Historia Golden retrievera - Kiedy na świecie nie było jeszcze Goldenów…
W XVI wieku żeglarze pochodzący z Devon na południu Anglii udawali się na półwysep Analon, aby łowić ryby. Zabierali ze sobą świetnie pływające psy, które w czasie połowu miały aportować z lodowatej wody ryby oraz liny okrętowe. Na początku wieku rybacy, zakładający wzdłuż wybrzeża pierwsze osady, zaczęli polować także na ptactwo łowne; potrzebowali do tego celu psów o doskonale wykształconych cechach łowieckich. Jako że na Nowej Funlandii prawdopodobnie nie zastali rodzimych psów, wykorzystali do hodowli czworonogi pochodzące z Anglii. Tym sposobem powstał pies z St. Johns, wspólny przodek zarówno goldena, jak i flata coated, curly oraz labradora. Pies był niezwykle łagodny i potrafił doskonale odszukiwać trop. Jego gęsta, krótka i wodoodporna sierść czyniła go doskonałym pływakiem.
Dopiero 250 lat później pierwsze psy z St. Johns przybyły na statkach handlowych do Anglii i Szkocji. Czworonogi cieszyły się dużą popularnością wśród ziemian, którzy używali je do polowań; miały silnie rozwinięty instynkt aportera i doskonałe umiejętności podejmowania tropu. Przywiezione z Nowej Fundlandii psy zostały skrzyżowane z seterami irlandzkimi, w wyniku czego powstał wady coated retriever, bezpośredni przodek współczesnego flat coated retrievera.
Pies z St. Johns
Historia Golden retrievera – początki rasy
Początki rasy Golden Retriever sięgają drugiej połowy XIX wieku. Wcześniej angielscy myśliwi posługiwali się głównie prostą, jednostrzałową i ładowaną prochem bronią o małym zasięgu i długim czasie załadunku, w związku z czym zapotrzebowanie na psy myśliwskie było niewielkie, a do polowania wystarczały dobrze znane setery i pointery. Po wprowadzeniu dwururowej i szybkostrzelnej broni o większym zasięgu myśliwi poczuli potrzebę posiadania psów, które potrafiły skoncentrować się na obiekcie i szybko wyszukać postrzałki zagubione w polu. Goldeny nadawały się do tego idealnie.
Psy oceniano w zakresie sposobu pracy węchem w polu oraz temperamentu i stylu pracy. Od goldenów oczekiwano doskonałego węchu, miękkiej kufy i posłuszeństwa. Do uzyskania psa w pożądanym typie wykorzystano trzy rasy psów krzyżowane naprzemiennie: Angielskiego Spaniela Dowodnego z Seterem z St. John's, Setera z Nowofunlandem i Water Spaniela z Nowofunlandem. W zależności od typu krzyżu otrzymywano psy czarne, wątrobiane, czarne podpalane lub pręgowane – o wysokości w kłębie wynoszącej ok. 61 cm.
Jak powstały Golden retrievery?
W 1854 r. Sir Dudley Coutts Marjoribanks MP, późniejszy Lord Tweedmouth, zakupił ziemię w okolicach jeziora Loch Ness, nieopodal miejscowości Tomich. Na zakupionych terenach wybudował dwór wraz z ogrodem i psiarnią, oddając się z przyjaciółmi pasji łowiectwa. Właściciel posiadłości prowadził bardzo dokładne księgi hodowlane zawierające opisy pierwszych miotów przekazane po wielu latach do angielskiego Kennel Clubu. W 1960 r. Związek oficjalnie uznał księgi hodowlane Lorda Tweedmouth jako dowód pochodzenia rasy Golden Retriever.
Pierwszy pies, przodek wszystkich współczesnych Retrieverów, został odkupiony przez Lorda od miejscowego szewca, który z kolei nabył czworonoga od dozorcy Obed Miles, należącego do Lorda Chichester, za długi. Pies był imponujący, miał żółtą falistą okrywę i bystre spojrzenie. Był to jedyny żółty samiec z miotu Black Wavy Coat Retrieverów. Tweedmouth nazwał go Nous – od celtyckiego ‘wisdom’, czyli ‘mądrość’. Nous doskonale pływał i świetnie sobie radził w polu; w 1868 r. pokrył Belle (Tweed Water Spanielkę), którą Lord Tweedmouth otrzymał w prezencie od swojego krewnego. Efektem krycia były trzy żółte szczenięta, które stały się fundamentem pod budowę współczesnej rasy. Jeden samczyk z miotu został podarowany najstarszemu synowi lorda, zaś dwa pozostałe zostały w rodzimej psiarni. Wszystkie krycia Nousa i Belli były bardzo starannie planowane – celem nadrzędnym było zachowanie typowej żółtej maści.
W 1890 roku, w celu poprawy zdolności pasji tropienia, hodowca wykorzystał krew Bloodhounda. Szczenięta z tego miotu miały nieco ciemniejszy kolor umaszczenia, były duże i silne, ale za to z problematycznym usposobieniem.
Efekt końcowy wszystkich krzyżówek - Golden retriever dziś
Nie wszystkie szczenięta wyhodowane przez Lorda Tweedmouth były trzymane w dworskiej psiarni. Większa część miotów była rozdawana przyjaciołom lub rodzinie, w związku z czym rasa szybko zdobyła popularność poza Anglią. Przykładowo, najmłodszy syn pierwszego Lorda Tweedmouth, Hon. Archie Marjoribanks, wyjeżdżając do Ameryki do Rocking Chair Ranch w Teksasie, wziął ze sobą jednego psiaka. Pierwszym zarejestrowanym przez amerykański Kennel Club czworonogiem był jednak Lomberdale Blondin należący do p. Roberta Appletona. Miało to miejsce w listopadzie 1920 r.
Lord Tweedmouth zmarł w 1894 r. Starszy syn przejął spuściznę ojca i kontynuował prace hodowlane aż do 1905 roku, kiedy to Guisachan zostało sprzedane Lordowi Portsmouth. Niestety, w tym czasie nie były prowadzone żadne księgi hodowlane włącznie z rejestracjami.
Do 1913 roku psy były rejestrowane pod nazwą złocisty flat coated (gładkowłosy). Z czasem zaczęto nazywać je żółtymi (yellow) lub złocistymi (golden) retrieverami. Obecnie obowiązująca nazwa została ustanowiona w 1920 roku.
