Psy myśliwskie to grupa psów, które po wyszkoleniu mogą pełnić funkcje pomocników myśliwego w czasie polowania. Jako że czworonogi mogą pomagać swoim opiekunom na wiele sposobów wyróżnia się kilka grup psów myśliwskich o określonym stopniu specjalizacji: dzikarze, gończe, płochacze, legawce, norowce, posokowce, aportery oraz wyżły. 

Rasy i anatomia psów myśliwskich

Rasy psów myśliwskich – APORTERY

Aportery to psy wyhodowane w XIX wieku w Wielkiej Brytanii wykorzystywane głównie do aportowania małej zwierzyny leśnej m.in. zajęcy. Wszystkie psy zaklasyfikowane do tej grupy są stosunkowo duże i silne, posiadają także gęstą okrywę włosową, która doskonale chroni przed zimnem i wilgocią.
Podstawowym zadaniem psa aportującego jest znalezienie i przyniesienie myśliwemu upolowanej zwierzyny. Psy nie polują samodzielnie, lecz współpracują ściśle ze swoim opiekunem i wykonują jego komendy.

aporter chesapeake bay retriever

Muszą być bardzo posłuszne i karne, gdyż pozostają przy nodze aż do wystrzału – nie ma tu miejsca na żadną formę samowolki. W zależności od miejsca aportu dzielą się na aportujące z pola i wody. Odznaczają się dobrym węchem i wrodzoną umiejętnością aportowania. Ich instynkt terytorialny nie jest szczególnie silny i raczej nie wykazują zachowań agresywnych. Z tego względu doskonale nadają się na psy rodzinne i mogą być na co dzień trzymane w bloku – ważne jednak, aby właściciel zapewnił im stałą dzienną dawkę ruchu.
Aportery należą do Grupy 8 Sekcji 1 klasyfikacji FCI:
Kanada: nova scotia duck tolling retriever
USA: chesapeake bay retriever
Wielka Brytania: curly coated retriever, flat coated retriever, labrador retriever, golden retriever

Rasy psów myśliwskich – PŁOCHACZE

Płochacze to psy przeznaczone do polowania na ptaki i drobną zwierzynę leśną. Ich głównym zadaniem jest wyszukiwanie i wypłaszanie ptactwa z krzewów, a następnie aport po strzale. W dawnych czasach płochacze były niezwykle popularne wśród myśliwych. Obecnie jednak coraz częściej widuje się je w miastach w charakterze czworonogów towarzyszących człowiekowi. To niezwykle urokliwe psy o łagodnym charakterze.

płochacze od lewej clumber spaniel i wachtelhund

Płochacze należą do Grupy 8 Sekcji 2 klasyfikacji FCI:
Holandia: kooikerhondje
Niemcy: wachtelhund
USA: amerykański cocker spaniel
Wielka Brytania: clumber spaniel, angielski cocker spaniel, field spaniel, springer spaniel angielski, springer spaniel walijski, sussex spaniel

Rasy psów myśliwskich – DZIKARZE

Dzikarze nie posiadają osobnej sekcji w klasyfikacji FCI. Mianem dzikarza określa się każdego niewielkiego, krótkonogiego psa rasowego lub nierasowego, który został przeszkolony do polowania na dziki. Oczywiście, przed ułożeniem dokonuje się wstępnej selekcji. Myśliwi wybierają tylko te psy, które odznaczają się dużą pasją myśliwską, ciętością, a także wykazują skłonności do pracy poszukiwacza i szperacza. Pomimo drobnej budowy ich szczęki i zęby muszą być bardzo silne. Głównym zadaniem dzikarza jest wyszukiwanie w miocie dzików, osaczanie ich i oszczekiwanie, tak aby przestraszone same wystawiły się na linię myśliwych.

dzikarze od lewej foksterier krótkowłosy i niemiecki terier myśliwski

Rasy zaklasyfikowane do dzikarzy: Beagle, gończy polski, jamnik krótkowłosy, jamnik długowłosy, jamnik szorstkowłosy, foksterier krótkowłosy, foksterier szorstkowłosy, terier szkocki, skye terier, terier walijski, terier irlandzki, kerry blue terier, bedlington terier, niemiecki terier myśliwski, łajka zachodniosyberyjska, łajka rosyjsko-europejska, łajka wschodniosyberyjska, karelski pies na niedźwiedzie.

Rasy psów myśliwskich – LEGAWCE

Legawce to psy myśliwskie, które wystawiają zwierzynę przy wykorzystaniu tzw. „górnego wiatru”, czyli chwytaniu odwiatru i wskazaniu, gdzie w prostej linii znajduje się zwierzyna. Dobry górny wiatr to największa zaleta pracującego wyżła.
Psy legawe mają długą historię. Zapisy kronikarskie wskazują, że myśliwi polowali z nimi już w czasach średniowiecza. Ich nazwa pochodzi od tego, że po wytropieniu ofiary przylegały do ziemi i cierpliwie czekały na przyjście myśliwego. Taki typ polowania wymuszony był używaniem broni wymagającej zbliżenia się do zwierzyny łownej; dopiero w czasach nowożytnych, po wprowadzeniu broni palnej, zaistniała potrzeba, aby pies także aportował postrzałki.

legawce od lewej wyżeł niemiecki szorstkowłosy i pointer

Współczesne legawce polują zgoła odmiennie niż ich przodkowie. Przede wszystkim nie przylegają do ziemi, a zaznaczają zwietrzenie ofiary przez stójkę. Do grupy tych psów zaliczamy m.in. wyżły, setery, pointery oraz niektóre rasy spanieli.

Rasy psów myśliwskich – GOŃCZE

Psy gończe to grupa czworonogów, które podczas polowania posługują się przede wszystkim węchem. Myśliwi wykorzystują je głównie do tropienia i pogoni za zwierzyną. Z zapisków kronikarskich wynika, że gończe służyły do polowań już w okresie średniowiecza, a w XVII wieku żaden polski dwór nie mógł się obyć bez własnej sfory czworonogów.

duże psy gończe od lewej poitevin i duży gończy anglo-francuski

Psy gończe należą do Grupy 6 Sekcji 1 klasyfikacji FCI:

Duże psy gończe

• Belgia: Bloodhound, Poitevin
• Francja: Billy, Gończy francuski trójkolorowy, Gończy francuski biało-czarny, Gończy francuski biało-pomarańczowy, Duży gończy anglo-francuski trójkolorowy, Duży gończy anglo-francuski biało-czarny, Duży gończy anglo-francuski biało-pomarańczowy, Duży gończy gaskoński, Grand Gascon Saintongeois, Baset "Gryfon"
• Wielka Brytania: Foxhound angielski, Otterhound
• USA: Foxhound amerykański, Black and Tan Coonhound

Średnie psy gończe:

• Bośnia: Gończy bośniacki szorstkowłosy Barak, Gończy istryjski krótkowłosy, Gończy istryjski szorstkowłosy, Gończy Posavki
• Hiszpania: Gończy hiszpański
• Francja: Mały gończy anglo-francuski, Ariégeois, Beagle harrier, Chien d'Artois, Porcelaine, Mały gończy gaskoński, Petit Gascon Saintongeois, Briquet Griffon Vendéen, Szorstkowłosy gończy gaskoński, Szorstkowłosy gończy bretoński, Szorstkowłosy gończy z Nivernais (Griffon nivernais FCI nr 17)
• Wielka Brytania: Harrier
• Grecja: Gończy grecki

średnie psy gończe - beagle harrier i gończy włoski

• Włochy: Gończy włoski, Gończy włoski krótkowłosy, Gończy włoski szorstkowłosy
• Jugosławia: Gończy serbski trójkolorowy, Czarnogórski gończy górski, Gończy serbski
• Węgry: Gończy węgierski ( Erdelyi kopo FCI nr 241)
• Norwegia: Dunker, Haldenstovare, Hygenhund
• Austria: Gończy austriacki, Gończy styryjski, Gończy tyrolski
• Polska: Ogar polski, Gończy polski
• Szwajcaria: Gończy szwajcarski, Gończy berneński, Gończy z Jury (Gończy z Jury - Bruno, Gończy z Jury - St. Hubert), Gończy lucerneński, Gończy ze Schwyz
• Słowacja: Gończy słowacki
• Finlandia: Gończy fiński
• Szwecja: Gończy Hamiltona, Gończy Schillera, Gończy smalandzki

małe psy gończe od lewej petit basset griffon vendeen i drever

Małe psy gończe:

• Niemcy: Gończy niemiecki, Westfalski gończy krótkonożny
• Francja: Basset artezyjsko-normandzki, Basset gaskoński, Basset d'Artois, Basset bretoński, Grand basset griffon vendéen, Petit Basset Griffon Vendéen
• Wielka Brytania: Basset, Beagle
• Szwajcaria: Gończe szwajcarskie krótkonożne, Gończy z Jury krótkonożny, Gończy lucerneński krótkonożny, Gończy szwajcarski krótkonożny
• Szwecja: Drever