Choroba Rubartha u psów, inaczej zwana zakaźnym zapaleniem wątroby, to niezwykle groźne schorzenie wywołane przez adenowirusy typu 1. Jako, że wirus nie posiada otoczki, może przeżyć w środowisku zewnętrznym nawet przez kilka miesięcy. Jedyną, pewną metodą ochrony przed rozwojem wirusa jest zaaplikowanie odpowiedniej szczepionki w pierwszych tygodniach życia zwierzęcia.
Choroba Rubartha - przebieg choroby
Głównymi celami ataków wirusa są takie narządy wewnętrzne jak wątroba, śledziona, płuca i nerki. Wirus atakuje komórki śródbłonkowe i wywołuje przy tym charakterystyczne objawy. W zależności od fizycznych predyspozycji zwierzęcia i skali zakażenia wyróżniamy cztery postaci schorzenia: nadostrą, ostrą, przewlekłą i ostrą.
Postać nadostra doprowadza do nagłej śmierci zwierzęcia. Właściciele często nie zdają sobie sprawy, co było przyczyną zgonu ich czworonogów i z tego tytułu zrzucają całą winę na wypadek, albo zatrucie. Postać ostra ma nieco większe szanse na wyleczenie, jednakże śmiertelność zwierząt i tak jest powalająco wysoka. Co drugi czworonóg umiera. Do głównych objawów chorobowym zaliczamy: wysoką gorączkę, wymioty, intensywne biegunki, bóle w dolnych partiach brzucha, zapalenie migdałków, zapalenie gardła, zwiększenie objętości węzłów chłonnych, kaszel, wybroczyny. Średni czas trwania choroby wynosi od pięciu do siedmiu dni.
Przewlekła postać choroby Rubartha występuje zazwyczaj u zwierząt, które mają znacznie obniżoną odporność (szczególnie dotyczy to zwierząt starszych i takich, które często chorowały). Infekcja jest w zasadzie łagodna, niemniej do jej głównych skutków zaliczyć trzeba zwłóknienie wątroby. Postać oczna choroby może pozostawić trwałe zmiany; najczęstszym jej powikłaniem jest trwałe zmętnienie rogówki oka, które weterynarza opisują poprzez zjawisko „blue eyes”. Nierzadko dochodzi również do zapalenia błony naczyniowej oka.
Do objawów niezaklasyfikowanych do konkretnej postaci chorobowej zaliczyć należy zapalenie nerek oraz zaburzenia krzepnięcia krwi.
Jak zwierzę może się zarazić?
Wirus przenosi się wraz ze wszelkimi odchodami i płynami fizjologicznymi wydalanymi przez chore zwierzę, bądź nosicieli wirusa. Do zakażenia może dojść poprzez bezpośredni kontakt z ekskrementami jak i również drogą kropelkową. W początkowym etapie wirus namnaża się w migdałkach oraz węzłach chłonnych psa, a później przedostaje się do krwioobiegu i dociera do komórek wątroby i śródbłonka naczyń krwionośnych.
Nosicielem wirusa mogą być również psy, które cierpiały na wirusowe zapalenie wątroby. Przyjmuje się, że zwierzęta po ustąpieniu objawów zapalenia wątroby mogą rozsiewać wirusa nawet przez kolejnych, dziewięć miesięcy. Wirusowe zapalenie wątroby obejmuje dwa typy schorzeń: CAV-1 i CAV-2. Wirusowe zapalenie wątroby typu 2 jest zdecydowanie częściej spotykane. W pierwszej odmianie, głównym źródłem zakażenia mogą być pchły i pomniejsze pasożyty.
Diagnostyka
Choroba Rubartha u psów może dotknąć każde, młode zwierzę, które nie zostało uprzednio zaszczepione przeciwko wirusowi zapalenia wątroby. Jeżeli zauważymy, że nasz szczeniak gorączkuje i występują u niego zaburzenia jelitowe, natychmiast należy zgłosić do lecznicy i wykonać testy diagnozujące. Leczenie psa jest uzależnione od postępów choroby i działania jego systemu odpornościowego. Pierwszą sprawą jest odpowiednie nawodnienie psa i regeneracja uszkodzonych organów. Zwalczanie wirusa jest możliwe przez zastosowanie antybiotykoterapii i podawanie leków osłaniających. W niektórych przypadkach wydaje się niezbędne zastosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Jeżeli stwierdzimy u zwierzęcia zaburzenia krzepnięcia krwi, niezbędne staje się przetoczenie osocza.
Nie ulega wątpliwości, że zdecydowanie korzystniej jest zapobiegać rozwojowi wirusa, aniżeli go zwalczać. W tym celu większość klinik weterynaryjnych prowadzi profilaktyczne szczepienia przeciwko zapaleniu wątroby. Pierwsze szczepienie czworonoga winno odbyć się około ósmego tygodnia życia. Następna tura ma miejsce po upływie czterech tygodni. Jeżeli uznamy, że zwierzę może być podatne na zachorowanie, bądź otoczenie wymaga od nas szybszej reakcji, należy zaszczepić zwierzę w wieku sześciu tygodni. Niestety, takie rozwiązanie wymaga od nas aż trzech wizyt u weterynarza. Zwierzę musi być bowiem szczepione co trzy tygodnie, aż do ukończenia przezeń dwunastego tygodnia życia.
Przez kilka pierwszych dni pies może odczuwać lekki dyskomfort. Zdarza się, że odmawia pokarmów, jest osowiały i niepewny. Jeżeli takie zachowanie nie ustępuje przez dłuższy czas, należy skonsultować się z weterynarzem. Bardzo prawdopodobne, że zwierzę cierpi, bowiem na alergię, bądź też szczepionka wywołała poważne powikłania.