"Saneczkowanie", czyli jeżdżenie zadem po podłożu, nie należy do normalnych zachowań u psów i jest najczęściej spowodowane świądem okolic odbytu tj. w miejscu, w którym pies nie może się drapać, powoduje że pupil próbuje sobie pomóc w inny sposób. Wyciąga tylne kończyły możliwie daleko do przodu miedzy przednie i w tej pozycji pociera tyłek o podłogę. Świąd może być natomiast wywołany czynnikami o charakterze zakaźnym i niezakaźnym.
Dlaczego pies jeździ zadem po podłodze?
Świąd niezakaźny
Najczęstszą przyczyną niezakaźną świądu jest zatkanie gruczołów okołoodbytowych – niewielkich struktur w obrębie mięśnia zwieracza odbytu zawierających wydzielinę zapachową – które w normalnych okolicznościach powinny być opróżniane w czasie defekacji. Niestety, często się zdarza, że na skutek zmiany stosunków anatomicznych wynikających ze współczesnych praktyk hodowlanych oraz zupełnie różnego od naturalnego sposobu żywienia, gruczoły nie mogą zostać opróżnione w sposób prawidłowy. Zalegająca wydzielina może powodować swędzenie, któremu często towarzyszy nawracający stan zapalny oraz nieprzyjemny zapach.
Leczenie weterynaryjne
Saneczkowanie stanowi jedną z metod pozbycia się zawartości gruczołów. Leczenie weterynaryjne opiera się na mechanicznym oczyszczeniu gruczołów; lekarz może zlecić również antybiotykoterapię (ogólnie lub miejscową) oraz przepisać środki przeciwzapalne. Jako że schorzenie często nawraca, zaleca się regularne oczyszczanie gruczołów (średnio raz na kilka tygodni).
Świąd zakaźny
Świąd zakaźny występuje znacznie rzadziej i jest wywołany m.in. przez pasożyty przewodu pokarmowego. Jednym z nich jest tasiemiec psi uzbrojony w człony obdarzone zdolnością ruchu, które wydostają się niekiedy na zewnątrz przewodu pokarmowego, wywołując swędzenie. Przydokładnym oglądaniu okolic odbytu psa/suki można zauważyć wtedy przyklejone do włosów człony tasiemca. Pasożyty posiadają charakterystyczny kształt przypominający pestki ogórka. Robaczyca może występować wespół z inwazją pcheł (Ctenocephalides canis) – żywicieli pośrednich tasiemca. Zmiany uczuleniowe pojawiają się u nasady ogona; w przypadku wystąpienia mocnych objawów alergii, pies może przysiadać i trzeć zadem o chodnik nawet kilka razy w czasie spaceru. Skutkiem tych działań są znaczna utrata włosa oraz pojawienie się wyprysków na skórze.
Rysunek przedstawiający saneczkowanie psa
Leczenie
Pierwszym etapem leczenia jest odrobaczenie czworonoga i podawanie środka zabijającego pchły. Po zakończonej terapii lekarz może zlecić profilaktyczne wykonanie badania parazytologicznego kału, które ma zweryfikować skuteczność podjętych działań. Jeżeli dojdzie do zmian miejscowych na skórze, zleca się zazwyczaj rozpoczęcie leczenia ogólnego.