Książka Psia księga autorstwa dwóch Polek Pani Danuty Forelle oraz Pani Marii Szuszkiewiczowej, to 286-stronicowa książka w twardej oprawie, wydana przez Wydawnictwo „Nasza Księgarnia” w Warszawie w 1976 roku (pierwsze wydanie). Zaliczana jest do literatury dziecięcej i młodzieżowej, z kategorii: książki przyrodnicze (zwierzęta domowe), rozrywka i hobby. Wybór fotografii zamieszczonych w książce dokonała Danuta Forelle, Natomiast szatę graficzną opracował Andrzej Klimowski.
Niestety książka „Psia księga" jest bardzo już leciwą pozycją bibliograficzną, która chyba nigdy nie była wznawiana. Obecnie dostępna jest jedynie w nielicznych bibliotekach, lub w sprzedaży w antykwariatach stacjonarnych oraz w sprzedaży aukcyjnej w Internecie (m.in. na Allegro.pl, Tablica.pl, itp.).
Książka „Psia księga” Danuty Forelle i Marii Szuszkiewiczowej pomimo swojego wieku nie straciła jednak nic ze swojego uroku. Tym bardziej, że jest to polska klasyka wśród książek traktujących o psach. Książka ta jest swego rodzaju encyklopedią dla miłośników psów, chociaż skromnie wydaną jeśli chodzi o szatę graficzną, zresztą jak na tamte czasy przystało. To jedna z pierwszych tak obszernych książek traktujących o tematyce kynologicznej, jaką wydano po raz pierwszy w Polsce w okresie powojennym. Starsi wiekiem psiarze z pewnością znają tą pozycję bibliograficzną i wspominają z należnym jej sentymentem.
Książka „Psia księga” Danuty Forelle i Marii Szuszkiewiczowej poświęcona jest psu jako największemu przyjacielowi i towarzyszowi człowieka. Dedykowana jest przede wszystkim tym czytelnikom, którzy ulegli urokowi tego zwierzęcia i jego przyjaźni z człowiekiem, nawiązanej w czasach bardzo odległych, bo u progu dziejów ludzkości. Tworzą ją głównie teksty źródłowe, dostarczające różnorodnych i bardzo wyczerpujących informacji o psach w dawnej Polsce i o ich roli w życiu człowieka, ukazanych na tle historycznym, kulturowym i obyczajowym. Książka ujmuje powyższą tematykę w konwencji od czasów najdawniejszych, aż do początków XX stulecia. Jest to jedna z nielicznych pozycji bibliograficznych na naszym rynku wydawniczym, skupiająca tak obszerne historyczne dane na temat psów, szczególnie jeśli chodzi o opisy psów na tle społeczeństwa dawnej Polski. Książka ta z powodzeniem może być wykorzystana jako cenne kompendium wiedzy dla pracowników nauki i studentów oraz innych osób zainteresowanych tematyką związaną z pochodzeniem, udomowieniem i historią psa w kulturze ludzkiej (w tym w historii Polski).
Pies myśliwski (fragment) - Jan Feliks Piwarski
„Psia Księga" Danuty Forellei Marii Szuszkiewiczowej ukazała się dość dawno, bo w roku 1976, przez co sama jest już swego rodzaju historią. Na podstawie materiałów wykopaliskowych stwierdzono obecność psa na ziemiach polskich już na kilka tysięcy lat przed naszą erą, a o jego życiu w czasach historycznych mówią nam źródła pisane i ikonograficzne. Są nimi najstarsze dokumenty prawne, akta sądowe, wzmianki kronikarskie, rachunki dworu królewskiego, pamiętniki, listy i poradniki praktyczne traktujące o hodowli psa, zwłaszcza dla celów łowieckich. Psy towarzyszące ludziom w pracy, odpoczynku i zabawie stają się tematem literatury pięknej (prozy i poezji), oraz dzieł sztuki (obrazów i rzeźb).
Jej treścią są głównie przepiękne opisy psów w kulturze polskiej przez całe tysiąclecie. Jako dowód mogą posłużyć przytoczone tu wymowne tytuły kilku z wielu rozdziałów zamieszczonych w tej szacownej księdze np.: Zanim napisano słowo pies (o psie w prehistorii), Nasi królowie i ich psy (o psie w historii polskiej), Pies i paragraf (o psie w prawie – niestety rozdział wartościowy już tylko z pozycji historycznej, gdyż prawo dotyczące psów, od tamtej pory uległo dość dużej przemianie), Kundle najpospolitsze a przecież najpożyteczniejsze (sentymentalny rozdział doceniający niedocenianego obecnie kundelka), Pieski na łonach dam pieszczone (o tym jak to drzewiej bywało na pańskich salonach, gdzie psy niczym szlacheckie panięta były piastowane). Do tekstu podstawowego wplecione zostały w formach przerywników, wzmianki i anegdoty o psach w różnych krajach, oraz krótkie informacje o działalności organizacji międzywojennych, oraz współczesnych stowarzyszeń miłośników psów w naszym kraju. Każdy rozdział jest też oczywiście odpowiednio ilustrowany. Aczkolwiek wspomnieć tu należy, że grafika nie przystaje do obecnych możliwości wydawniczych, jednak wobec tak leciwej klasyki, nie jest to żadną ujmą.
Pani Danuta Forelle była historykiem sztuki i wielką wielbicielką pudli. Wydała albumik o pudlach i jej życzeniem stało się także opublikowanie zdjęć z zakresu polskiego malarstwa, na których bardziej i mniej znani artyści umieścili m.in. także psy (np. portret Heleny Modrzejewskiej z pieskiem itp.). Pani Danuta zebrała dużo zdjęć, jednak nie była w stanie opracować podpisów do tych zdjęć, gdyż była już w tym czasie bardzo ciężko chora. Pomogła jej pewna młoda dziennikarka zatrudniona wtedy w Interpresie, którą zaangażowała do wykonania tego zadania. Gdy młoda i pełna zapału dziennikarka zaczęła szperać w bibliotekach, aby przygotować niezbędne dane do sporządzenia stosownych podpisów do fotografii Pani Forelle, udało jej się zebrać tak wiele materiału bibliograficznego, że w efekcie okazało się, iż może z tego powstać nawet cała obszerna książka. I tak też się stało, a dziennikarką tą był nie kto inny tylko współautorka niniejszej książki Pani Maria Szuszkiewiczowa.
Obraz Juliusza Kossaka Odpoczynek 1881 rok
Współautorka książki „Psia księga” Pani Maria Szuszkiewiczowa, na stronach Fundacji Cze-Ne-Ka (Fundacja Przyjaźni Ludzi i Zwierząt imienia Cze-Ne-Ki), bardzo pięknie opisuje ideę tej książki oraz pomysłu na jej wznowienie: „Książka ta powinna mieć drugie wydanie bo wyrosła nowa generacja, która kocha swoich faworytów. Wydanie książki jest kosztowne, ale jest Internet, z którego Przyjaciele Zwierząt mogą poznać zawartość "Psiej Księgi". Pozostaje mi tylko życzyć Państwu dobrej lektury. Czynię to w imieniu zmarłej już dawno Danuty Forelle, która cieszyłaby się z tej możliwości.” Tak napisała Pani Maria Szuszkiewiczowa.
Zalety użytkowe i towarzyskie psa, od wieków doceniane w naszym społeczeństwie, sprawiły, że stał się on zwierzęciem szczególnie ulubionym. Liczne dowody rodzimej tradycji, jaką jest przyjaźń dla psa, zawsze wiernego towarzysza człowieka, znajdzie czytelnik na kartach „Psiej Księgi”. Pozostaje więc jedynie przyłączenie się do słów poparcia Pani Marii i życzyć Państwu – Miłej lektury!
