ENTLEBUCHER (Entlebucher Sennenhund, Entlebuch Cattle Dog)
Historia
Entlebucher, pochodzący z doliny Entlebuch w okolicach kantonów Lucerna i Berno, to najmniejszy z czterech szwajcarskich psów pasterskich. Pierwszy opis rasy pochodzi z 1889 roku, niemniej jeszcze wiele lat później nie rozróżniano psa pasterskiego z Entelbuch od psa z Appenzell. W 1913 roku na wystawie w Langenthal cztery osobniki zostały zaprezentowane profesorowi Heimowi, wielkiemu miłośnikowi szwajcarskich ras psów pasterskich. Na podstawie opisów sędziowskich rasa została wpisana do Szwajcarskiej Księgi Rodowodowej (SHSB) jako czwarta rasa szwajcarskich psów pasterskich. Pierwszy wzorzec opracowano w 1927 roku. Niespełna rok wcześniej powstał Szwajcarski Klub Psa Pasterskiego z Entlebuch i od tego momentu możemy mówić o regularnej hodowli. Początkowo rasa rozwijała się powoli. Bodźcem do zintensyfikowania hodowli było odkrycie i potwierdzenie, że psy – oprócz wrodzonych zdolności do zaganiania bydła – posiadają cechy doskonałego psa użytkowego. Obecnie liczebność populacji pozostaje na stałym, dość niskim poziomie.
Entelbucher Bruno, fot. Dominik QN
Wygląd
Entelbucher to średniej wielkości pies, o zwartej budowie ciała i nieco wydłużonej sylwetce. Stosunek wysokości w kłębie do długości korpusu wynosi 8 do 10. Stosunek długości kufy do długości czaszki – 9:10. Głowa pozostaje w odpowiedniej proporcji do korpusu; jest lekko klinowata, kształtna. Płaszczyzny kufy i czaszki mniej więcej równoległe. Czaszka raczej płaska, stosunkowo szeroka, najszersza między nasadą uszu. Lekko zwęża się w kierunku kufy. Guz potyliczny ledwie widoczny, bruzda przednia lekko zaznaczona. Stop słabo zaznaczony. Nos czarny, lekko wystający ponad przednią krawędź warg. Kufa silna, dobrze wyrzeźbiona, wyraźnie wyodrębniona od czoła i policzków; zwężająca się równomiernie, ale nigdy spiczasta, niewiele krótsza aniżeli odległość od przełomu czołowego do guza potylicznego. Grzbiet nosa prosty. Policzki słabo zaznaczone. Wargi słabo zaznaczone, ściśle przylegające, o czarnej pigmentacji. Zęby mocne. Regularny i pełny zgryz nożycowy. Oczy raczej małe, kolor waha się między ciemnobrązowym a piwnym, zaokrąglone. Powieki ściśle przylegające. Czarna pigmentacja obwódek oczu. Uszy nie za duże; osadzone wysoko i stosunkowo szeroko. Chrząstka ucha twarda i dobrze uformowana.
Płaty uszu wiszące, trójkątne, dobrze zaokrąglone na końcu. Kiedy pies jest spokojny, leżą płasko przy głowie. Gdy jest czujny, lekko podniesione u nasady. Szyja dość krótka, szeroko osadzona, mocna i kształtna, przechodząca łagodnie w mocny i lekko wydłużony korpus. Grzbiet prosty, mocny, szeroki, stosunkowo długi. Lędźwie mocne, niezbyt krótkie. Zad lekko ścięty, stosunkowo długi. Klatka piersiowa szeroka, głęboka, sięgająca łokci. Przedpiersie zaznaczone. Żebra umiarkowanie zaokrąglone. Klatka piersiowa rozszerzona, okrągło-owalna w średnicy. Brzuch i dolna linia brzucha lekko podkasane. Ogon osadzony w przedłużeniu lekko ściętego zadu, noszony na poziomie grzbietu, niewiele ponad grzbietem lub zwisający.
Suczka rasy Entelbucher
Kończyny przednie silnie umięśnione, ale niezbyt ciężkie; rozstawione ani za szeroko, ani za blisko siebie; krótkie, krzepkie, proste, równoległe, położone głęboko pod korpusem. Barki muskularne; łopatki długie, pochyłe, dobrze przymocowane do korpusu. Ramię tej samej długości lub niewiele tylko krótsze od łopatki. Łokieć dobrze przylegający do korpusu. Przedramię stosunkowo krótkie, proste, o ciężkich kościach, kształtne. Łapy przednie zaokrąglone, zwarte, z wysklepionymi palcami zwróconymi prosto do przodu. Pazury krótkie i silne. Poduszki łap twarde i mocne. Kończyny tylne dobrze umięśnione. Uda mocne i szerokie, stosunkowo długie. W stawie kolanowym tworzą dość szeroki kąt z podudziem, które jest w przybliżeniu tej samej długości co udo. Staw skokowy mocny, osadzony stosunkowo nisko, dobrze kątowany. Tylne łapy takie jak przednie. Szata dwuwarstwowa. Włos pokrywowy krótki, ściśle przylegający, szorstki i lśniący. Podszerstek gęsty. Szata zazwyczaj trójkolorowa. Podstawowy kolor czarny z rudymi (kolor waha się od płowego do rdzawoczerwonego) i białymi znaczeniami, możliwie jak najbardziej symetrycznymi. Rude znaczenia znajdują się nad oczami, na policzkach, kufie i gardle po obu stronach klatki piersiowej oraz na kończynach. Na wszystkich czterech kończynach rudość znajduje się między czernią i bielą. Wyraźna mała biała strzałka biegnie natomiast nieprzerwanie od czubka głowy przez grzbiet nosa i całkowicie lub częściowo pokrywa kufę. Kolor biały rozciąga się od brody do klatki piersiowej. Psy mierzą od 44 do 50 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i mierzą od 42 do 48 cm. Dorosłe psy ważą od 25 do 30 kg.
Suczka Fenja rasy Entlebucher, fot. Klaus Riesner
Temperament
Entlebucher to energiczny, pewny siebie i odważny pies, który uwielbia spędzać czas z właścicielem i jest nieufny w stosunku do obcych. Szybko i chętnie się uczy, jest bardzo podatny na szkolenia. Psy doskonale radzą sobie w różnych zawodach sportowych typu agility czy obedience. Mają wspaniały węch. Mimo niewielkiego wzrostu są także czujnymi i nieustraszonymi stróżami. Nie wykazują skłonności do agresji. Sporym problemem w rasie jest nadmierna szczekliwość – psy „odzywają się” za każdym razem, gdy ktoś obcy zbliży się do ich terytorium.
Psy Entlebucher mają ogromne zapotrzebowanie na ruch. Nie zadowolą się krótkim spacerem wokół bloku; przynajmniej jeden spacer powinien być dłuższy i trwać ok. godziny. Jeżeli chcemy, aby pies był spokojny w domu i nie niszczył sprzętów, należy go odpowiednio stymulować i organizować zabawy, np. porzucać piłeczką.
Pies Entlebucher na wystawie psów rasowych, fot. Inga Torngvist
Zdrowie i Pielęgnacja
Entlebuchery są generalnie zdrowe. Najpowszechniejszymi schorzeniami występującymi w rasie są dysplazja stawów biodrowych i PRA, czyli postępujący zanik siatkówki. Oprócz tego zdarzają się anemia hemolityczna oraz EUS – Entlebucher Urinary Syndrome, czyli schorzenia układu moczowego.
Sierść psa jest łatwa w pielęgnacji, wystarczy cotygodniowe wyczesywanie włosa.
Wysokość: Psy mierzą od 44 do 50 cm wysokości w kłębie. Suki są mniejsze i mierzą od 42 do 48 cm.
Waga: Dorosłe psy ważą od 25 do 30 kg.
Umaszczenie: Szata zazwyczaj trójkolorowa. Podstawowy kolor czarny z rudymi (kolor waha się od płowego do rdzawoczerwonego) i białymi znaczeniami, możliwie jak najbardziej symetrycznymi.
Zdrowie: Psy Entlebucher są generalnie zdrowe. Najpowszechniejszymi schorzeniami występującymi w rasie są dysplazja stawów biodrowych i PRA, czyli postępujący zanik siatkówki.
Pielęgnacja: Wystarczy cotygodniowe wyczesywanie włosa.
Rodzina: Entlebucher to pies inteligentny, czujny, wytrzymały i przyzwyczajony do samodzielnej pracy. Może mieszkać w mieście. Lubi dzieci, chociaż nie powinien mieszkać w rodzinach z bardzo małymi dziećmi.
Inne nazwy : Entlebucher Sennenhund
Kraj pochodzenia: Szwajcaria
Cena szczeniąt z rodowodem 1500 - 1800 złotych. Źródło (Allegro).
Klasyfikacja FCI - grupa II, sekcja 3, nr wzorca 47. Nie podlega próbom pracy.
