Pies w spadku – co się dzieje, jeżeli właściciel umiera pierwszy?
Jedyną wadą psów jest to, że żyją zbyt krótko. Kiedy umiera czworonożny przyjaciel przez długie miesiące opłakujemy jego śmierć. Co się jednak stanie, jeżeli to właściciel umrze pierwszy? Los zwierząt pozostawionych przez zmarłych właścicieli jest tragiczny. Najczęściej są to psy prowadzące kanapowy tryb życia, przyzwyczajone do leżenia na kanapie, dobrze utrzymane i bezwarunkowo przywiązane do jednej osoby. Po śmierci właściciela – najczęściej osoby starszej – trafiają do schroniska, w którym bardzo szybko umierają. Kto zechce adoptować starszego, często niezbyt atrakcyjnego wizualnie psa z nadwagą i potarganym włosem?
Pies w spadku – Jak się zabezpieczyć?
Niestety, nie jesteśmy w stanie przewidzieć kolejności zdarzeń, zatem warto zabezpieczyć psiaka przed naszą śmiercią i wyznaczyć prawnego opiekuna. Oczywiście potencjalny opiekun powinien wyrazić zgodę na przyszłą adopcję – najlepiej wybrać dobrego przyjaciela, który zna psa i na pewno nie porzuci go na pastwę losu. Bardzo często dochodzi bowiem do sytuacji, kiedy osoby otrzymujące w spadku psa, porzucają go w lesie lub wywożą do schroniska. Krewni chętnie przyjmą nieruchomości, majątek, cenne przedmioty, jednakże „żywy inwentarz” kole w oczy.
Wydawałoby się, że sprawa jest rozwiązana. Ustanawiamy spadkobiercę i już. Niestety, wyznaczenie prawnego opiekuna nie rozwiązuje sprawy. Wskazanie opiekuna w testamencie ma jedynie znaczenie moralne, co oznacza, że za niewykonanie zobowiązania nie grożą żadne sankcje! A co na ten temat mówi prawo:
Jedynym sposobem zabezpieczenia losu psa jest zapis. To coś innego niż ustanowienie spadkobiercy; na mocy zapisu przekazujemy jakieś dobro materialne (pewną sumę pieniędzy, wartościowy przedmiot itd.) wybranej osobie. Możemy go obwarować warunkami – np. zaopiekowanie się naszym zwierzakiem. Testament można sporządzić wyłącznie w celu dokonania zapisu: wtedy reszta naszej własności jest dziedziczona ustawowo, a tylko przedmiot zapisu zostaje wydany zapisobiorcy na podstawie testamentu.
Pies w spadku – spadkobiercy a zapisobiorca
Spadkobiercy powołani w testamencie nie mogą być obarczani żadnymi warunkami, ale zapisobiorca już tak. Oczywiście osoba, na rzecz której uczynimy zapis, może go tak czy inaczej odrzucić, więc niezbędne jest skonsultowanie swoich poczynań jeszcze przed jego sporządzeniem. Jeśli chcemy dokonać zapisu pod warunkiem opieki nad psem, to jego przedmiotem nie może być nieruchomość (dom, mieszkanie, działka).
W każdym przypadku niezbędna jest kontrola. Ze swojej strony możemy powołać wykonawcę testamentu, który będzie m.in. kontrolować czy warunke, którym obwarono zapis jest dotrzymywany w sposób należyty. Gdyby zapisobiorca, który otrzymał zapis pod warunkiem przejęcia opieki nad psem, pozbędzie się zwierzaka – traci przedmiot zapisu, który wchodzi z powrotem do masy spadkowej. Rewizji zapisu mogą domagać się wykonawca testamentu, spadkobiercy oraz wszystkie strony zaangażowane we sprawę, np. schronisko dla zwierząt. Gdyby okazało się, że pies się zgubił, strony muszą wykazać, że nastąpiło to z winy zapisobiorcy. Jeżeli chcemy mieć zatem pewność, że nasz pies pozostaje w dobrych rękach (a może inaczej – niczego mu nie brakuje), powinniśmy wyznaczyć jak największą liczbę spadkoberców, którzy na pewno skontrolują poczynania opiekuna i w razie potrzeby dokonają rewizji zapisów.