Psy starzeją się tak samo, jak inne organizmy żywe. Starzejący się pies zaczyna coraz wolniej się poruszać, staje się mniej chętny do zabaw, więcej śpi i mniej je. Takie zwierzaki częściej też chorują oraz miewają trudniejsze i dłuższe powroty do zdrowia. Koniecznie dowiedz się, jakie są choroby psów starzejących się. Przeczytaj jeszcze dziś o tym, jak powinna wyglądać właściwa opieka nad starym psem. Dowiedz się, czego potrzebuje starzejący się pies.

Opieka nad starym psem

Choć psy starzeją się o wiele szybciej niż ludzie (nawet do siedmiu razy szybciej niż ludzie) i żyją krócej, to proces ten przebiega u nich ogólnie podobnie, jak u nas i innych ssaków. Na przebieg starzenia i jego nieuchronne skutki w znaczący sposób może wpływać odpowiednia opieka nad zwierzęciem, w tym dostosowane do wieku żywienie, ilość ruchu oraz regularne kontrole i badania lekarskie (minimum 1 raz w roku, a najlepiej co pół roku). W trakcie wizyty powinno zostać wykonane pełne badanie kliniczne oraz badanie kału na pasożyty, badanie moczu i morfologia krwi. Dzięki tym prostym i mało inwazyjnym badaniom weterynarz może szybko rozpoznać ewentualne choroby i zacząć je w porę leczyć. Starszemu psu należy się uważniejsza opieka ze strony właściciela. To właściciel zna zachowania pupila i jest w stanie najlepiej stwierdzić, gdy coś zacznie się dziać nie tak. Właściwa opieka może opóźnić proces starzenia, mimo to niektóre przypadłości i choroby psów starych są nieuniknione. Opieka nad starym psem będzie jednak wydajniejsza, jeśli profilaktycznie będziemy przeciwdziałać tym procesom. Z pewnością przedłuży to życie i poprawi jego komfort. Pamiętajmy, że najczęstszy powód niepowodzeń w leczeniu starych psów to zbyt późna wizyta u lekarza.

Kiedy u psów rozpoczyna się okres starzenia?

Okres starzenia u psów może się zacząć w różnym czasie. Najczęściej starość psa zależy jednak od tego, jakiej zwierzak jest wielkości i jaką miał przeszłość. Najważniejsze czynniki to: czy pies przeszedł traumę, jak był żywiony, czy chorował, czy i jakie miał urazy, jaka jest jego obecna dieta i warunki bytu, czy ma odpowiednią ilość ruchu itp. Pamiętajmy przy tym, że psy trzymane na zewnątrz w budzie będą szybciej i częściej zapadały na choroby stawów, artretyzm itp. Wiek somatyczny i okres starzenia u psów określa się na podstawie kondycji, wyglądu i stanu zdrowia. Poza tym ogólna zasada mówi, że psy małe żyją zwykle do ok. 15-20 lat. Natomiast psy duże i olbrzymie dożywają zwykle 10-15 lat.

Choroby psów starzejących się

Istnieje wiele objawów mogących świadczyć, że okres starzenia u psów już się zaczął. Pierwszym takim sygnałem - ostrzeżeniem dla właściciela, są pewne subtelne zmiany w jego zachowaniu. Pupil z czasem zacznie bowiem być coraz powolniejszy i mniej ruchliwy, rzadko będzie chciał się bawić, będzie więcej polegiwać i spać, jego pysk oraz głowa i barki zaczną siwieć, może też inaczej się zachowywać. Zmiany w zachowaniu są wynikiem m.in. kłopotów ze stawami i mięśniami, a także mniejszą wydolnością układu krążenia i oddechowego. Stary pies będzie też miał problemy z pogarszającym się wzrokiem i słuchem. Zwykle zmiany postępują jednak stopniowo i są normalnymi oznakami starzenia.

Wraz z wiekiem u wielu osobników mogą pojawić się też choroby psów starych. Mogą one rozwijać się długo (np. artretyzm, zwyrodnienia), lub niekiedy gwałtownie (np. nowotwory złośliwe). Niezbędna jest wtedy właściwa profilaktyka w opiece nad starym psem. Właściciel powinien się niepokoić, gdy pupil gwałtowanie zacznie zmieniać zachowanie, np. staje się agresywny i piszczy przy dotyku, lub zaczyna mieć kłopoty z chodzeniem, czy zaczyna często wymiotować lub miewa uporczywe biegunki. Gdy tylko właściciel zauważy zmiany starcze u pupila, powinien rozpocząć regularne wizyty u weterynarza. Pozwoli to w porę wykryć możliwe choroby psów starych i przedłużyć im życie. Do typowych chorób związanych ze starzeniem się psów należą np.: zwyrodnienia stawów i dyskopatia, stany zapalne kości i stawów (artretyzm), nowotwory, choroby serca oraz wątroby i nerek, przechodzące niekiedy w niewydolności narządowe, a także zaćma, postępująca głuchota, problemy z zębami (w tym odkładanie kamienia nazębnego), u samców również problemy i stany zapalne gruczołów okołoodbytowych.

choroby psów starzejących się

Stany zapalne kości i stawów

Choroba ta może dotyczyć praktycznie całego układu szkieletowego psa. Jest to uogólniony i przewlekły stan zapalny stawów i kości zwierzęcia. Objawy są w jakimś stopniu podobne, jak przy reumatyzmie u ludzi. Stary pies cierpiący na to schorzenie odczuwa ból i ma przez to trudności ze wstawaniem, unika ruchu i dużo poleguje szukając jak najcieplejsze miejsca, a po dłuższym leżeniu musi się najpierw „rozchodzić”. Jego chód i tak pozostaje jednak sztywny, powolny i bardzo ostrożny, miewa też drobne drżenia mięśni kończyn. Choroba ta jest możliwa i konieczna do leczenia, które polega na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Uwaga jednak, bowiem u psów nie wolno stosować „ludzkich” leków przeciwbólowych, ponieważ są one dla nich toksyczne! Leczenie zawsze musi prowadzić lekarz weterynarii.

Dyskopatia

Schorzenie to najczęściej dopada starzejące się psy mające długie kręgosłupy, czyli np. jamniki czy bassety. Przyczyną jest fakt, że na leżące pomiędzy kręgami dyski w kręgosłupie działają tu znacznie większe siły, niż u psów o typowej, zwartej budowie tułowia, przez co łatwo o uszkodzenia i zwyrodnienia. Taki zwyrodniały dysk podobnie jak u ludzi może też wysunąć się z przestrzeni międzykręgowej i boleśnie uciska wtedy na rdzeń kręgowy. Objawy są więc podobne, jak przy stanach zapalnych kości i stawów. Do tego dochodzi też utykanie, a nawet częściowy lub całkowity paraliż. Nawet w przypadku paraliżu można jednak psa leczyć, choć rokowanie jest wtedy bardzo ostrożne. Niektóre psy udaje się jednak wyprowadzić z choroby. Leczenie jest zwykle długotrwałe (trwa do kilku tygodni) i kosztowne. Musi też być rozpoczęte możliwie natychmiast po zauważeniu i rozpoznaniu objawów. Wymagana jest przy tym kompleksowa opieka nad starym psem. Beznadziejne przypadki wymagają jednak humanitarnej eutanazji.

Choroby wątroby i nerek

To najczęstsze przyczyny śmierci u psów w zaawansowanym wieku. Są to głównie: niewydolność narządu, jego toksyczne uszkodzenie (zatrucia i złe żywienie) oraz nowotwory. Choroby wątroby rozpoznamy po: zaburzeniach apetytu, częstych wymiotach, chudnięciu, bólach brzucha, czasem też biegunkom i żółtaczce. Natomiast niewydolność nerek powoduje zwiększone pragnienie i wydalanie moczu, a w stadium zawansowanym może też dojść do wymiotów i bezmoczu. Choroby te rozwijają się zwykle powoli i skrycie, dlatego u psów starszych należy dobrze jest co pół roku badać krew (próby wątrobowe i nerkowe). Szybkie wykrycie zagrożenia pozwoli skutecznie wyleczyć psa. Zaniedbane choroby te kończą się śmiercią.

Choroby serca

Psy miewają wiele różnych chorób serca, z których najczęściej występuje powiększenie mięśnia sercowego (tzw. rozstrzeń). Całe serce bardzo się wtedy powiększa, a jego ściany robią się za cienkie i za słabe, by prawidłowo tłoczyć krew. Inną częstą chorobą serca u starych psów to: niedokrwienie serca, czyli choroba wieńcowa (często towarzyszy temu arytmia). Wszystko to powoduje z kolei: duszności, przewlekły kaszel (nawet w czasie snu), szybkie męczenie się, a nawet omdlenia. Nieleczone choroby te prowadzą do niewydolności całego układu krwionośnego i śmierci. Do rozpoznania tych chorób niezbędne jest badanie rentgenowskie klatki piersiowej psa oraz EKG, a czasem też USG serca. Leczenie jest konieczne i obecnie służy do tego spora gama skutecznych leków. Jednak rokowanie w tych chorobach jest zawsze ostrożne.

Zaćma i ślepota

U starzejących się psów z czasem zaczyna mętnieć soczewka i zaczynają przez to niedowidzieć lub nawet zupełnie tracą wzrok. Psy jednak lepiej radzą sobie ze ślepotą, niż ludzie, ponieważ posługują się doskonale węchem i słuchem. O ile pies nie jest w zbyt zaawansowanym wieku, można poddać go jednak operacji usunięcia zaćmy (zmętniałych soczewek). Taki zabieg jest jednak kosztowny i w Polsce robi się go niemal tylko w dużych klinikach akademickich. Początki zaćmy można też hamować za pomocą kropli do oczu odżywiających soczewkę. Do zaćmy podobne jest też tzw. niebieskie oko. Nie jest to jednak choroba, a inny fizjologicznie rodzaj zmętnienia, który nie ogranicza widzenia i nie wymaga leczenia.

Choroba nowotworowa

Choroba ta występuje najczęściej właśnie u starych psów. Do najczęstszych u tych zwierząt przypadków raka należą: nowotwory gruczołu sutkowego u suk (całkowicie chroni przed tym sterylizacja wykonana przed lub po pierwszej cieczce), a także rak skóry, płuc i wątroby oraz układu limfatycznego. Rzadziej spotyka się nowotwory jelit, układu rozrodczego (m.in. prostaty u psów samców) i mózgowia. Do sporadycznych należy trudny do wykrycia i bardzo bolesny rak trzustki. Nowotwory mogą być złośliwe lub łagodne. Objawy choroby nowotworowej to np.: osłabienie, zmienny apetyt, powiększenie i bóle brzucha, wymioty, przewlekły kaszel, czasem chudnięcie. W przypadku raka powłok skórnych, widoczne są natomiast guzy na ciele. Leczenie może być operacyjne (wycięcie guza), lub polega na zastosowaniu chemioterapii (podobnie jak u ludzi, co ciekawe, u psów nigdy nie wypadają przy tym włosy). Nowotwory u starych psów często są jednak śmiertelne i wymagają eutanazji.