Opieka paliatywna, zwana też opieką hospicyjną, dotyczy nieuleczalnie chorych, kalekich i umierających ludzi oraz zwierząt.
Do niedawna dla śmiertelnie chorych zwierząt zarezerwowany był zabieg eutanazji, czyli humanitarnego uśmiercenia (tzw. uśpienia). Od kilku lat właściciele coraz rzadziej godzą się jednak na wczesną eutanazję, wybierając dalszą opiekę nad swoimi śmiertelnie chorymi ulubieńcami. Pionierami są m.in. amerykańscy weterynarze, którzy niemal od 20 lat umożliwiają swoim podopiecznym opiekę paliatywną i spokojną śmierć we własnym domu zamiast w klatce i przez uśpienie. Dotyczy to przede wszystkim czworonogów cierpiących na choroby serca, nowotwory, czy problemy z nerkami.
Nikki Hospice Foundation for Pets
Nikki Hospice Foundation for Pets (NHFP) to amerykańska organizacja zajmująca się rozpowszechnianiem idei opieki hospicyjnej nad śmiertelnie chorymi zwierzętami. W NHFP właściciele chorych psów i kotów uczą się jak w sposób należyty uśmierzać ból, podawać zwierzętom leki oraz łagodzić cierpienia fizyczne i psychiczne swoich podopiecznych. Dzięki trosce i niespożytym pokładom miłości, niektórym osobom udaje się przedłużyć życie ukochanego zwierzęcia o kilka dni lub kilka tygodni. Zdarza się, że psy mogą przeżyć nawet kilka lat od chwili postawienia diagnozy, o ile właściciel zaangażuje się w ich leczenie i otoczy opieką.
W Stanach Zjednoczonych funkcjonuje obecnie 100 gabinetów weterynaryjnych, pod auspicjami NHFP, oferujących opiekę paliatywną nad umierającymi zwierzętami.
Na czym polega opieka paliatywna (hospicyjna)
Opieka paliatywna to opieka domowa prowadzona w rodzinnym domu chorego zwierzaka lub specjalnym ośrodku hospicyjnym dla zwierząt, który w założeniu ma spełniać rolę domu rodzinnego. Zwykle są to niewielkie ośrodki przyjmujące do 30 zwierząt. Personel może zatem przeznaczyć odpowiednią ilość czasu dla każdego przebywającego tam pacjenta. W ośrodkach bardzo często pracuje wielu wolontariuszy, którzy z własnej nieprzymuszonej woli zajmują się psiakami.
Każde hospicjum ściśle współpracuje z lekarzami weterynarii i jest zaopatrzone w odpowiedni sprzęt zapewniający wysoką jakość opieki (m.in. inkubatory dla zwierząt w ciężkim stanie, kroplówki, krew do transfuzji, leki i odpowiednie środki przeciwbólowe itp.).
Które psy trafiają do hospicjum?
Do hospicjum przyjmowane są psy chore, niepełnosprawne, stare i umierające; te które mają właściciele oraz bezdomne psy schroniskowe. Podstawą funkcjonowania hospicjum jest indywidualna więź zwierzęcia z jego opiekunem. Właściciele mogą odwiedzać psiaki i przebywać z nim tak długo jak zapragną.
Ośrodki hospicyjne zwykle propagują i kolportują różne informatory zawierające informacje o podopiecznych i poradniki dotyczące opieki paliatywnej nad zwierzętami. Często prowadzą też kameralne grupy wsparcia dla osób przeżywających śmierć swoich zwierząt oraz dla opiekunów zwierząt chorych.
Hospicja dla zwierząt utrzymują się głównie z datków i opłat wnoszonych przez właścicieli pacjentów oraz wpłat fundacji. W Polsce hospicja zwierzęce nie mają jeszcze możliwości uzyskania oficjalnych dotacji od urzędów państwowych, ponieważ gminy nie dysponują wolnymi środkami (pieniędzy nie starcza nawet na schroniska!). Takiego rozwiązania nie przewidziano też w prawie polskim. Funkcjonowanie każdego hospicjum jest zależne wyłącznie od hojności ludzi dobrej woli.
Opieka paliatywna i usypianie psów nie musi przerażać. Gdy mamy psa, musimy mieć również świadomość, że kiedyś trzeba będzie się z nim pożegnać. I w tym momencie na myśl przychodzi porzekadło: jedyną wadą psów jest to, że żyją za krótko. Pamiętajmy, że dając swojemu psu możliwość godnego dożycia ostatnich dni, pokazujemy, że zależy nam na tym, by nie tylko ludzie, ale i zwierzęta mogły godnie odejść, nawet, jeśli są ciężko chore lub niepełnosprawne.
Humanitarna eutanazja zwierząt a prawo
W polskim prawie zagwarantowano możliwość eutanazji zwierząt w ustawie o ochronie zwierzątart. 33 33.1:
Uśmiercanie zwierząt może być uzasadnione wyłącznie: 1) potrzebą gospodarczą, 2) względami humanitarnymi, 3) koniecznością sanitarną, 4) nadmierną agresywnością, powodującą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego, 5) potrzebami nauki, z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 9.
Art. 33.2 mówi, że – jeżeli zachodzą przyczyny, o których mowa w ust. 1 pkt. 2-5, zwierzę może być uśmiercone za zgodą właściciela, a w braku jego zgody, na podstawie orzeczenia lekarza weterynarii. Ustalenie właściciela i uzyskanie jego zgody nie dotyczy zwierząt chorych na choroby zwalczane z urzędu.Dodatkowo art. 33.3 stwierdza, że – w przypadku konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, w celu zakończenia cierpień zwierzęcia, potrzebę jego uśmiercenia stwierdza lekarz weterynarii, inspektor Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce lub innej organizacji o podobnym statutowym celu działania, funkcjonariusz Policji, straży miejskiej lub gminnej, Straży Granicznej, pracownik Służby Leśnej lub Służby Parków Narodowych, strażnik Państwowej Straży Łowieckiej, strażnik łowiecki lub strażnik Państwowej Straży Rybackiej.
Nie we wszystkich sytuacjach możliwe jest dokonanie eutanazji. W art. 34.4.w/wym. ustawy, zabrania się m.in.
1) uśmiercania zwierząt w okresie okołoporodowym, z wyjątkiem potrzeb badań naukowych,
2) uśmiercania zwierząt kręgowych przy udziale dzieci lub w ich obecności.
Nie każdy też może dokonywać eutanazji. Ustawa o ochronie zwierząt precyzuje, że – (art. 34.6) Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej określa, w drodze rozporządzenia, kwalifikacje osób uprawnionych do zawodowego uboju, dopuszczalne metody uśmiercania zwierząt stosownie do gatunku oraz organy uprawnione do kontroli działalności osób, które zawodowo trudnią się ubojem zwierząt lub dokonują uboju w ramach działalności hodowlanej bądź gospodarczej. W przypadku eutanazji u psów i kotów domowych, decyzję o takim zabiegu podejmuje i przeprowadza go lekarz weterynarii.
Wedle prawa eutanazja jest ostatecznym rozwiązaniem w przypadku psów cierpiących na nieuleczalne choroby albo takich, które doznały bardzo poważnych urazów w wyniku wypadku. Nie usypia się psów zdrowych, chyba że mamy do czynienia z osobnikami bardzo agresywnymi, zagrażającymi innym zwierzętom i ludziom. Eutanazja ma ukrócić cierpienie, nie może być zatem stosowana w przypadkach, gdy właściciel chce pozbyć się psa, bo już nie ma ochoty, lub nie może się nim zajmować.
Jak wygląda eutanazja psa?
Technicznie eutanazja polega na podaniu zwierzęciu dożylnie dużych dawek barbituranów (leki używane do normalnej narkozy, lecz w większych stężeniach). Po ich podaniu kora mózgowa usypianego zwierzęcia ulega natychmiastowemu wyłączeniu, któremu towarzyszy utrata przytomności, a potem bezdech jako następstwo stłumienia ośrodka oddechowego. Ostatecznie następuje śmierć wskutek zatrzymania akcji serca. Utrata przytomności następuje szybko, bezboleśnie i bez działań ubocznych.
Eutanazja zawsze budzi wiele kontrowersji. Wielu właścicieli śmiertelnie chorych psów zadaje sobie pytanie – jak długo utrzymywać takie cierpiące zwierzę przy życiu? Otóż jeśli dzięki lekom i terapii jesteśmy w stanie uwolnić chorego psa od bólu, humanitarną decyzją jest pozwolić mu żyć dalej z nadzieją na wyleczenie. Jeśli jednak pies nie może już jeść i nieustannie wymiotuje i żadne leki nie są już w stanie pomóc, to eutanazja wydaje się najlepszym rozwiązaniem. Zawsze pojawia się jednak wątpliwość natury etycznej – czy powinno się na siłę utrzymywać psa przy życiu, czy może lepiej go uśmiercić? Na to pytanie nie ma jednoznacznej i gotowej odpowiedzi. Każdy musi rozważyć to sam w swoim sumieniu.
chory pies, eutanazja czyli uśmiercenie psa, eutanazja psa, eutanazja u psów, eutanazja zwierząt prawo, hospicja dla zwierząt, hospicjum dla psów, humanitarna eutanazja psa, humanitarna eutanazja zwierząt, humanitarne uśmiercenie psa, humanitarne uśpienie psa, jak wygląda eutanazja psa, jak wygląda uśpienie psa, jakie psy są przyjmowane do hospicjum, kiedy można uśpić psa, które psy trafiają do hospicjum, na czym polega opieka paliatywna nad psem, nieuleczalnie chory pies, nikki hospice foundation for pets, nowotwór u psa, opieka hospicyjna nad chorymi zwierzętami, opieka hospicyjna u psów, opieka paliatywna i uśmiercanie psów, opieka paliatywna nad chorym psem, opieka paliatywna psa, opieka paliatywna u psów, śmiertelnie chore zwierzęta, usypianie psów, uśpienie psa jak wygląda, uśpienie psa na czym polega
