Udostępnij ten artykuł.

Ocena cech psychicznych i charakteru szczeniaka

     Gdy dojrzeje w nas chęć posiadania psa – musimy sobie uświadomić kilka ważnych faktów. Pies to niewątpliwa przyjemność, ale i obowiązki. Pies zostanie z nami przez kilka a nawet kilkanaście lat, jako kolejny członek rodziny. Gdy to nasz pierwszy pies, będziemy musieli dokształcić się na temat chowu i utrzymania psów. Nie możemy dopuścić, by konfrontacja naszych marzeń o psie, z codziennymi obowiązkami związanymi z jego posiadaniem, zmusiła nas do przyznania się, że przeceniliśmy swoje możliwości. Nie zapominajmy, że pies jest żywą, czującą i przywiązującą się istotą. Nie mamy więc prawa traktować go jak kolejną zabawkę, którą gdy się znudzi, będzie można wyrzucić lub porzucić.

Co należy wziąć pod uwagę gdy chcemy mieć psa? Zawczasu musimy doskonale wiedzieć, czy będzie nas stać na psa, czy będziemy mu mogli poświęcać odpowiednią ilość czasu, czy podołamy spacerom i treningom, czy mamy dla niego odpowiednią ilość miejsca itp.

Musimy też wybrać dla siebie najodpowiedniejszego psa, zwracając uwagę na takie kwestie jak:

  1. rasa (pies rasowy czy mieszaniec, jeśli rasowy, to jakiej rasy),
  2. płeć,
  3. wiek (szczeniak czy starszy pies),
  4. ewentualność adopcji (możemy zrobić dobry uczynek, adoptując psa ze schroniska dla bezdomnych zwierząt, lub np. poprzez Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami).
  5. Jeśli chcemy psa rasowego, musimy wybrać najlepszą/najodpowiedniejszą hodowlę, z której kupimy szczeniaka.

Wybór szczeniaka z miotu

     Dokonując wyboru szczeniaka, starajmy się obejrzeć cały miot. Zwróćmy uwagę na ruchliwość i wielkość szczeniąt. Nasz wybraniec powinien być żywotny, ruchliwy, nie okazywać lęku. Nie może być cherlawy ani przesadnie wielki, mieć wad budowy, ani przepukliny, zmian krzywiczych, wad zgryzu itp. Niedopuszczalne jest zapchlenie, grzybica i świerzb oraz obciążenie wadami genetycznymi w miocie. Przy zakupie kosztownych szczeniąt nie rezygnujmy także ze sporządzenia umowy kupna-sprzedaży.

Pies ma być naszym przyjacielem i towarzyszyć nam przez wiele lat. Dlatego baczną uwagę zwróćmy także na jego cechy psychiczne i pod tym kątem oceńmy szczenięta. To niezbędne, jeśli pies ma nam służyć potem jako obrońca i stróż. Nawet, jeżeli chcemy mieć psa tylko do towarzystwa, ważne jest, aby był zwierzęciem pewnym siebie i śmiałym. Dzięki temu i nam i jemu łatwiej będzie pokonywać przeszkody codziennego życia.

Ocena cech psychicznych i charakteru szczeniaka

Próba 1 testu Campbella - Sprawdzenie zainteresowania socjalnego, czy szczeniaki do nas przybiegną

Ocena cech psychicznych i charakteru u szczeniaka

     Aby móc ocenić cechy psychiczne i ewentualny przyszły charakter szczeniaka, powinniśmy przeprowadzić najlepiej kilka prostych testów behawioralnych. Dla wprawnego specjalisty już jeden test może być wystarczający do oceny.

Zanim wykonamy test, musimy pamiętać, by szczeniaki nie były głodne lub tuż po jedzeniu, bo to będzie je zbytnio rozpraszać. Natomiast matkę szczeniąt, na czas testów najlepiej wyprowadzić na spacer, tak aby szczenięta nie mogły jej widzieć, słyszeć i czuć. Poszczególne szczeniaki należy oznaczyć (np. kolorową wstążką zawiązaną na szyi), by móc je potem rozróżnić przy ocenie wyniku poszczególnych testów. Poniżej podano sposób wykonania i interpretacji w przypadku czterech testów, bardzo łatwych do samodzielnego wykonania.

1.     Test pierwszy. Szczenięta należy przenieść do nieznanego im pomieszczenia i oddalić się. Obserwujemy reakcję szczeniąt na pozostawienie ich w nowym miejscu. Najsłabsze psychicznie będą z piskiem i skomleniem biegały w różnych kierunkach. Te szczeniaki nie nadają się na psy użytkowe i obrończe. Inne będą poruszały się ostrożnie i nieufnie rozglądały się w nowym otoczeniu. Te będą dobrymi towarzyszami zabaw dla dzieci, nadają się też na stróża obejścia. Osobniki z najmocniejszym charakterem (najtwardsze) po przeniesieniu na nowe miejsce, od razu przystąpią do zabawy i walk między sobą, tak jakby nic się nie zmieniło w ich otoczeniu. Te będą idealnymi kandydatami na psy użytkowe i obrończe.

2.     Test drugi. Do znanego szczeniętom pomieszczenia wstawiamy miskę z jedzeniem i obserwujemy ich zachowanie. Jako pierwsze do pożywienia podbiegną szczenięta najaktywniejsze/silne/najtwardsze. One też zajmą najdogodniejsze miejsce, a nawet mogą odpędzać słabsze rodzeństwo.

3.   Test trzeci. Najpierw wychodzimy do innego pomieszczenia, a po ok. 10 minutach, do kojca ze szczeniętami wrzucamy jakiś lekki przedmiot (np. mały pusty karton) tak, by nie trafić żadnego szczeniaka. W zależności od typu charakteru, te najmocniejsze psychicznie natychmiast rzucą się na podejrzany przedmiot starając się go obejrzeć, obwąchać, zbadać. Średniaki będą zbliżały się ostrożnie. Najsłabsze będą stały na sztywnych nogach, w każdej chwili gotowe uciec, lub od razu rzucą się z piskiem do ucieczki.

4.     Test czwarty. Do kojca szczeniąt należy wstawić budzik ustawiony tak, by zadzwonił po 2-3 minutach od wstawienia. Obserwujemy reakcję szczeniąt w chwili gdy zadzwoni. Najodważniejsze nie wystraszą się i będą próbowały sprawdzić co jest źródłem tych dziwnych dźwięków. Średniaki najpierw cofną się o parę kroków, a dopiero potem będą próbowały poznać źródło hałasu. Najsłabsze rzucą się do panicznej ucieczki.

 

Słynny test Campbella

     Ocena cech psychicznych i charakteru u szczeniaka jest także możliwa dzięki tzw. testowi Campbella, który jest pewną odmianą wyżej wymienionych prób. Jego autor to amerykański etolog, specjalizujący się w badaniu zachowań u psów. Test ten zawiera pięć prób, którym w ciągu kilku minut poddaje się szczenięta, każde z osobna. Aby test był wiarygodny, muszą być spełnione pewne warunki: osoba przeprowadzająca test musi być zupełnie obca dla szczeniąt i musi unikać mówienia; szczenięta muszą być w wieku 7 tygodni i pojedynczo poddawane testowi; osoba testująca musi być sama w pomieszczeniu w którym panuje spokój i nie ma innych bodźców odwracających uwagę testowanego szczeniaka; jeśli testowane szczenię się załatwi, to przed poddaniem testowi kolejnego szczeniaka, należy to dokładnie posprzątać. Po zakończonych próbach, każdego szczeniaka należy nagradzać i oddać jego matce.

jedna z pięciu prób testu campbella na shiba inu

Próba 5 testu Campbella - podniesienie szczeniaka shiba inu

Poniżej opisano 5 prób wchodzących w skład testu Campbella.

1.     Próba testowa I – Sprawdzenie zainteresowania socjalnego – należy pozostawić szczenię w środku pustego pomieszczenia i oddalić się w stronę przeciwną skąd przyszliśmy, potem zatrzymać się i zaklaskać w celu zwrócenia uwagi szczeniaka, oraz zacząć go przywoływać do siebie. W zależności od reakcji oceniamy zachowanie szczeniaka zgodnie z tabelą ustaloną przez Campbella.

2.     Próba testowa II – Sprawdzanie zdolności posłuszeństwa – stojąc przy szczeniaku należy w pewnym momencie zacząć się spokojnie oddalać. W zależności od reakcji oceniamy zdolność szczenięcia do towarzyszenia człowiekowi. Jeżeli w ogóle nie zechce iść za nami, świadczyć to może o jego dużej niezależności.

3.   Próba testowa III – Sprawdzenie reakcji na dominację przez przymus – należy delikatnie położyć szczenię na podłodze, przewrócić je na plecy i przytrzymać w tej pozycji przez 30 sekund. Reakcja szczeniaka może być różna, od gwałtownej reakcji obronnej, do spokojnego lizania naszej ręki.

4.   Próba testowa IV – Sprawdzenie dominacji reakcji socjalnej – należy klęknąć przy leżącym szczenięciu i przez 30 sekund głaskać go wzdłuż grzbietu z włosem i pod włos. Reakcja szczeniaka sygnalizuje akceptację lub brak akceptacji na wyrażoną w ten sposób naszą dominację.

5.   Próba testowa V – Sprawdzenie reakcji na dominację przez podniesienie – należy unieść szczenię trzymając go rękoma splecionymi pod jego mostkiem i przytrzymać go w tej pozycji przez 30 sekund.

Tabela oceny poszczególnych testów wg. Campbella, zawiera ocenę 5 wyżej wymienionych kryteriów, czyli: I. zainteresowanie socjalne, II. sprawdzian zdolności do posłuszeństwa, III. sprawdzian dominacji przez przymus, IV. ocenę dominacji socjalnej oraz V. dominacji przez podniesienie.

Poniżej podano opis kryteriów wg. Campbella:

I Zainteresowanie socjalne

                1/idzie od razu, wprost, skacze, podgryza – dd

                2/idzie od razu, wprost, daje łapę – d

                3/idzie wprost, ogon podkulony – s

                4/idzie z wahaniem, ogon podkulony – ss

                5/nie idzie – i

II Sprawdzian zdolności posłuszeństwa

                1/idzie wprost na naszą nogę, podgryza – dd

                2/idzie wprost na nogę – d

                3/idzie wprost, ogon podkulony – s

                4/idzie wahając się – ss

                5/nie postępuje za nami, idzie w swoją stronę – i

III Dominacja przez przymus

                1/broni się gwałtownie, gryzie – dd

                2/broni się gwałtownie, nie gryzie – d

                3/broni się gwałtownie, po chwili uspokaja się – s

                4/nie broni się, liże ręce – ss

IV Dominacja socjalna

                1/skacze, daje łapę, gryzie, warczy – dd

                2/skacze, daje łapę – d

                3/zwija się, liże ręce – s

                4/przewraca się na plecy, liże ręce – ss

                5/odchodzi i trzyma się z daleka – i

V Dominacja przez podniesienie

                1/broni się gwałtownie, gryzie, warczy – dd

                2/broni się dość zdecydowanie – d

                3/broni się, następnie się uspokaja, liże ręce – s

                4/nie broni się, liże ręce – ss

Szczeniaki sznaucera miniaturowego

Szczeniaki sznaucera miniaturowego przygotowane do testu campbella

Interpretacja testu Campbella

Ocena cech psychicznych i charakteru u szczeniaka wg tego testu jest następująca:

·       Grupa I – dwa lub więcej dd, oznacza przewagę d, sugerując, że najprawdopodobniej taki szczeniak w przyszłości będzie psem dominującym i agresywnym, więc nie nadaje się dla osób słabych i w starszym wieku oraz do domów z dziećmi. Taki pies wymaga doświadczonego menera (przewodnika), konsekwentnego postępowania, jednak bez doprowadzania do konfrontacji i bez stosowania kar fizycznych.

·      Grupa II – trzy lub więcej d, oznacza psa ze skłonnością do dominacji, który staje się agresywny, gdy mu się na to pozwoli, nie polecany do domu z dziećmi, to jednak bardzo dobry pies do szkolenia u wprawnego menera.

·   Grupa III – trzy lub więcej s, oznacza psa zrównoważonego i bez zbędnej agresji, jednak nie uległego i nie przewrażliwionego, który doskonale przystosowuje się do różnych sytuacji i środowisk oraz doskonale znosi zmiany. Może być trzymywany przez osoby starsze i w domach z dziećmi.

·    Grupa IV – dwa lub więcej ss, oznacza psa uległego, posłusznego i wrażliwego, którego wychowanie powinno opierać się na pochwałach i uczuciu, jednak należy mieć świadomość, że taki pies ze strachu może niespodziewanie ugryźć.

·     Grupa V – dwa ss oraz i w dominacji socjalnej, oznacza psa niestabilnego, mogącego mieć nieprzewidziane reakcje, mogącego gryźć przy karceniu i atakować ze strachu. Jeżeli w testach uzyskaliśmy więcej niż dwa ss, lub i, oznacza to, że nawet najlżejszy uraz może takiego psa przestraszyć. Taki pies nie nadaje się do kontaktów z dziećmi, a do jego wychowania potrzebny jest naprawdę dobry mener.

     Im więcej takich i podobnych testów przeprowadzimy (najlepiej w odstępach kilku dni), tym wszechstronniej i pewniej poznamy psychikę poszczególnych szczeniąt w miocie, dzięki czemu perfekcyjnie wybierzemy swojego przyszłego przyjaciela. Będziemy wiedzieli np. który szczeniak nadaje się na łagodnego towarzysza zabaw dla dzieci, który będzie dobrym obrońca domu, czy też świetnym psem pracującym.

     Tego typu próby to w sumie zimna kalkulacja i mają szczególne znaczenie gł. w przypadku psów użytkowych (np. psy przewodnicy, psy do policji, obronne, myśliwskie itp.). Jeśli jednak właściciel szczeniąt nie wyraża zgody na przeprowadzenie tego typu testów, lub nie chce pokazać nam kojca i jest nieprzychylny, lepiej odstąpmy od transakcji. Gdy zależy nam przede wszystkim na miłym przyjacielu i nie wymagamy super-cech użytkowych, to śmiało możemy także dokonać wyboru na zasadzie „miłości od pierwszego wejrzenia". A jeśli właściciel szczeniąt zgodzi się na test, to jeszcze lepiej i jego przeprowadzenie nie zaszkodzi. Dzięki temu uzyskamy pewny pogląd, czego możemy się spodziewać po psiaku, oraz jak należałoby prawidłowo postępować z nim w przyszłości.

Ocena cech psychicznych i charakteru szczeniaka, Ocena cech psychicznych i charakteru szczeniaka, Ocena cech psychicznych i charakteru szczeniaka

Tagi artykułu: