Setery irlandzkie czerwono białe to bardzo zdrowa rasa psów. Długość życia przeciętnego osobnika wynosi średnio 11-15 lat. W niniejszym artykule opiszemy najczęściej spotykane problemy zdrowotne oraz podpowiemy właścicielom, na co zwracać szczególną uwagę przed kupnem psa w hodowli.
Najczęstsze choroby Setera irlandzkiego czerwono białego to:
Dysplazja stawów biodrowych
Dysplazja stawów biodrowych to schorzenie dziedziczne, które objawia się nieprawidłowym ułożeniem główki kości udowej i panewki miednicy. U psa chorego na dysplazję stawową można zaobserwować spłaszczenie panewki i zniekształcenia kształtu głowy kości udowej. Na pocieszenie warto jednak dodać, że liczba seterów czerwono-białych chorujących na dysplazję jest niewielka w porównaniu do innych ras seterów.
Przed zakupem szczenięcia w hodowli wystarczy poprosić o jego wywód genealogiczny i sprawdzić, czy dysplazja nie występowała u którego z jego rodziców. Przecież to chorzy rodzice przekazują swoje cechy potomstwu! Niestety, dysplazja może rozwinąć się także u psa, którego rodzice byli zupełnie zdrowi, a jedynie nosili wadliwe geny. Wpływ na rozwój dysplazji stawu biodrowego u Seterów irlandzkich mają także czynniki środowiskowe, zupełnie niezależne od genetyki, np. otyłość i nadwaga, nadmierne skakania i wytężony ruch, niewłaściwa dieta czy też chodzenie po schodach.
Psy chore na dysplazję stawową zostają zakwalifikowane do jednej z czterech grup:
B - Stawy biodrowe prawie normalne
C - dysplazja nieznaczna
D - dysplazja częściowa (ograniczona)
E - dysplazja ciężka
Istnieje jeszcze oznaczenie A, które odnosi się do psów zupełnie zdrowych. Do hodowli mogą być dopuszczone psy, które zostały przypisane do kategorii A, B i C.
Dysplazja stawów łokciowych dotyka przede wszystkim przedstawicieli ras dużych i prowadzi do zwyrodnienia stawu i kulawizny kończyn przednich. Weterynarze wyróżniają trzy formy dysplazji: osteochondrozę stawu łokciowego, izolowany wyrostek dziobasty kości łokciowej oraz nieprzyrośnięty wyrostek łokciowy dodatkowy. Kulawizna u psów pojawia się przed osiągnięciem szóstego miesiąca życia. Charakterystycznymi objawami dysplazji są: problemy z poruszaniem się, problemy z położeniem się w wygodnej pozycji, trzeszczenie w stawie czy też utrzymywanie chorej kończyny w górze. Psy ras dużych są nieco bardziej narażone na zachorowanie niż psy średnie czy małe. Oczywiście nie tylko wielkość psa wpływa na wzrost zagrożenia zachorowaniem. Istotne są także czynniki środowiskowe takie jak: przekarmianie, stosowanie niewłaściwej diety, schodzenie po schodach. Leczenie może mieć charakter operacyjny lub nieoperacyjny. W przypadku leczenia nieoperacyjnego pies otrzymuje środki przeciwbólowe i odpowiednie antybiotyki. Leczenie operacyjne może być zaś przeprowadzone przed ukończeniem przez psa drugiego roku życia.
CLAD - defekt adhezji leukocytów
CLAD, czyli autosomalnie recesywna choroba niedoboru odporności, to śmiertelna choroba psów, która nieleczona może prowadzić do śmierci zwierzęcia. Choroba dotyka układu immunologicznego i objawia się upośledzeniem procesu gojenia uszkodzonej skóry i naprawy tkanek. Na skutek niewłaściwej i spowolnionej regeneracji tkanek może rozwinąć się ciężkie zakażenia skóry. W poważniejszych stanach chorobowych zakażenie skórne przechodzi w zakażenie szpiku czy zapalenie dziąseł. Leczenie polega na podawaniu bardzo dużych dawek antybiotyków. Umieralność wśród szczeniąt jest bardzo wysoka. Większość z nich umiera przed osiągnięciem szóstego miesiąca życia.
Zespół CLAD może być odziedziczony w sposób autosomalny recesywny. Oznacza to, że u psa nie musi rozwinąć się choroba. Niestety, w niektórych przypadkach psy chorują. Nosiciele wadliwego genu mogą rozprzestrzeniać zmutowany gen w obrębie hodowli.
PPC - zaćma biegunowa tylna
PPC to pewien rodzaj katarakty, który można zaobserwować jako małą punktową zaćmę na soczewce. Niestety, nie ma jeszcze testów, które pozwoliłyby określić, które osobniki są zdrowe, a które predysponowane do rozwoju schorzenia. Z tego też powodu hodowcy powinni wykonywać rok rocznie badania na obecność zaćmy biegunowej tylnej.
PRA - postępujący zanik siatkówki
Postępujący zanik siatkówki, postępujące zwyrodnienie siatkówki, to choroba dziedziczna jak do tej pory nieuleczalna. Chory pies cierpi początkowo na ślepotę zmierzchową, która następnie przechodzi w ślepotę całkowitą.
W przypadków Seterów irlandzkich czerwono białych choroba jest dziedziczona autosomalnie recesywnie, skutkiem czego pies może być albo genetycznie zdrowy, albo być nosicielem, albo chorować. Współczesna wiedza medyczna pozwala sprawdzić, czy reproduktor i samica noszą gen PRA. Testy genetyczne przejawiają bardzo wysoką skuteczność.
VWD - choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda objawia się skłonnością do krwawień samoistnych lub po urazach czy operacjach. We krwi osobnika chorego brakuje czynnika, który jest odpowiedzialny za łączenie się płytek krwi i ochronę czynnika krzepnięcia. Choroba u seterów irlandzkich może być dziedziczona jedynie autosomalnie recesywnie. Na szczęście istnieją testy genetyczne umożliwiające wykrycie nosicielstwa.
Ostry skręt żołądka
Ostry skręt żołądka objawia się gromadzeniem dużych ilości gazów w żołądku, co powoduje jego rozciągnięcie, obracanie się wokół własnej osi, zamknięcie jego wypustów i ból. Gazy, które nie mają ujścia z żołądka, powodują jego rozepchanie i napieranie na inne organy. Jeżeli właściciel w porę nie zainterweniuje i nie zabierze psa do kliniki, zwierzę może umrzeć powolną i bolesną śmiercią. Powoli wysiądą wszystkie organy, dojdzie do zaburzenia krążenia krwi, niewydolności nerek, uszkodzenia wątroby etc.
Pierwsze objawy są bardzo gwałtowne. Klatka piersiowa szybko się powiększa, pies ma problemy z oddychaniem, odbija mu się, zaczyna być niespokojny, a w końcu ma problemy z poruszaniem.
Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy prowadzi do spowolnienia procesów przemiany materii spowodowanego niedoborem hormonów tarczycy. Pierwsze objawy chorobowe pojawiają się zazwyczaj nie wcześniej niż w wieku 4 lat. Niestety na skuteczną terapię jest już za późno. Niestety wówczas tarczyca zniszczona jest już w około 75%. Rozpoznanie choroby może nastąpić przez wykonanie analizy krwi, moczu i poziomu hormonów. Tarczycy niestety nie można wyleczyć. Psy do końca życia będą zmagać się z problemem niedoboru hormonów, dlatego też warto jak najwcześniej podjąć leczenie farmakologiczne. Objawy typowe dla niedoczynności tarczycy to: zwiększenie masy ciała, ospałość, biegunki, zmniejszona temperatura ciała, apatia.