Od dawna już wiadomo, że dzieci bardzo dobrze wychowują się w towarzystwie psów. Są zdecydowanie bardziej spokojne i cierpliwe, a z drugiej strony bardziej otwarte na otoczenie. Co więcej stają się bardziej wrażliwe i chętne do pomocy. Ponadto, jeśli nauczymy tego nasze dzieci, stają się obowiązkowe i zaradne. Pies uczy odpowiedzialności za drugą istotę. Jednak musimy zdawać sobie sprawę, że dziecko i pies w jednym domu to nie zawsze jest prosta sprawa. Trzeba dużo wiedzy i czasy poświęconych zarówno dziecku, jak i psu, aby te dwie istoty żyły w zgodzie i przyjaźni doskonałej.
Zdecydowana większość dzieci bardzo dobrze reaguje na towarzystwo psa i jego obecność w swoim otoczeniu. Często również w bardzo naturalny sposób dąży do kontaktu z tym czworonożnym stworzeniem. Kto z nas nie widział, jak na spacerze małe dzieci cieszą się na widok psa i od razu biegną żeby go pogłaskać? Jednak w codziennych sytuacjach taka spontaniczna reakcja może okazać się ryzykowna. Jeśli więc mamy bądź chcemy kupić psa, a mamy również dziecko, musimy wprowadzić i poznać kilka podstawowych zasad ich wspólnego funkcjonowania.
Pies i dziecko – psychologiczne i społeczne aspekty posiadanie psa w rodzinie z dziećmi
Każdy z nas zna ten obrazek – rodzina, w której skład wchodzą rodzice, pies i dziecko. Jedna czy łatwo jest stworzyć tę harmonijną idylliczną formę rodziny? Łatwo czy nie, na pewno warto spróbować.
Silny kontakt dziecka z psem bardzo dobrze wpływa na jego rozwój emocjonalny oraz społeczny. Uczy dziecko przede wszystkim szacunku do drugiej istoty, ale także wrażliwości oraz odpowiedzialności wobec zwierząt i ludzi. Doskonały wpływ psów na dzieci potwierdza fakt, że mają one terapeutyczną wartość i wykorzystuje się je w leczeniu autyzmu czy dziecięcego porażenia mózgowego.
Blisko kontakt ze zwierzętami jest również ogromnym emocjonalnym wsparciem nie tylko dla dzieci, ale też dla każdego członka rodziny. Bezwzględna akceptacja i miłość okazywana przez psa człowiekowi przyczynia się do wsparcia i poczucia własnej wartości. Takie dziecko nie czuje się samotne. Dlatego też pies jest doskonałym towarzyszem dla rodzin, w których jest tylko jedno dziecko. W pewnym sensie może zastąpić maluchowi rodzeństwo. Badania pokazały jednoznacznie, że jedynacy znacznie łatwiej wchodzą w bliskie relacje ze zwierzętami niż dzieci posiadające rodzeństwo o wychowujące się wspólnie z nim. Kontakt z psem uczy nawiązywania relacji, wspiera, więc dzieci nieśmiałe i wycofane.
Posiadanie psa to również pozytywny wpływ na fizyczne parametry samopoczucia naszego i naszego dziecka. Amerykańskie badania pokazują wręcz, że posiadacze psów rzadziej chorują i odwiedzają lekarzy pierwszego kontaktu. Wynikać to może bezpośrednio z faktu, że posiadanie psa zmusza nas do codziennych spacerów, a co za tym idzie większej ilości regularnego ruchu na świeżym powietrzu.
Co więcej źródłem pozytywnych emocji, a także dawki ruchu są zabawy i gry z psami. Zabawa sama w sobie sprawia radość, a dodatkowo kontakt fizyczny z psem ma moc terapeutyczną.
Powyższe zalety jasno wskazują na to, że dziecko i pies w jednym domu to relacja bardzo korzystna. Pies to istota mająca bardzo dobry wpływ na dziecko. Można powiedzieć, że pies i dziecko to związek doskonały. Jednak, aby wszystko funkcjonowało prawidłowo i aby zarówno pies, ja i dziecko mogli korzystać w pełni z tej relacji, trzeba ich do tego odpowiednio przygotować.
Wprowadzanie psa do rodziny, w której są dzieci
Pierwszym krokiem powinno być odpowiednie dobranie rasy psa do warunków, w których jest rodzina z dziećmi. Choć psy są bardzo przyjacielskie, nie każda rasa dobrze czuje się w obecności małych dzieci. Błędne jest myślenie, że mały pies idealnie nadaje się do rodziny z dzieckiem. Wiele osób myśli, że mały pies to mały kłopot, a ponadto nie zrobi krzywdy dziecku. Czasem może być wręcz przeciwnie. Po pierwsze małe psy nie czują się komfortowo w obecności dzieci, ponieważ te często nie potrafią świadomie kontrolować swojego zachowania względem zwierzaka. W efekcie psy, czując się zagrożone, uciekają od dziecka, a czasem nawet, jeśli zachowanie się powtarza, mogą gryźć. Po drugie wiele małych ras, to psy, które mają włos zamiast sierści. A takie owłosienie wymaga codziennej, intensywnej pielęgnacji. A zabiegani rodzice, jak wiadomo, mogą nie mieć na to czasu. Owszem, psy z włosem są bardzo dobre dla dzieci ze względów zdrowotnych i higienicznych: nie gubią sierści, nie są też alergenne. Ale musimy uświadamiać sobie, że wymagają zdecydowanie więcej czasu na pielęgnacje niż inne psy.
Przy wyborze rasy odpowiedniej dla dzieci musimy także pamiętać, że pies to nie niańka dla dziecka. Owszem, są rasy, które wykazują ogromy instynkt opiekuńczy, jednak nie mogą pełnić roli bodyguarda. Pies, bowiem reaguje w sposób, w jaki podpowiada mu instynkt, więc w sytuacjach, które uzna za zagrażające może zareagować w sposób, który będzie tragiczny w skutkach.
Przed podjęciem decyzji o posiadaniu psa należy, więc dokładnie zastanowić się, jakie mamy wobec niego wymagania, ile jesteśmy w stanie poświęcić na spacery oraz czy będzie to dobry i cierpliwy towarzysz dla dziecka. Dziecko i pies w jednym domu, bowiem to dobry pomysł, ale tylko pod warunkiem, że odpowiednio dobierzemy czworonoga do naszych oczekiwań oraz możliwości.
Jeśli już wybierzemy rasę psa, ale zanim przyprowadzimy do domy tego wymarzonego, pięknego szczeniaka, który będzie pupilem całej rodziny, musimy przekazać swojemu dziecku odpowiednią ilość wiedzy na temat psa i jego potrzeb, zachowań oraz sposobu rozumienia świata. Aby dziecko mogło się bez przeszkód zaprzyjaźnić z psem, musi wiedzieć, jakich sytuacji trzeba unikać, co wolno mu robić a czego nie. Co więcej musi również zdawać sobie sprawę, jakie zachowanie psa sygnalizuje zagrożenie. Taka świadomość pozwoli uniknąć sytuacji niebezpiecznych zarówno dla dziecka, jak i dla psa.
Wprowadzając psa do domu musimy zadbać o to, aby pierwszy kontakt malucha z czworonogiem odbył się w przyjaznych warunkach i był ściśle przez nas nadzorowany. Ten pierwszy kontakt może mieć ogromny wpływ na to, jak w dalszym etapie będzie kształtowała się relacja. Bardzo często to pies dominuje nad dzieckiem siłą i masą ciała, co może prowadzić do tego, że podczas zabawy może przewrócić je i przestraszyć. Z kolei żywiołowy temperament oraz niedostateczna koordynacja ruchowa dziecka może zagrażać psu i zniechęcić go do dalszej zabawy. Pies i dziecko mogą stanowić duet idealny, ale tylko pod warunkiem, jeśli odpowiednio nauczymy ich obcowania ze sobą.
Bardzo ważnym zadaniem rodzica jest tłumaczenie i wyjaśnianie dziecku tego, że pies jest nieco innym stworzeniem niż człowiek. Dziecko musi mieć świadomość, że niektóre naturalne dla niego zachowania są dla psa nieprzyjemne czy wręcz nieakceptowane. Również psa trzeba „nauczyć” postępowania wobec dziecka.
Kiedy wprowadzamy psa, gdzie jest rodzina z dziećmi, musimy wprowadzić pewne zasady zachowania. Pamiętajmy o tym, że małe dziecko powinno mieć bezwzględny zakaz noszenia psa na rękach czy w ogóle podnoszenia go z podłoża. Jest duże ryzyko, że zrobi to nieodpowiednio bądź po prostu upuści zwierzaka, co może bardzo zniechęcić go do dalszych kontaktów z dzieckiem. Podobnie prowadzenie psa na smyczy to "przywilej", który powinien być zarezerwowany wyłącznie dla starszych dzieci. Małe dzieci mają zbyt mało siły oraz wolno reagują, mocne szarpnięciem może, więc wyrządzić wiele krzywdy. Pamiętając o obowiązku obserwowania i czuwania nad wspólnymi zabawami, dziecko i pies mogą zacząć bawić się w sposób bardziej spontaniczny. Nie musimy już nadzorować każdego kroku, jednak trzeba być „w pogotowiu”, aby w razie potrzeby szybko zareagować.
Starsze dzieci, w wieku ok 9-10 lat, mogą już opiekować się psem, na co dzień - pod warunkiem jednak, że potrafią panować nad swoim ulubieńcem, a ten respektuje ich polecenia.
Dziecko i pies w jednym domu - reguły w relacjach dziecko-pies
1. Bądź czujny i uważny. Nadzoruj pierwsze kontakty dziecka z psem.
2. Wyjaśnij dziecku, jak pies postrzega świat oraz w jaki sposób odbiera jego zachowanie.
3. Naucz dziecko poprawnych, niekrzywdzących ani niewywołujących agresji zachowan wobec psa.
4. Nie pozwalaj dziecku na zachowania, które mogą psa zdenerwować bądź wywołać nieoczekiwaną reakcję.
5. Naucz dziecko szacunku do drugiej istoty oraz empatii wobec zwierzęcia już od pierwszych wspólnych kontaktów.
6. Naucz tez psa podstawowych komend i miej nad nim kontrolę. To pozwoli na szybką reakcję z Twojej strony w sytuacjach zagrożenia.
Przygotowanie psa na przyjęcie nowego członka rodziny
Nieco inaczej sytuacja wygląda, kiedy to dziecko pojawi się w domu, w który pies jest już stałym członkiem. Dobrze ułożony pies, który zna zasada panujące w domu i przestrzega ich, nie powinien mieć problemu z zaakceptowaniem małego członka rodziny. Dlatego pamiętajmy o tym, że dobre wychowanie psa gwarantuje nam jego właściwą postawę niemal w każdej sytuacji. Jednak nawet wtedy powinniśmy poświęcić trochę czasu, aby przygotować odpowiednio psa na przyjęcie nowego członka rodziny. W końcu to sytuacja całkiem dla niego nowa. Przede wszystkim powinniśmy zadbać o to, aby pojawienie się dziecka na świecie nie wiązało się z całkowitą rewolucją w dotychczasowym życiu naszego czworonoga. To co jest najważniejsze, to zasady, które panują w domu – muszą pozostać takie same, jak dotychczas. W przeciwny, razie, kiedy zwierzę skojarzy nowe zakazy z pojawieniem się nowego członka rodziny, może żywić do niego niechęć. Przykładowo, jeśli pies będzie miał zakaz wchodzenia do pokoju, w którym śpi niemowlak, należy wprowadzić ten zakaz na wiele miesięcy przed tym, zanim dziecko pojawi się w domu. Kiedy z kolei nasz pies lubi z nami sypiać w jednym łóżku bądź też leży na kanapie, kiedy oglądamy telewizję, warto oduczyć go tego i przyzwyczaić do leżenia w swoim legowisku. Musimy również pamiętać o tym, że pojawienie się dziecka nie zwalnia nas z obowiązków wobec czworonoga. Nadal musimy go wyprowadzać w takich porach, do których jest przyzwyczajony. Pamiętajmy tez, że zabawa z naszym pupilem to również obowiązek. Jest to konieczne, aby pies nie poczuł się zagrożony kiedy w domu pojawi się dziecko. Wymagające opieki niemowlę w naturalny dla psa sposób stanie się jego "konkurentem" w dostępie do czasu i uwagi swoich właścicieli. Nie może, więc tej uwagi zabraknąć. Nie oznacza to oczywiście, że psa trzeba całkowicie odizolować od dziecka. Wręcz przeciwnie, aby pies uznał malucha za pełnoprawnego członka rodziny, musi uczestniczyć w zabawach z maluchem. Na początku oczywiście jako obserwator. Ale gdy dziecko podrośnie zabawy i gry z psami mogą stać się codziennością. Wspólne spędzanie czasu sprzyja oswojeniu psa z dzieckiem, a także rozwija jego naturalny przecież instynkt opiekuńczy. Ważne jest jednak to, aby każdy kontakt odbywał się pod okiem rodziców i był ściśle przez nich kontrolowany.
Pies i dziecko to doskonali partnerzy mogą się od siebie nawzajem wiele nauczyć, a już na pewno, gdy relacja jest prawidłowa, daje wiele radości obojgu. Kontakt z przyjaznym czworonogiem jest bardzo korzystny dla dziecka. Wytwarza w nim radość, a także sprawia, że dziecko staje się bardziej otwarte na otoczenie. Może być również doskonałym terapeutą i pocieszycielem w trudnych momentach. Uczy również szacunku do drugiej istoty oraz odpowiedzialności. Jeśli więc odpowiednio zadbamy o kontakty naszego dziecka z psem, możemy liczyć na wiele korzyści wynikających z tej relacji. Wtedy też wspaniały obrazek rodziny z dziećmi, której wiernie towarzyszy pies, stanie się rzeczywistością. Warto poświęcić, więc czas na to, aby wprowadzić do rodziny psa, gdy mamy już dzieci, bądź przygotować psa na przyjęcie nowego członka rodziny. Zaowocuje to w przyszłości wspaniałą przyjaźnią.