Historia rasy Airedale terrier. Airedale Terrier to stosunkowo młoda rasa wyhodowana w latach 70. XIX wieku. Początkowo czworonogi były wykorzystywane do polowania na zwierzęta wodne m.in. wydry, bobry i piżmaki. Sport z psami był jedną z ulubionych rozrywek dla mieszkańców hrabstwa Yorkshire; możliwość obstawiania zwycięzcy i zarobienia dużych pieniędzy, obserwowanie poczynań psów oraz emocje samej konkurencji, powodowały, że zawody cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców miast i wsi. Posiadanie zaciętego w pogoni, szybkiego i wytrzymałego psa było powodem do dumy dla właściciela.

airedale terrier i bedlington z upolowanym bobrem

Historia Airedale Terrier

Konkursy łowieckie odbywały się regularnie w soboty na rzece Air, na pograniczu Szkocji i Anglii, w pobliżu miasta Bingley. Za każdym razem gromadziła się znaczna liczba widzów. Do konkurencji stawały dwa psy, a do ich oceny był wybierany jeden niezawisły sędzia. Po wyborze psów i ustanowieniu par, ludność przyjmowała zakłady na to, który czworonóg okaże się lepszy. Zadaniem psów było wypłoszenie wydry z ukrycia, a następnie pogoń za nią zarówno na wodzie, jak i na lądzie. Wydra wchodziła zazwyczaj do rzeki i oba psy zaczynały łowy. W czasie pierwszego nurkowania ofiara przepływała nawet 30 metrów pod wodą, a pies pływał w różnych kierunkach, wyciągając mocno szyję i czekając na pojawienie się wydry na powierzchni. Kiedy zwierzę już się wynurzyło, zawodnicy rzucali się do przodu, próbując jak najszybciej je przechwycić. Pierwsza pogoń była zazwyczaj bezskuteczna, ponieważ wydra zanurzała się w wodzie i płynęła w nieznanym kierunku. Stopniowo jednak zanurzenia były coraz krótsze i co zwinniejszy pies był w stanie doścignąć ofiarę. Zdarzało się, że dobrze nurkujący pies chwytał wydrę pod wodą i pokazywał się na powierzchni, trzymając ją w zębach. Niekiedy polowanie trwało cały dzień, do momentu aż wydra nie została złapana, dlatego psy musiały dobrze radzić sobie w wodzie i jednocześnie odznaczać ogromną wytrzymałością. Pokonywanie dużych dystansów, skupianie uwagi na celu i wola walki – to całe Airedale.

airedale terrier z 1915 roku, W. E. Mason

Do konkursów na rzece Air przystępowały także inne wydrowe psy gończe takie jak otterhaundy i staroangielskie czarne poodpalane i  gruboszerstne terriery, które wyganiały wodne zwierzę z podziemnego schronienia. Przypadkowo teriery mogły się krzyżować z dużymi, ale nieco flegmatycznymi otterhaundami. Psy zrodzone  z tych krzyżówek odziedziczyły po rodzicach żywy temperament, miłość do polowania i komunikatywność; doskonale dogadywały się z człowiekiem. Miały twardą, gęstą sierść, która najbardziej sprawdzała się do polowania w przybrzeżnych zaroślach i głębokiej wodzie. Myśliwi i hodowcy docenili pozytywne cechy mieszańców, rozpoczynając ich hodowle, i dokładając starań, aby uwypuklić najbardziej pożądane cechy. Psy z rzeki Air w niedługim czasie zyskały popularność wśród myśliwych zamieszkujących północną Anglię. Mogły dosłownie żyć w wodzie i nawet przy bardzo niskiej temperaturze chętnie pluskały się w strumieniach. Przez swoją wielką miłość do wody zostały nazwane brzegowymi lub wodnymi terierami. Stale uczestniczyły w polowaniach na wydry oraz inne zwierzęta, które zamieszkiwały tereny podmokłe.

Po wielu dyskusjach na temat nowej rasy hodowcy postanowili nadać jej nazwę "Airedale terrier", czyli Terrier Doliny rzeki Air. Niektórzy kynolodzy uważają, że do stworzenia rasy wykorzystano welsh teriery. Należy jednak pamiętać, że w czasie kształtowania rasy, welshe były jeszcze w powijakach, w związku z czym nie mogły zostać włączone do planu hodowlanego. Pewne jest natomiast, że do tworzenia rasy wykorzystano krew teriera szorstkowłosego.

airedale terrier z 1897 roku

AT pojawił się po raz pierwszy pod własną nazwą na wystawie w 1883, natomiast  welsh w 1886 roku. Psy stanowiły mieszankę krwi: ottherhaundów, staroangielskiego terriera, staffordshire bullterriera i najprawdopodobniej border collie i innych psów pasterskich.

Psy uniwersalne

Przez  lata hodowcy skupiali się na wyhodowaniu psa zwinnego, o w miarę lekkim kośćcu, w połączeniu z dobrym umięśnieniem i zwartą budową ciała. W późniejszym okresie skupiono się na ukształtowaniu charakteru i zachowaniu cech pracy tych psów. Na skutek szeroko zakrojonej selekcji i starannego doboru hodowlanego uzyskano psa o cechach uniwersalnych.

Piękny i dostojny Airedale cieszył się coraz większą popularnością nie tylko na wyspach, ale także w całej Europie kontynentalnej i Ameryce Północnej. W Ameryce zdolności myśliwskie rasy przyniosły jej wielką sławę; myśliwi docenili talent i wytrzymałość psów w czasie polowań na niedźwiedzie, rysie i dziki. Co ciekawe udokumentowano przypadki polowań Airedale’ów także na większe zwierzęta, np. lwy w Afryce Południowej.

airedale terriery podczas wojny

Psy zyskały prawdziwą sławę w czasie I wojny światowej; były wówczas przyuczane do zawodu sanitariusza, bardzo często ratowały ludzkie życie. Niekwestionowane zdolności czworonogów w tak wielu dziedzinach przerosły zdolności takich ras jak owczarki niemieckie czy służbowe dobermany. Po raz pierwsze zostały wykorzystane jako łącznicy dostarczający meldunki w armii brytyjskiej przez wybitnego tresera psów wojskowych – płka Richardsona. W niedługim czasie władze niemieckie zainteresowały się rasą i rozpoczęły regularną hodowlę.

Psy cieszą się niesłabnącą popularnością po dziś dzień.