a ich waga oscyluje w granicach 15-20 kg.

Umaszczenie: Wszystkie maści są dopuszczalne.

Zdrowie: Najczęściej spotykaną przypadłością w tej rasie jest zaćma. Czasami zdarzają się alergie. Sporadycznie występuje wysięk w opłucnej, spowodowany gromadzeniem się płynu limfatycznego w jamie opłucnej i prowadzący do duszności oraz przyśpieszonego oddechu.

Pielęgnacja: Uszy wymagają systematycznej kontroli. Szata charta afgańskiego – bez podszerstka – często się kołtuni, dlatego pielęgnacja jest dość skomplikowana i wymaga systematyczności. Dorosłego psa czeszemy co dwa dni, uprzednio zwilżając jego sierść rozcieńczoną odżywką lub sprejem z lanoliną. Kołtuny rozrywamy palcami i dokładnie rozczesujemy. Po spacerze usuwamy z sierści rzepy, nasiona i inne zanieczyszczenia.

Rodzina: Psy są bardzo niezależne i samodzielne. Wymagają konsekwentnego i systematycznego szkolenia oraz cierpliwości. Nie znoszą krzyku  i źle reagują  na agresję. W domu są raczej ciche i spokojne. Pasję łowiecką pokazują w czasie spaceru.

Kraj pochodzenia: Afganistan

Inne nazwy: ang.afghan hound, baluchi hound, sage baluchi.

Cena charta afgańskiego zazwyczaj waha się od 3600 do 4500 zł Źródło (Allegro, Alegratka, Olx). Cena z roku 2023.

Klasyfikacja FCI - grupa X, sekcja 1 (Charty długowłose lub półdługowłose), nr wzorca 228,bez prób pracy.