Udostępnij ten artykuł.

Kopiowania uszu i obcinania ogonów u psów

Kopiowanie uszu i obcinanie ogonów u psów  było w Polsce do niedawna czymś zupełnie normalnym. Nie wyobrażaliśmy sobie na przykład, by wyżły mogły ładnie prezentować się z nieprzyciętym ogonem, lub by nie obcinać uszu psom niektórych ras bojowych, jak np. amstaff. W pewnym momencie przeważyły jednak względy etyczne i kopiowanie zostało w naszym kraju zakazane. Podobnie jest zresztą w wielu innych państwach. Czym jednak kopiowanie jest aż tak kontrowersyjne? Jaki jest jego obecny status prawny? Czy już nigdy zwyczaj kopiowania nie zostanie reaktywowany? O tym można przeczytać w niniejszym artykule!

Kopiowanie jest zabiegiem chirurgicznym, a więc wymagającym użycia skalpela i środka znieczulającego oraz często późniejszego zaszycia powstałej rany (np. w przypadku skracania ogona), który ma na celu odpowiednie ukształtowanie lub zredukowanie wielkości uszu albo długości ogona u psa. Kiedyś wszystkie państwa dopuszczały kopiowanie psów. Obecnie jednak wiele z nich zabroniło stosowania tego procederu. Do takich krajów należy m.in. także Polska, przy czym kopiowanie zostało u nas zakazane w 1997 roku.

Kopiowania uszu i obcinania ogonów u psów

dog argentyński z kopiowanymi (po prawej) i niekopiowanymi uszami (po lewej)

Historia zwyczaju kopiowania ogona i uszu u psów. Początkowo ogony obcinane były u większości ras psów, co było uzasadnione celami użytkowymi. Chodziło bowiem o wzmocnienie pleców i zwiększenie szybkości psa w przypadku obcinania ogona, oraz o zapobieganie większym obrażeniom w czasie walk psów (niegdyś walki psów były dozwolone, np. w przypadku terierów typu bull), w przypadku obcinania uszu wraz z ogonem. Psami często poddawanymi tym zabiegom, były również psy ras pasterskich, jak np. owczarek środkowoazjatycki, ponieważ pełniły one funkcje stróżująco-obronne i były przez to narażone na bezpośrednią konfrontację z takimi drapieżnikami, jak np. wilki, niedźwiedzie, tygrysy itp. Aby więc zmniejszyć ryzyko szczególnie poważnych obrażeń, zaczęto redukować długość ogona i w różnym stopniu przycinano też małżowiny uszne i to już w wieku szczenięcym. Zabiegom kopiowania szczególnie ogona, z powodów praktycznych bardzo dawno temu zaczęto poddawać także psy myśliwskie. Robiono tak, by psy np. nie raniły ich sobie o krzaki i ostre krawędzie skał w pogoni za zwierzyną, lub też w walce z postrzelonym dzikim zwierzem. Do takich ras zalicza się m.in. doga argentyńskiego wykorzystywanego do polowań na pumy, a także wyżły. Wreszcie u niektórych ras cięcie ogonów i uszu zaczęło obowiązywać w pewnym momencie wyłącznie ze względów estetycznych. Do takich ras należy m.in. schipperke i pinczer miniaturowy. W dawnych czasach, w niektórych państwach kwestia kopiowania ogonów i uszu u psów była też w jakimś stopniu regulowana prawnie. Dla przykładu, w czasach Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii stosowano podatek, który był nakładany na psy pracujące, u których nie ucięto ogona. Dlatego by uniknąć zapłaty tego podatku, zaczęto je nagminnie obcinać takim psom. Ten nieludzki podatek został zniesiony dopiero w 1796 roku, jednak praktyka ta była już tak zakorzeniona, że bywa stosowana i do dzisiaj (np. w Irlandii Północnej).

dog niemiecki z kopiowanymi uszami (fot. od lewej) i nie kopiowane

dog niemiecki (od lewej) z kopiowanymi i niekopiowanymi uszami (po prawej)

Kopiowanie współcześnie w większości krajów zostało jednak całkowicie zabronione, jako działanie nieetyczne wobec psów.W tych krajach, gdzie kopiowanie jest nadal dozwolone, wprzypadku uszu, najczęściej taki zabieg chirurgiczny ma na celu odpowiednie do budowy głowy psa, ukształtowanie chrząstki ucha. Dla uzupełnienia tego efektu, u niektórych ras (np. u doga niemieckiego lub foksteriera) uszy są też dodatkowo odpowiednio podklejane plastrami, aby ostatecznie nadać im również idealnie pionową pozycję. Współcześnie, choć przynajmniej dla niektórych nadal jest to kwestią dyskusyjną, coraz więcej krajów odstępuje jednak od zabiegów kopiowania zarówno uszu, jak i ogona, pozostawiając je psom w ich naturalnym kształcie i długości.

Kontrowersje związane z kopiowaniem u psów. Kopiowanie ogona i uszu nie są jednym zabiegiem chirurgicznym i jeśli dotyczą jednej rasy psa, to muszą być wykonane w trakcie dwóch osobnych zabiegów. To znaczy, że okaleczane zwierzę jest zmuszane do podwójnego przechodzenia stresu i bólu (świeża rana nawet długo boli przecież po tym, jak środek znieczulający przestaje działać) i to zwykle już w wieku szczenięcym. Zwolennicy tego procederu twierdzą jednak, że zabiegi takie nie są znacząco bolesne i mogą zapobiegać przyszłym infekcjom, które mogą jakoby powodować jeszcze silniejszy ból (np. przy naderwaniach i zranieniach powstałych w trakcie pracy psa), niż sam zabieg kopiowania, który zrobiony najlepiej tuż po urodzeniu, umożliwia przecież łatwe wyleczenie rany. Dla wyjaśnienia – zabieg obcinania, czyli kopiowania ogona/uszu wykonuje się u szczenięcia między 10-14 dniem życia, czyli od momentu jego narodzenia się. Przeciwnicy tego procederu twierdzą natomiast, że zabieg ten jest wykonywany bardziej dla celów estetycznych, niż zdrowotnych, przy czym dostarcza on zwierzęciu tylko niepotrzebny ból i stres. Jest to więc niehumanitarne zaspokajanie wyłącznie własnych aspiracji i celów właścicieli kopiowanych psów. Oczywiście dopóki będą istniały różne gusta u ludzi – doputy będzie to kwestia dyskusyjna. Faktem jest jednak, że zwierzęta faktycznie podczas takich zabiegów odczuwają ból i silny stres.

Obecny status prawny dotyczący kopiowania u psów. Aktualnie większość państw od jakiegoś czasu całkowicie zakazuje dokonywania na swoim terenie zabiegów kopiowania (skracania) ogonów i uszu u psów. W Europie, obcinanie uszu jest zabronione m.in. w tych państwach, które ratyfikowały tzw. Europejską Konwencję o Ochronie Zwierząt Domowych (ang. European Convention for the Protection of Pet Animals), która została ogłoszona (uchwalona) i przyjęta przez Radę Europy 13.11.1987 r. w Strasbourgu. Polska jednak nigdy nie ratyfikowała tej Konwencji. Zakaz kopiowania został natomiast i tak zakazany w naszym kraju, ale wyłącznie na podstawie prawa krajowego.

Europejska Konwencja o Ochronie Zwierząt Domowych (ang. European Convention for the Protection of Pet Animals) w artykule 10 „Operacje chirurgiczne” posiada stosowny zapis, że:

1.      Operacje chirurgiczna mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia w celu innym niż lecznicze powinny być zabronione, a zwłaszcza: 1. przycinanie ogonów, 2. przycinanie uszu, 3. pozbawianie głosu, 4. usuwanie pazurów lub kłów.

2.      Wyjątki od tego zakazu mogą być uzasadnione tylko: 1. gdy lekarz weterynarii uzna podjęcie zabiegów nieleczniczych za konieczne albo z powodów medyczno-weterynaryjnych albo dla dobra konkretnego zwierzęcia. 2. zapobieganiem reprodukcji.

3.      Zabiegi, podczas których zwierzę będzie lub prawdopodobnie będzie odczuwać silny ból, przeprowadza się w warunkach znieczulenia przez lekarza weterynarii lub pod jego nadzorem. Zabiegi nie wymagające znieczulenia mogą być przeprowadzane przez osoby uprawnione do tego wedle krajowych przepisów.

kopiowane uszy i obcięty ogon u psa dobermana

kopiowane uszy i obcięty ogon u psa dobermana (po prawej) i niekopiowany doberman (po prawej)

Status prawny dotyczący poddawania psów zabiegom kopiowania ogona i uszu, z rozróżnieniem na poszczególne państwa świata:

·   Status nieograniczony: Argentyna, Chile, Chiny, Filipiny, Indie, Indonezja, Irlandia (nieograniczony dla psów, jednak zakazany dla koni), Kanada, Mauritius, Meksyk, Nepal, Nowa Zelandia, Portugalia, Rosja, USA;

·     Status zakazany: Australia (od czerwca 2004 r.), Austria (od 1 stycznia 2005 r., uzgodniony przez „Bundestierschutzgesetz”), Belgia (od 1 stycznia 2006 r.), Chorwacja, Cypr (od 1991 r.), Dania (od 1 czerwca 1996 r.), Estonia (od 2001 r.), Francja (od 4 sierpnia 2003 r.), Grecja (od 1991 r.), Holandia (od 1 września 2001 r.), Islandia (od 2001 r.), Izrael (od 2000 r.), Litwa, Luksemburg (od 1991 r.), Łotwa, Norwegia (od 1987 r.), Polska (od 1997 r.), RPA (od 2007 r.), Słowacja (od 1 stycznia 2003 r.), Szwecja (od 1989 r.), Szwajcaria (od 1 lipca 1981 r. dla uszu i od 1988 r. dla ogona), Węgry, Włochy, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych (od 2005 r.);

·    Status zakazany z wyjątkami: Brazylia (zakaz wykonywania zabiegów kosmetycznych), Czechy (dozwolony do 8 dnia po urodzeniu, a w pozostałych przypadkach zakazany), Finlandia (zakazany od 1992 r., z wyjątkiem cięcia ogonów, obowiązuje tu jednak zakaz wystawiania kopiowanych psów), Niemcy (zakazany od 1 maja 1992 r., z wyjątkiem psów pracujących, a więc np. policyjnych, myśliwskich itp.), Wielka Brytania (zakazany w Anglii i Walii, z wyjątkiem psów pracujących, zakazany też w Szkocji i to bez żadnych wyjątków, jednak nieograniczony w Irlandii Północnej).

Organizacje o zasięgu międzynarodowym popierające kopiowanieu psów: The Council of Docked Breeds (CDB, organizacja non-profit z Wielkiej Brytanii, której członkami są głównie hodowcy psów rasowych, w tłumaczeniu polskim to: Rada Obowiązujących Ras) oraz Vets4Docking (organizacja z Wielkiej Brytanii).

Organizacje o zasięgu międzynarodowym zwalczające kopiowanie: The Anti-Docking Alliance (A.D.A., w tłumaczeniu polskim to: Kampania/Sojusz Przeciwko Przycinaniu Ogonów i Uszu u Psów).

sznaucer olbrzym z kopiowanymi i niekopiowanymi uszami i ogonem

sznaucer olbrzym z niekopiowanymi (po lewej) i kopiowanymi uszami i ogonem

Status prawny kopiowania u psów w Polsce. W związku z uchwaloną przez Sejm RP nowelizacją Ustawy o Ochronie Zwierząt (DZ.U. z 2011 r., nr 230, poz. 1373), która w art. 6, ust. 2, pkt. 1 w sposób niebudzący wątpliwości zakazuje wykonywania zabiegów kopiowania uszu i ogonów u psów, Zarząd Główny Związku Kynologicznego w Polsce (ZG ZKwP) na posiedzeniu w dniu 29.10.2011 r. podjął dwie bardzo ważne i obowiązujące uchwały.

Pierwsza uchwała zawiera zapis, że „wszystkie psy urodzone w Polsce po 01.01.2012 r. muszą mieć pozostawione naturalne uszy i ogony”. Ponadto, kierownicy sekcji poszczególnych ras zostali przez Związek zobowiązani do tego, by w protokółach kontroli miotów obowiązkowo zaznaczali (odnotowywali) każdy przypadek cięcia ogona i/lub uszu. Zobowiązano ich również do tego, by zgłaszali te fakty Zarządowi swojego oddziału. W przypadku ras, w których naturalnie występują ogony szczątkowe i/lub skrócone, ogony wszystkich rodzących się szczeniąt muszą zostać odpowiednio opisane w protokółach kontroli miotów, a następnie w metrykach i rodowodach szczeniąt.

Druga uchwała to zakaz wystawiania psów z kopiowanymi ogonami i/lub uszami, który wprowadzono od 01.01.2012 r. Zakaz ten dotyczy jednak wyłącznie psów urodzonych w Polsce po 01.01.2012 r. W wyjątkowych przypadkach dopuszczono też przyjęcie na wystawę psa urodzonego w Polsce po 01.01.2012 r. i poddanego zabiegowi kopiowania, o ile zabieg taki został wykonany z poszanowaniem art. 27 Ustawy o Ochronie Zwierząt (DZ.U. z 1997 r., nr 111, poz. 724). Ponadto, właściciele tak kopiowanych i biorących udział w wystawach psów zostali też zobowiązani, by do zgłoszenia dołączali oryginał lub, poświadczoną przez swój macierzysty oddział ZKwP, kopię stosownego zaświadczenia lekarskiego. Zaświadczenie takie musi przy tym zawierać umożliwiające weryfikację, szczegółowe dane kontaktowe lecznicy oraz wystawiającego taki dokument lekarza weterynarii, takie, jak: nazwisko, adres, nr telefonu, adres e-mail. Zaświadczenie to pozostaje potem w dokumentacji wystawowej organizatora imprezy. Kopiowania uszu i obcinania ogonów u psów, Kopiowania uszu i obcinania ogonów u psów

Tagi artykułu: