Wychowanie i tresura psa (a właściwie szkolenie) to duże wyzwanie dla niedoświadczonego właściciela. Jak bowiem określić, które zachowania czworonoga są normalne i naturalne, a które należy z całą bezwzględnością eliminować? Jak pozbyć się niepokojących przyzwyczajeń psa i zbudować autorytet? Niniejszy artykuł rozwieje wszystkie Państwa wątpliwości.
Psy i ich zachowania
Szczekanie psów
Dlaczego psy szczekają? Do głównych przyczyn zaliczyć możemy: chęć ostrzeżenia przed zbliżającym się nieznajomym, zabawowość / podniecenie, zaangażowanie w poszukiwania zdobyczy, lęk, nuda, reakcja na widok innych psów. Co jednak zrobić, jeżeli pies szczeka za dużo i dosłownie dezorganizuje nam życie? Przede wszystkim musimy ustalić powód i spróbować wyeliminować szkodliwe bodźce z najbliższego otoczenia. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Niekiedy pies szczeka, bo po prostu nie ma co ze sobą zrobić i chce zwrócić uwagę właściciela. Zastanówmy się, czy poświęcamy psu wystarczająco dużo czasu? Czy bawimy się z nim i stymulujemy fizycznie? Jeżeli nasze próby zakończą się klapą, zastanówmy się nad wzięciem udziału w szkoleniu behawiorystycznym pod przewodnictwem doświadczonego trenera.
Żebranie psów
Żebranie jest złym nawykiem, który znajduje niestety poparcie wśród wielu właścicieli psów. Siedząc przy stole, machinalnie dzielimy się z psem najlepszymi kawałkami i reagujemy na jego błagalne spojrzenie. Dzielenie się z psem przysmakami przygotowanymi dla ludzi może prowadzić do problemów trawiennych i otyłości. Psy żebrzą, bo kochają jedzenie i robią to nawet wtedy, kiedy nie są głodne. Problem żebractwa jest generowany w dużej mierze przez właścicieli. Dając jedzenie "tylko ten jeden raz" tworzy się poważny problem w dłuższej perspektywie czasowej.
Jak zatem powinny wyglądać prawidłowe relacje ze zwierzęciem. Właściciel, jako samiec alfa, nie może pozwolić sobie na utratę pozycji lidera. Dzielenie się własnym jedzeniem z osobnikami postawionymi niżej w hierarchii jest traktowane jako swego rodzaju słabość i natychmiastowo odbiera samcowi alfa palmę pierwszeństwa. Zanim usiądziemy do jedzenia, odseparujmy psa, aby nam nie przeszkadzał. Jeśli to konieczne, przeprowadźmy go do innego pokoju.
Skakanie psów
Szczeniaki skaczą, gdyż chcą zwrócić uwagę swoich matek i przywitać się z innymi psami. W późniejszym wieku psy mogą skakać na powitanie ludzi. Skakanie, początkowo niewinne i zabawne, może zostać po pewnym czasie powiązane z chęcią zdominowania właściciela. Skoki psów mogą być denerwujące, a nawet niebezpieczne. Istnieje wiele metod, które pozwalają usunąć skakanie z repertuaru psa, ale nie wszystkie są równie skuteczne. Podnoszenie kolana przy jednoczesnym uchwyceniu łap lub popychanie psa mogą zostać przezeń negatywnie odczytane. Najlepszą metodą jest po prostu odwrócenie się i ignorowanie psa. Nie nawiązujmy kontaktu wzrokowego, nie mówmy, ani nie dotykajmy psa.
Agresja psów
Agresja może być wyrażana na wiele sposobów: warczenie, pokazywanie zębów, gryzienie etc. Właściciele muszą wiedzieć, że każdy pies ma potencjał do bycia agresywnym, niezależnie od rasy czy historii. Przyczyny agresji u psów są w zasadzie takie same: nieprawidłowa socjalizacja, brak szkolenia, predyspozycje genetyczne, niewprawne traktowanie zwierzęcia przez właściciela. Jeśli pies przejawia tendencje do agresji, należy w pierwszej kolejności skonsultować się z lekarzem weterynarii - być może cierpi na jakieś ukryte schorzenia, które nie zostały do tej pory zdiagnozowane. Jeżeli pies jest zdrowy, trzeba szukać pomocy u doświadczonego trenera psów. Nie bagatelizujmy agresywnych zachowań! Agresywny pies stanowi poważne zagrożenie nie tylko dla nas, ale także dla innych zwierząt i ludzi!
Gryzienie u szczeniaków i psów dorosłych
Gryzienie jest instynktowne i stanowi naturalną reakcję obronną psów. Szczenięta traktują gryzienie jako środek do odkrywania nowego środowiska i uczenia się podstawowych zachowań. Pomimo, że ugryzienie przez szczenię nie jest bolesne i krzywdzące, nie możemy go akceptować. Właściciele muszą pokazać swoim pieskom, że gryzienie nie jest dla nich przyjemne i sprawia ból. Im wcześniej wprowadzimy kary za negatywne zachowania tym lepiej.
Gryzienie u dorosłych psów jest spowodowane kilkoma czynnikami: strachem lub chęcią obrony, ochroną własności, bólem lub chorobą, chęcią zdominowania otoczenia i instynktem samozachowawczym.
Chociaż niektóre rasy są uważane za niebezpieczne, nie stanowi to wytłumaczenia ich negatywnych zachowań. Nasza wiedza o metodach szkoleniowych i sposobach tępienia niewłaściwych zachowań jest bardzo szeroka. Nawet jeżeli sami nie radzimy sobie z wyszkoleniem psa, możemy zwrócić się do odpowiednich osób lub zasięgnąć informacji zamieszczonych w Internecie.
Jeżeli nie mieliśmy wcześniej doświadczenia z prowadzeniem psa predysponowanego do zachowań agresywnych, nie powinniśmy decydować się na wprowadzenie go do naszego domu. W Polsce funkcjonuje wykaz ras psów agresywnych (w sumie dziesięć ras psów w tym psy obronne i psy pasterskie), który w rzeczywistości gromadzi rasy psów „problemowych” dedykowane doświadczonym właścicielom, a nie psy „agresywne”.
Ucieczki i pogonie u psów
Ucieczki nie stanowią poważnego problemu, gdyż większość psiaków jest mocno przywiązana do swoich właścicieli. Oczywiście zdarza się, że pies przepada bez śladu, ale stanowi to raczej konsekwencję pogoni za ciekawym obiektem np. samochodem czy innym zwierzęciem.
Wiele psów, w szczególności tych myśliwskich, ściga inne zwierzęta, ludzi i samochody. Niestety pościgi nierzadko kończą się dla psa tragicznie, a wręcz katastrofalnie. Wystarczy, że pies popędzi środkiem ulicy za samochodem, a nieszczęście gotowe. Jak zapobiegać, zatem pościgom?
- Po pierwsze. W czasie spacerów trzymać psa na smyczy przez cały czas.
- Po drugie. Wykorzystywać dodatkowe bodźce stymulujące psa. Wykorzystywać w czasie szkolenia gwizdek lub kołatkę na rękę. Głośne, regularne dźwięki są dla psa atrakcyjne i przyciągają jego uwagę.
- Po trzecie. Pozostań świadomy i obserwuj otoczenie. Jeżeli zauważysz coś, co może być dla psa atrakcyjne i przyciągające, bądź czujny.
Załatwianie się psa w domu
Oddawanie stolca i moczu w nieodpowiednich miejscach jest bez wątpienia bardzo frustrujące i dezorganizujące życie rodziny. Proszę sobie wyobrazić, że pies oddaje mocz na dywany lub meble. A co jeżeli w naszym domu są małe dzieci? Problem zdaje się wyjątkowo poważny i niemożliwy do zbagatelizowania. Co w takiej sytuacji należałoby zrobić?
Po pierwsze należy omówić ten problem z lekarzem weterynarii, który wykluczy problemy zdrowotne. Jeśli nie można znaleźć medycznego wytłumaczenia tego przykrego zachowania, możliwe, że nasz pies cierpi na zaburzenia psychiczne np.
Uległość / Podniecenie. Zwierzęta oddają mocz w sytuacjach stresowych albo w chwilach wielkiego szczęścia.
Znaczenie terytorium
Lęk
Nieprawidłowa socjalizacja w wieku szczenięcym
Wyeliminowanie niewłaściwych zachowań jest stosunkowo proste, jeżeli zwierze nie osiągnęło dwunastego tygodnia życia. Proces eliminacji negatywnych zachowań jest o wiele trudniejszy w wieku dojrzałym. Zadbajmy, zatem o prawidłowe wyszkolenie naszego psiaka jeszcze przed osiągnięciem przez niego „pełnoletniości”!
