Udostępnij ten artykuł.

Psy legawe

     Psy legawe, inaczej legawce, to psy, które mają wystawiać myśliwemu zwierzynę w polu. Mają bardzo dobry węch, dzięki któremu mogą wytropić i wystawić zwierzynę zarówno w łowiskach leśnych, jak i polnych. Odpowiednio przeszkolone mogą brać udział w polowaniach na ptactwo wodne i spełniać się w roli aporterów. Nazwa legawce jest ściśle związana ze sposobem pracy psów, które już po zwietrzeniu zwierzyny kładą się na ziemi.

Do legawców zaliczamy następujące rasy:

  • Wyżły w typie braka: Wyżeł duński, Niemiecki wyżeł krótkowłosy, Niemiecki wyżeł szorstkowłosy, Niemiecki wyżeł ostrowłosy, Pudelpointer, Wyżeł weimarski krótkowłosy, Wyżeł weimarski długowłosy, Wyżeł hiszpański z Burgos, Braque De L'Ariege, Braque D'Auvergne, Braque Du Bourbonnais, Brague Dupuis, Wyżeł pirenejski, Wyżeł gaskoński, Braque St. Germain, Wyżeł włoski krótkowłosy, Wyżeł węgierski szorstkowłosy, Wyżeł węgierski krótkowłosy, Wyżeł portugalski, Wyżeł słowacki szorstkowłosy.

 

  • Wyżły w typie spaniela: Mały Münsterlander, Duży Münsterlander, Wyżeł niemiecki długowłosy, Epangneul Bleu de Pikardie, Epangneul Bleu (brittany), Epangneul Breton (spaniel bretoński), Epangneul Francais, Epangneul Picard,  Epangneul de pont-Audemer,  Drentsche Patrijshond.

 

  • Wyżły w typie gryfona: Wyżeł Korthalsa, Griffon a poil laineux, Wyżeł francuski, Wyżeł włoski szorstkowłosy, Wyżeł czeski szorstkowłosy (fousek), Pointer.

 

  • Wyżły w typie setera: seter angielski, seter szkocki, seter irlandzki i seter irlandzki czerwono-biały.

    Wszystkie legawce łączy wspólna cecha: wystawianie zwietrzonej zwierzyny, czyli tzw. stójka (zamieranie w bezruchu), która jest dziedziczna i typowa jedynie dla tej grupy psów. Sposób w jaki psy wykonują stójkę jest specyficzny dla danej rasy, a niekiedy dostosowany do indywidualnych możliwości psa. Warto zauważyć, że np. pointer uznawany za mistrza suchego pola tuż po zwietrzeniu zwierzyny przechodzi do stójki z pełnego galopu. Stójka wykonywana jest w postawie stojącej, niekiedy z podciągnięciem przedniej łapy. Ogon jest wyprężony, a głowa wyciągnięta silnie do przodu i kierunku wyławianej ofiary. Mniej dynamiczna stójka jest typowa dla wyżłów niemieckich. Setery zamierają w bezruchu w pozycji warującej lub w półprzysiadzie.

Psy legawe wyżeł weimarski długowłosy i wyżeł niemiecki krótkowłosy

Psy legawe - Wyżeł weimarski długowłosy i Wyżeł niemiecki krótkowłosy

Jak pracują wyżły?

     Odpowiednio wyszkolony wyżeł przekłada pole galopem lub kłusem przed myśliwym, posługując się górnym wiatrem. Pies, który pracuje w łowisku, nie może wystawiać niełownych ptaszków, zaś wystawiona zwierzyna nie może być goniona. Kiedy pies zwietrzy już zwierzynę, zwalnia tempo okładania i ustala źródło zapachu. Następnie zamiera w bezruchu. Jeżeli ptak wycieka przed psem, ten za nim podąża, ale bez podniesienia. Myśliwi szczególnie doceniają legawce, które okrążają ptaki łukiem i zatrzymują je w stójce. Czworonóg pozostaje w niezmienionej pozycji aż do przybycia myśliwego i dopiero na jego wyraźne polecenie wypycha zwietrzone ptactwo. Kiedy myśliwy odda strzał pies nie może wykazywać oznak zdenerwowania. Zaraz po trafieniu zwierzyny i wypowiedzeniu komendy „aport” następuje wybieg po zwierzynę i oddanie jej w pozycji siedzącej myśliwemu. 
Wyżły pracujące parami, oprócz przekładania pola, wykonywania stójki, aportowania itp., powinny sekundować, czyli robić stójkę na widok stójki wykonanej przez partnera.

     Polscy kynolodzy za szczególnie cenne uznają wyżły wszechstronne i wielostronne, które mogą pracować w wodzie, lesie i na suchym polu. Praca w dużym polu (przekładanie pola, stójka, aport) łączy się bardzo często z pracą w tzw. małym polu, czyli przynoszeniem zagubionej zwierzyny (pióra i sierści) oraz przynoszeniem włóczek ptaka i królika lub zająca.

    Wyżły pracujące w łowiskach wodnych powinny posiąść umiejętność bobrowania w szuwarach za kaczkami – zarówno żywymi, jak i postrzelonymi – oraz aportowania kaczek z wody i szuwarów.  Od psa pracującego w lesie wymaga się przede wszystkim pracy na świeżej farbie zwierzyny grubej oraz umiejętności naturalnego i spokojnego zachowania w czasie pochodu i na stanowisku. Psy muszą odnajdować i aportować postrzałki drapieżników oraz systematycznie przeszukiwać drągowiny.

    W ostatnich latach największą popularnością wśród polskich myśliwych cieszą się czeski fousek oraz wyżły niemieckie krótko - i szorstkowłose.

Psy legawe - Seter szkocki i seter angielski

Psy legawe - Seter szkocki i Seter angielski

Najpopularniejsze legawce

  • Wyżeł niemiecki krótkowłosy – pies wielostronny i najbardziej popularny w Polsce przedstawiciel grupy legawców. Ma krótką sierść o maści dereszowatej, brązowej w białe łaty lub białej w łaty i cętki brązowe. Dorosłe osobniki osiągają około 60 cm wysokości  w kłębie i mają silną budowę ciała. Psy bardzo dobrze aportują. Pracują w polu, wodzie i w lesie. W niektórych przypadkach sprawdzają się jako posokowce.

 

  • Wyżeł niemiecki szorstkowłosy jest bardziej cięty od krótkowłosego. Chętnie pracuje w środowisku wodnym. Można go zdefiniować jako psa wielostronnego.

 

 

  • Seter angielski – długowłosy o maści białej z cętkami lub łatami, czarnymi, brązowymi lub żółtymi. Dorosłe osobniki mierżą od 50 do 55 cm wysokości w kłębie. Ogon dobrze owłosiony. Setery są psami szybkimi, łatwymi w ułożeniu i podatnymi na szkolenia.  Pracują górnym wiatrem. Doskonale pracują na suchym polu. Wspaniale sprawdza się w czasie polowań na kuropatwy i bażanty.

 

  • Seter irlandzki – pies o silnej i mocnej budowie ciała (mocniejszy od angielskiego). Pracuje górnym wiatrem. Podatny na szkolenia i nawykły do pracy w polu i w wodzie.

 

  • Seter szkocki – najwszechstronniejszy ze wszystkich ras seterów. Silniejszy od Irlandczyka, ale o podobnej wysokości w kłębie.  Pracuje górnym i dolnym wiatrem w polu (wystawia zwierzynę). Jest doskonałym aporterem i potrafi tropić grubą zwierzynę.

Psy legawe wyżeł niemiecki szorstkowłosy i Seter irlandzki

Psy legawe - Wyżeł niemiecki szorstkowłosy i Seter szkocki

  • Pointer – typowy pies jednostronny, pracujący górnym wiatrem. Sprawdza się w pracy w suchym polu.  Sierść krótka i gładka.

 

  • Czeski fousek – czworonogi tej samej wielkości do niemieckie szorstkowłose wyżły. Pracują górnym i dolnym wiatrem. Pewnie trzymają stójkę i tropią po farbie. Doskonale aportują i chętnie wchodzą do wody.

 

  • Wyżeł węgierski szorstkowłosy – przedstawiciel grupy psów wszechstronnie użytkowych. Pracuje w polu, lesie i wodzie. Potrafi tropić na sfarbowanych tropach. Trzyma twardo stójkę.

cechy legawców, grupy użytkowe psów myśliwskich, jak pracują psy myśliwskie, legawce, legawe, legawy, łowiectwo, myśliwy i pies, na czym polega sekundowanie wyżła, najpopularniejsze legawce, pies legawy, pies myśliwego, pies myśliwski, pies myśliwski pracujący, pies pomocnik myśliwego, polowanie, polowanie z psem, psy cieszące sie popularnością wśród myśliwych, psy legawe, psy legawe encyklopedia, psy legawe rasy, psy legawe w polsce, psy myśliwskie, rasy psów legawych, rasy psów myśliwskich, sekundowanie u wyżła, sekundowanie wyżła, stójka psa, stójka u pointera, stójka u psów, stójka u setera, wszechstronne psy myśliwskie, wyżły, wyżły psy legawe, wyżły w typie braka, wyżły w typie gryfona, wyżły w typie setera, wyżły w typie spaniela, wyżły wszechstronne i wielostronne

Tagi artykułu: