Niegdyś stosowano głównie metody operacyjne, które nie zawsze przynosiły zadowalające efekty. W ostatnim czasie opracowano nowe metody.
Zmiany przerostowe w stawie biodrowym
Jeśli w stawie biodrowym wytworzyły się zmiany przerostowe można wykorzystać różne metody na leczenie. W pierwszej nad panewką mocuje się kawałek kości jako nakrycie główki kości udowej. Jeżeli zmiany przerostowe są zbyt duże nie będzie możliwe wykorzystanie tej metody. Wtedy należy usunąć główkę i szyjkę kości udowej. Po takiej operacji pies może do pewnego stopnia chodzić, jednak dość chwiejnie i niepewnie. Nie cierpi jednak z bólu. Istnieje jeszcze jedna metoda, jednak jest trudna do wykonania, a ponadto bardzo kosztowna. Polega na zastosowaniu protezy stawu. Tę metodę opisujemy w następnych podrodziałach.
Zespolenie spojenia łonowego - symfysiodeza (JPS - Juvenile Pubic Symphysiodesis)
Leczenie dysplazji stawu biodrowego u szczeniąt to głównie profilaktyczny zabieg. Polecany jest dla psów w wieku od czterech do pięciu miesięcy i polega na zniszczeniu płytki wzrostowej spojenia łonowego. Zmienia to kształt rosnącej kości miednicznej i poprawia ułożenie panewki stawu biodrowego. Taka operacja to niewielki uraz i niskie ryzyko powikłań, a sam okres rekonwalescencji jest dość krótki. Z uwagi na ograniczenie wiekowe tej metody zaleca się wykonania badań pod kątem dysplazji stawu biodrowego przed ukończeniem piętnastego tygodnia życia.
Amputacja głowy kości udowej
Pewną metodą na leczenie dysplazji stawu biodrowego jest także amputacja głowy kości udowej. Polega na usunięciu głowy i szyjki kości udowej. Stosuje się ją najczęściej w przypadku nasilonej choroby, kiedy ból nie ustępuje nawet po podaniu środków farmakologicznych. Najlepiej, gdy jest zastosowana u psów, które nie ważą więcej niż dwadzieścia kilogramów i które mają dobrze rozwinięte mięśnie miednicy. W przypadku większych psów mogą wystąpić problemy ze strony stawów, które nie wytrzymują obciążenia. W ich przypadku może także dochodzić do pooperacyjnego zaniku mięśni.
Proteza stawu biodrowego u psa
Metoda, która zasygnalizowaliśmy we wcześniejszym podrozdziale jest zalecana w celu zachowania czynności stawu u dojrzałych psów z nasiloną chorobą zwyrodnieniową stawów. Jej skuteczność w uśmierzaniu bólu ocenia się na 90%. Taka jednostronna proteza funkcjonuje dobrze u około 80 % psów. Jednakże mogą wystąpić powikłania, wśród których najczęstsze to zwichnięcie stawu, neuropraksja nerwu kulszowego i zakażenie. Sporą wadą jest wysoka cena zabiegu.
Nowa metoda stabilizacji stawu biodrowego u psa - potrójna osteotomia miednicy (TPO - Triple Pelvic Osteotomy).
Najnowszym sposobem (a także najczęściej polecanym i przynoszącym najlepsze efekty) na leczenie dysplazji stawu biodrowego jest potrójna osteotomia miednicy z osiowym odwróceniem i przechyleniem panewki. Stosuje się ją, aby stabilizować staw biodrowy i przykryć główkę kości. Została opracowana przez wiedeńskiego lekarza i do tej pory zastosowana u setek pacjentów. Podczas kilkugodzinnej operacji zbyt płaska, odsunięta od kości biodrowej panewka zostaje przesunięta nad główkę kości udowej w ten sposób, że znajduje się w pozycji, jak w prawidłowym stawie bez dysplazji. W nowej pozycji panewka jest mocowana trwale płytką i śrubami do kości kulszowej i udowej. Co ważne jest to zabieg profilaktyczny, a więc musi być przeprowadzony odpowiednio wcześnie pozwalając tym samym na prawidłowe ukształtowanie stawu jeszcze przed rozwojem zmian zwyrodnieniowych. Co ciekawe ta metoda znalazła także zastosowanie w ortopedii ludzi. Od 1987 roku na całym świecie ludzie z dysplazją stawu biodrowego mogą żyć bez bólu, a nawet uprawiać sport.
Operowanie psa z dysplazją stawu biodrowego
Choremu psu można umożliwić godne, wolne od cierpienia życie, jeśli zapewni mu się wczesną operację – już w wieku od pięciu do osiemnastu miesięcy. O ile przerost nie jest zbyt zaawansowany taką operację można także wykonać u starszych (a nawet starych) psów. Decyzję podejmuje się na podstawie zdjęcia rentgenologicznego oraz po uważnym przemyśleniu sprawy. Po pierwsze taka operacja to ciężki zabieg, który wymaga sporo siły od psa. Po drugie musimy przyjąć, że w stawie występuje przewlekły stan zapalny i pojawiły się już zmiany przerostowe. Po trzecie mięśnie chorej kończyny mogły do tej pory ulec już zanikowi. Niezwykle ważne jest więc jak najwcześniejsze przeprowadzenie operacji (najlepiej przed ukończeniem przez psa piętnastego miesiąca życia). Niestety ten sposób ma także swoje wady: wiąże się z dużym urazem, a okres rekonwalescencji może potrwać nawet trzy miesiące. Jeżeli u starszego psa większość czynników przemawia przeciwko potrójnej osteotomii miednicy, można posłużyć się którąś z pozostałych, wymienionych wcześniej metod.
Jak wybrać najlepszą metodę na leczenie dysplazji stawu biodrowego u psa?
Metoda na leczenie dysplazji stawu biodrowego jednego psa może być całkiem inna od tej jaką zastosuje się u innego psa. Wszystko zależy od wielkości i wieku zwierzęcia, jego sposobu życia (czy jest to pies „kanapowy” czy użytkowy?), od stopnia zaawansowania niestabilności stawu i zmiany zwyrodnieniowej, ale także od możliwości finansowych właściciela. Decyzję należy podjąć wspólnie z prowadzącym lekarzem weterynarii.
Dyspalzja stawu biodrowego u psa - profilaktyka
Aby zmniejszyć częstotliwość występowania dysplazji stawu biodrowego należy z uwagą dobierać pary do rozrodu, które nie są obciążone dziedzicznie tym schorzeniem. Istotne jest także prawidłowe, a więc bogate w wapń odżywianie szczeniąt.
