Niektórzy pragną kupić sobie szczeniaka jakiejś małej tapczanowej rasy, a inni marzą o zwierzaku silnym i zawsze gotowym do obrony. Istnieją i takie i takie rasy psów, jest więc w czym wybierać. Jeśli więc szukasz silnego i odważnego psa – poznaj rasę Owczarki belgijskie (Malinois, Groenendael, Tervueren, Laekenois). Przeczytaj wszystko na temat ich wymagań, charakteru, tresury.
Owczarki belgijskie nazywane też belgijskie psy pasterskie i Chien de berger belge. Nie jest to rasa jednorodna, a raczej grupa kilku blisko ze sobą spokrewnionych ras/odmian psów pasterskich wyhodowanych na terenie Belgii. Owczarki belgijskie wyhodowano w drodze trwającej wiele lat selekcji hodowlanej ukierunkowanej na posłuszeństwo, zdolność do doskonałej obrony i wydajność w zaganianiu stad zwierząt gospodarskich (bydła, owiec). Bez względu na typ rasy, Owczarki belgijskie zawsze mają wygląd w typie wilkowatym i podlegają próbom pracy. Według klasyfikacji Międzynarodowej Federacji Kynologicznej FCI, klasyfikuje się je w Grupie I Owczarki i inne psy pasterskie z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła, oraz w Sekcji 1. Owczarki (psy pasterskie, owczarskie). Ich krajem pochodzenia i patronackim jest Belgia. Ich popularność w Polsce stale rośnie.
Owczarki belgijskie – rasy i odmiany
W 1891 r. sympatyk mawianej grupy owczarków belgijskich, profesor Adolf Reul z Belgijskiej Szkoły Nauk Weterynaryjnych zapoczątkował i zrealizował skomplikowany proces uporządkowania i wyselekcjonowania z 8 uznawanych wtedy standardów tych psów, mniejszej liczby 4 głównych linii hodowlanych. Po jakiś czasie uzyskał dzięki temu jeden podstawowy typ Owczarka belgijskiego o 4 rodzajach maści i szaty sierści. Obecnie te typy psów są uznawane przez hodowców za odrębne rasy lub odmiany Owczarka belgijskiego (rasy lub odmiany zależnie od decyzji klubu tej rasy w danym kraju). Mimo wymienionych wyżej oddzielnych standardów (typów, odmian), w obowiązującej na terenie Europy Międzynarodowej Federacji Kynologicznej FCI, Owczarek belgijski jest nadal zarejestrowany jako jedna rasa z nadanym numerem ogólnego wzorca – wzorzec nr 15. FCI podzieliło ją natomiast na cztery wymienione wyżej odmiany.
W obrębie rasy Owczarek belgijski (Chien de berger belge) wyróżnia się, więc odmiany:
Owczarki belgijskie Malinois (Chien de berger belge Malinois) – jest to najpopularniejsza odmiana krótkowłosa płowa (rudo-brązowy kolor z mocnym, czarnym podpalaniem pyska, głowy, szyi i często też piersi. Możliwy też czarnawy nalot na grzbiecie i biała strzałka na piersi. Sierść Malinois jest bardzo krótka na głowie i tylko nieco dłuższa na reszcie ciała. Wyhodowano je w okolicach belgijskiego miasta Malines, stąd nazwa rasy. Psy te są uważane za posiadające najtrudniejszy i najbardziej wymagający charakter wśród wszystkich Owczarków belgijskich (lubią dominować). Są za to najbardziej pracowite i odważne.
owczarki belgijskie malinois
Owczarki belgijskie Groenendael (Chien de berger belge Groenendael) – odmiana długowłosa (Owczarki belgijskie długowłose) koloru czarnego. Wyhodował ja belgijski hodowca Nicholas Rose, oficjalnie między 1891 a 1897 r. Włos u tej odmiany jest długi, lekko falisty i czarny. Dopuszcza się też białe znaczenia na piersi (tzw. „krawat”) i palcach, a także szare „portki” i ewentualny rudawy nalot w sierści. Polscy hodowcy i właściciele tej odmiany potocznie określają ją też czasem nazwą „gronek”.
owczarek belgijskie groenendael
Owczarki belgijskie Tervueren (Chien de berger belge Tervueren) – odmiana długowłosa (Owczarki belgijskie długowłose) koloru płowego i szarego, z czarną maską na głowie i czarnym nalotem na ciele. Jej charakter i wygląd jest bardzo podobny do odmiany Groenendael, ponieważ obie te rasy wywodzą się od tych samych wyjściowo psów. Pod koniec II wojny światowej odmiana ta była zagrożona wyginięciem, lecz odzyskała popularność i jest użytkowana głównie do wykrywania narkotyków.
owczarki belgijskie tervueren
Owczarki belgijskie Laekenois (Chien de berger belge Laekenois) – odmiana szorstkowłosa (Owczarki belgijskie szorstkowłose) koloru płowego (jasnopłowe, pszeniczne, płowe do ciemno płowego), gęstej i kędzierzawej sierści długości ok. 6 cm, sprawiającej wrażenie zlepionej i przesuszonej. U psów tej odmiany jest też ciemne cieniowanie (nalot) na pysku i ogonie. Rasa ta powstała w XIII w. w Antwerpii, a jej nazwa pochodzi od posiadłości Château de Laeken, w której mieszkała królowa Henrietta, fanka tych psów. Odmianę tę zatwierdzono w Belgii w 1897 r. W Polsce jest najrzadsza, sporadyczna.
owczarek belgijski laekenois
W Stanach Zjednoczonych (USA) tylko owczarki Laekenois nie zostały jak dotąd uznane za odrębną rasę. Natomiast pod jedną wspólna nazwą Owczarek belgijski klasyfikuje się tam najpopularniejszego w USA owczarka Groenendael.
Owczarki belgijskie użytkowość
Na początku były psami pasterskimi i zaganiającymi oraz obronnymi. Współcześnie Owczarki belgijskie są użytkowane głównie jako cenione psy obronne do pracy w różnych służbach mundurowych, z powodu dużej sprawności fizycznej, dzielności i wspaniałego węchu. Najlepszy użytkowo pod tym względem jest Malinois. Służą obecnie powszechnie na całym świecie m.in. w policji, wojsku, straży granicznej, oddziałach antyterrorystycznych, służbach ochrony osób i mienia itp. Owczarki belgijskie są też znakomitymi tropicielami, psami do wykrywania narkotyków, psami ratownikami i przewodnikami niepełnosprawnych. Są też hodowane jako psy stróżujące i obronne, do towarzystwa i wystawowe. Nadają się ogólnie do wszechstronnego szkolenia i psich sportów (np. agility, frisbee). Przy regularnych intensywnych spacerach, dobrze przystosują się do mieszkania w kojcu zewnętrznym, jak i niewielkiego mieszkania. Wola jednak duże wybiegi.
Owczarki belgijskie – wygląd, pokrój
Mają średnią wielkość oraz kwadratową i stosunkowo szczupłą sylwetkę z wyraźnym, silnym umięśnieniem, głęboką klatką piersiową i zgrabnie wciętą talią. Ich pokrój sugeruje przystosowanie do wytrzymałych biegów i skoków. Owczarki belgijskie przypominają owczarki niemieckie (typ wilkowaty, podobny kształt głowy i reszty ciała, stojące mocno pionowo trójkątne sporej wielkości uszy, spuszczony prosty ogon). Psy są generalnie większe i masywniejsze od suk. Wysokość w kłębie samców tej rasy wynosi 61-66 cm, a samic 56-61 cm, przy wadze ciała w granicach 25-30 kg u psów i 20-25 kg u suk.
Owczarki belgijskie charakter, temperament
Owczarki belgijskie to psy o żywym usposobieniu i silnym temperamencie, bardzo inteligentne, czujne, odważne, uparte i zawzięte, jednak skore do współpracy. Mają jednak wrażliwą psychikę i sporą skłonność do dominacji, przez co potrzebują właściwego szkolenia, socjalizacji oraz stanowczego i konsekwentnego opiekuna. Wymagają też bardzo dużo ruchu, wysiłku fizycznego i pracy. Mają także silny instynkt terytorialny, więc bronią domu i właściciela nawet za cenę własnego życia. Dobrze socjalizowane, do obcych nie powinny być jednak agresywne, lecz niewylewnie łagodne. Szczenięta muszą być starannie socjalizowane już okresie pierwszych 3-4 miesięcy życia. Bez socjalizacji mogą też wykazywać agresję do innych zwierząt i psów. Potrzebują stałego kontaktu z opiekunem/właścicielem. Ich tresura musi być oparta wyłącznie na cierpliwej stymulacji pozytywnej (bez zmuszania psa do czegokolwiek, za to przez uczenie go zachęcaniem i nagradzaniem). Podobne do nich owczarki niemieckie można szkolić twardymi, metodami. Dobrze ułożone i prowadzone Owczarki belgijskie to psy rodzinne, bardzo przywiązane i oddane, lubiące dzieci. Nie są jednak polecane początkującym i niedoświadczonym hodowcom.
Owczarki belgijskie wymagania
Wszystkie odmiany Owczarków belgijskich to psy bardzo ruchliwe i potrzebujące sporej dawki wysiłku fizycznego, a więc nie nadają się dla osób nie mających czasu i warunków na długie spacery i intensywne ćwiczenia. Mają też niestety bardzo silny charakter i temperament (szczególnie odmiana Malinois), przez co nie nadają się dla osób niedoświadczonych, początkujących hodowców, osób o słabym charakterze, nieumiejących zapanować nad silniejszym psem. Nie lubią być pozostawiane same w pustym mieszkaniu na wiele godzin (np., gdy właściciele pracują). Mogą wtedy psocić i niszczyć przedmioty. Wolą stale towarzyszyć właścicielowi/przewodnikowi. Owczarki belgijskie obficie linieją też 1-2 razy w roku (jesienią i wiosną). Trzeba je wtedy intensywniej szczotkować. Jeśli mieszkają w domu, mogą też lekko linieć przez cały rok. Trzeba je też kąpać kilka razy w roku, regularnie czyścić im uszy oraz dbać o oczy i pazury. Owczarki belgijskie nie powinny być jednak specjalnie przygotowywane na wystawy. Mają, bowiem wyglądać całkiem normalnie. Jeśli chodzi o żywienie, to owczarki te nie są wybredne, mają jednak szybką przemianę materii i wysokie zapotrzebowanie na energię. Przez to więcej jedzą i zalecane są dla nich karmy bogatsze w białka i tłuszcze.
Owczarki belgijskie zdrowie i długość życia
Owczarki belgijskie uchodzą za psy ogólnie zdrowe, krzepkie i mocne. Niekiedy jednak mogą u nich wystąpić: dysplazja stawów biodrowych (w Polsce nie ma obowiązku robienia prześwietleń psów tej rasy, by uzyskać uprawnienia hodowlane), padaczka, niedoczynność tarczycy, skłonności do postępującego zaniku siatkówki (PRA), a także nadwrażliwość na narkozę. Długość życia wszystkich odmian Owczarków belgijskich wynosi średnio w granicach 10 do 14 lat.
