Mamy zimę, a więc przed nami coraz chłodniejsze dni, deszcze i śniegi. Niska temperatura i nieprzyjemne warunki pogodowe zawsze dają się we znaki nie tylko nam ludziom, bowiem cierpią także nasi czworonożni przyjaciele. Jeśli więc nasz pies na stałe przebywa i mieszka na zewnątrz domu, to zawsze przed zimą musimy upewnić się, że schronienie jakie mu zapewniamy, dostatecznie ochroni go przed wilgocią, wiatrem i niskimi temperaturami.
Jesienią i zimą psy potrzebują szczególnie wygodnego i komfortowego miejsca, by uciec od deszczu, mrozu i śniegu, oraz zimnego i przenikliwego wiatru. Niezbędna jest zatem odpowiednio duża psia buda, porządnie zabezpieczona od spodu i wyłożona odpowiednią wyściółką. Oto kilka podstawowych zasad jakimi należy się kierować przy wyborze (lub budowie) budy, aby spełniała ona swoje zadanie. Jak powinna wyglądać dobra buda? Gdzie ustawić budę dla naszego pupila? Jak i czym wyścielić budę dla psa? O tym przeczytacie Państwo poniżej.
Buda powinna być umieszczona na wybiegu o wielkości co najmniej 20 m2 lub w specjalnym kojcu. Powinna stanąć pod zadaszeniem, zbudowanym np. z blachy falistej lub z drewna krytego papą, którym wybieg powinien być pokryty w 3/4 swojej wielkości. Musi mieć przedsionek prowadzący do części legowiskowej, który pełni funkcję wiatrołapu. Musi też być nieprzemakalna i na tyle obszerna, by pies mógł w niej swobodnie stać i obracać się (nie może być ani za duża, ani za mała). Wysokość budy obliczamy dodając 10 cm do wysokości psa zmierzonej w kłębie, jej długość musi być o 30% większa od długości zwierzęcia, a szerokość to 0,8 wysokości. Dla psa o wzroście 60 cm, powinna mieć wymiary: dł. 115cm (80cm legowisko i 35 cm przedsionek), szer. 75cm, wys. 80cm. Jeśli buda będzie zbyt duża, to zimą będzie w niej za zimno, gdyż psy ogrzewają wnętrze budy własnymi ciałami. Otwór wejściowy (do przedsionka) i otwór przejściowy (do legowiska), muszą być umieszczone na odpowiedniej wysokości i być dopasowane do wielkości psa tak, by mógł swobodnie przez nie przechodzić, jednak nie za duże, by nadmiernie nie wentylować wnętrza (standardowe wymiary to: 40x36 cm). Zimą wejście musi być zasłaniane od zimna specjalną kotarą (np. zawieszając przy wejściu kawałek koca), aby maksymalnie ograniczyć napływ zimna do środka. Przy wejściu można zamontować także drzwiczki umocowane na zawiasach, lub uchylne. Jednak wtedy muszą mieć taki mechanizm, dzięki któremu będą się automatycznie zamykały za psem. Tylko wtedy będą należycie spełniały swoją funkcję zapewnienia psu dodatkowej ochrony przed zimowym chłodem, a dodatkowo także przed letnimi upałami.
Słoma do psiej budy
Buda powinna być wykonana z drewna oraz porządnie ocieplona i absolutnie nieprzemakalna. W tym celu jej ścianki są wykonane z podwójnej warstwy desek, między które dla uszczelnienia i ocieplenia należy włożyć styropian lub wełnę mineralną. Należy przy tym pamiętać, że wełna mineralna jest niebezpieczna dla tkanek miękkich, skóry i oczu, więc wszystko musi być tak zrobione i zabezpieczone, by pies nie mógł się przypadkiem do niej dostać, wgryzając się lub rozdrapując wewnętrzną lub zewnętrzną warstwę ścianek budy. Psy z nudów potrafią niestety robić takie rzeczy.
Dach budy dla psa,powinien być jednospadowy (skierowany do tyłu, aby woda odpływała za budę) lub dwuspadowy (spady skierowane na boki budy) i być pokryty materiałem izolującym (papą, gontem bitumicznym lub blachą ocynkowaną). Powinien być uchylny, by można było go otwierać do czyszczenia i wymiany posłania legowiska, jednak jednocześnie musi być też szczelnie dopasowany do ścian, na których jest osadzony. Musi być też odporny na ścieranie i drapanie, gdyż psy często na niego wskakują, a niektóre z nich to wręcz uwielbiają, gdyż z tej wysokości lepiej widzą co się dzieje wokoło.
Buda musi skutecznie chronić przed wiatrem, zimnem i wilgocią, dlatego też drewniana podłoga budy (o grubości ok. 25 mm) powinna być odpowiednio wyścielona. Optymalną temperaturą pomieszczenia, w którym mieszka nasz czworonóg jest 14-18°C i taką temperaturę starajmy się mu zapewnić przez cały rok. W żadnym wypadku pies nie może leżeć w budzie bezpośrednio na gołej podłodze, lecz na posłaniu. Jest to konieczne nawet latem.
Jakie jest najlepsze posłanie i czym wyścielić psią budę?
Otóż optymalna i najpopularniejsza jest zwyczajna słoma, od dawien tradycyjnie używana m.in. właśnie w tym celu. Dla mniejszych psiaków dobre będzie także drobniejsze i bardziej miękkie siano. Dla dużych psów odpowiedniejsza jest jednak słoma. Dobre będą także stare koce, rozpinane pokrowce (np. z trwałego i łatwego do czyszczenia materiału, materacyki z obszytej materiałem gąbki. Pamiętajmy, że posłanie wyścielone materiałem naturalnym takim jak słoma czy siano, może zaszkodzić psom z alergiami. Ściółka do wyłożenia budy powinna być zawsze sucha i czysta. Co najmniej raz w miesiącu, a zimą nawet raz w tygodniu, musimy robić gruntowny przegląd budy i porządki w psim domku. Co jakiś czas, systematycznie, wnętrze budy spryskujemy też środkiem zwalczającym insekty (w tym pchły). Posłanie wewnątrz budy powinno być też okresowo zmieniane. Na przykład słoma lub stare koce mogą być moczone psimi łapami w czasie słoty i przez to pleśnieć. Spleśniałe posłanie w budzie może pośrednio lub bezpośrednio powodować problemy skórne psa (np. egzemy, świerzb i grzybice) lub problemy oddechowe (m.in. alergie, zapalenie płuc).
Siano do budy dla psa
Na rynku są już dostępne także budy z ogrzewaniem podłogowym, włączanym na czas mrozów. Czym wyścielić psią budę ocieplaną automatycznie i czy w ogóle ją ścielić? Otóż w takich budach też musi znaleźć się wyściółka. Nie musi być jednak tak radykalnie ciepła zimą jak w standardowej budzie. W każdej budzie wyściółka musi być jednak odpowiednio gruba i miękka. Jeśli niehumanitarnie skażemy naszego psa na leżenie na gołych deskach podłogi budy, to zwierzak dostanie wyłysiałe i twarde nagnioty skórne na łokciach łap, które przy dłuższym zaniedbaniu przerodzą się w otwarte i wrzodziejące rany odleżynowe. Takie postępowanie z psem jest niedopuszczalne i ścigane prawem.
Aby podłoga budy nie dotykała ziemi i tym samym buda nie podciekała od dołu, powinna zostać ustawiona na cegłach, drewnianych klockach lub płytach chodnikowych, co najmniej 8 cm nad podłożem. Źle utrzymana i wykonana podłoga budy, oraz niewyścielone lub niedostatecznie czy źle wyścielone legowisko, spowodują, że wszystko będzie nasiąkało wilgocią i gniło, a zimą dodatkowo jeszcze przemrażało psa. To niedopuszczalne!
By pies nie leżał na betonie,przed budą powinna zostać położona paleta lub podest drewniany (przynajmniej o wymiarach ok. 1,5 m2), na stałe z nią związany i zadaszony (dach wystający do przodu ponad i poza podest), oraz tak skonstruowany (np. ażurowy), aby nie stała na nim woda.
Gdzie ustawić budę dla psa?
Buda musi być ustawiona w miejscu osłoniętym od wiatru, przynajmniej z dwóch stron. Jeśli takiego miejsca nie posiadamy, powinniśmy ustawić osłony z pełnego ogrodzenia, w taki sposób by chroniły z kierunków zachodnich (płn.-zach. i/lub płd.-zach.). Jeśli pies ma budę ale bez grodzonego wybiegu-kojca, to także musi ona stać na utwardzonej powierzchni. Pies powinien być wtedy trzymany na mocnej, wygodnej i odpowiednio szerokiej uwięzi (o skórzanej lub parcianej obroży) o długości min 3 m (optymalnie 4 m), lecz tyko przez część doby. Łańcuch nie jest wskazany. Uwięź musi posiadać obrotowe ogniwo pośrednie (orczyk obrotowy), zapobiegające skręcaniu się uwięzi. Pies musi być codziennie spuszczany z uwięzi minimum 2 razy na dobę (wg obowiązującego prawa, co najmniej raz na 12 godzin, a najlepiej – tak często, jak to tylko możliwe), po zamknięciu wszystkich wejść na teren posesji. Na ogrodzeniu powinna znajdować się tabliczka ostrzegawcza np. UWAGA PIES! Według OTOZ ANIMALS, pies powinien móc się swobodnie wybiegać przynajmniej 2-3 razy dziennie, od pół godziny do godziny. Bez względu na to, czy jest trzymany w kojcu czy na uwięzi, musi być jednak codziennie wyprowadzany na spacery.
Pamiętajmy o psach podwórzowych podczas zimy
Ponadto, pies musi mieć stały dostęp do czystej i świeżej wody do picia, a psy przebywające na wybiegu stale – dostęp do pożywienia. Musi być też regularnie i właściwie karmiony, stosownie do pory roku i warunków atmosferycznych, oraz jego stanu fizjologicznego i wieku. Psy przebywające w okresie jesienno-zimowym na dworze zużywają więcej energii, by utrzymać swoją stała temperaturę ciała. Jeżeli nasz pies ma być zdrowy i w dobrej kondycji, to zimą będzie potrzebował dodatkowych kalorii. Należy mieć więc pewność, że dostaje dobrej jakości pokarm dla psów. Większa ilość jedzenia i/lub bardziej kaloryczny pokarm, pomagają w zimie dostarczyć psu odpowiednio więcej kalorii. Zaleca się także zwiększenie ilości posiłków do minimów dwóch, w tym jeden powinien być ciepły (np. gotowana kasza z mięsem i warzywami). Psy potrzebują także dodatków witaminowych i mineralnych, z których w zimie ważne są przede wszystkim: witamina D3, olej roślinny zawierający naturalne nienasycone kwasy tłuszczowe, lub tran. Wspomniana woda do picia, jest równie ważna w lecie, jak i w zimie. Należy więc codziennie dawać psu świeżą wodę i pilnować, by nie było w niej brudu, oraz by nie zamarzała.
Trzymając psa na zewnątrz, należy regularnie pielęgnować jego sierść, aby utrzymywała zdrowy wygląd i dostarczała psu właściwej izolacji. Należy także mieć na uwadze, że dla psów z krótką sierścią zima to najgorszy okres roku i w ogóle nie poleca się, aby psy takich ras trzymać na dworze. Natomiast długa sierść zapewnia dobrą izolację na tę porę roku, jednak zaniedbane i niepielęgnowane, poplątane i martwe włosy mogą zmniejszać izolację, dlatego psa należy regularnie szczotkować.
W zimie psy są podatniejsze na choroby. Pies chory lub okaleczony powinien być wyleczony. Warto zatem obserwować psa, by w razie potrzeby, móc odpowiednio wcześnie wyłapać ewentualne objawy choroby. Pamiętajmy, że odmrożenie to potencjalne zagrożenie w okresie zimowym, dotykające zwłaszcza psy pozostające na dworze bez zapewnienia im odpowiedniego schronienia i bez ciepłego i dobrze wyścielonego legowiska. Końcówki uszu, ogon i łapy są wtedy szczególnie podatne na odmrożenia. Także dla starych psów, jesień i zima to wyjątkowo ciężki okres. Psy tak samo jak i ludzie, z racji podeszłego wieku mogą zacząć cierpieć na wiele dolegliwości (np. schorzenia reumatyczne, mięśniobóle, przeziębienia itp.), dlatego też powinny być otoczone szczególnie czułą opieką i dużą ilością ciepła!
Należy być świadomym tego, że wiązanie psa na łańcuchu pozbawionym obrotowego ogniwa, przy nieszczelnej budzie lub jej namiastce (np. przy blaszanej beczce), oraz zbyt skąpe karmienie i zaniedbywanie pojenia – to przestępstwa przeciwko Ustawie o Ochronie Zwierząt, które są obecnie dosyć surowo w Polsce karane. Niedopuszczalne jest także pozostawianie nie sprzątniętych odchodów psa w miejscu jego bytowania.