Pomimo że większość kynologów twierdzi, że szwajcarskie psy pasterskie wywodzą się od mollosów, psy mogły trafić w rejony Alp znacznie wcześniej – jako część sezonowego wypasu. Większe Sennenhund były również wykorzystywane do ciągnięcia wozów. Wszystkie szwajcarskie psy pasterskie są trójbarwne: czarno, biało, żółte. Czerń jest kolorem dominującym.
Obecnie istnieją cztery rasy psów szwajcarskich, o których opowiemy szerzej w niniejszym artykule.
Rasy szwajcarskich psów pasterskich – Duży Szwajcarski Pies Pasterski
Duże szwajcarskie psy pasterskie to spokojne i układne czworonogi o przyjaznym charakterze, które sprawdzą się w domach z małymi dziećmi. Szwajcary, mimo swej potężnej sylwetki, są bardzo delikatne i czułe w kontaktach z najmłodszymi; są najszczęśliwsze, mogąc spędzać czas w gronie rodziny. Mają dobrą pamięć, dlatego szybko skojarzą, które osoby są mile widziane w domowym stadzie, a które – nie. Tak jak inne psy owczarskie tak i Szwajcary uchodzą za doskonałych opiekunów dla dzieci. Co ciekawe nie tylko samice okazują delikatność w kontaktach z najmłodszymi – również psy odznaczają się dużą delikatnością. Jeżeli chcemy, aby kontakty w domowym stadzie przebiegały bez zakłóceń, konieczna jest jednak wczesna socjalizacja – nieprawidłowo uspołecznione psy mogą sprawiać pewne problemy wychowawcze.
Duży szwajcarski pies pasterski jest dość łatwy w układaniu, niemniej potrzebuje konsekwentnego i doświadczonego opiekuna, który będzie w stanie powściągnąć jego władcze zapędy. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że jego szkolenie jest łatwiejsze niż szkolenie doga czy innego dużego psa – przynajmniej jeśli chodzi o posłuszeństwo.
Dorosłe psy są spokojne, ale nie należy tego mylić z ociężałością; jeżeli tylko właściciel zechce powierzyć im zadanie, wykonają je z wielkim zapałem. Ten pęd do wiedzy można wykorzystać na przeróżne sposoby, np. angażując psa w gry i zabawy zręcznościowe. Dorosły Szwajcar może sprawdzić się w aportowaniu, tropieniu czy wyszukiwaniu przedmiotów.
Psy nie są agresywne – wszelkie zachowania agresywne i destrukcyjne są im obce. Chronią domu na swój sposób: stojąc przy bramie i nie pozwalając nikomu wejść do środka. Jako stróże nie są brutalni i nie starają się za wszelką cenę pokazać, że są silniejsi od przeciwnika. Sama ich sylwetka może budzić respekt, dlatego dodatkowe szczekanie czy rzucanie się na ogrodzenie w celu odstraszenia intruza nie jest potrzebne. Jeżeli szukacie psa o zrównoważonym charakterze, Szwajcar okaże się strzałem w dziesiątkę.
Rasy szwajcarskich psów pasterskich – Entlebucher
Entlebucher Sennenhund jest najmniej popularną rasą psów szwajcarskich w Polsce. Te psy pochodzą z doliny Entlebuch, która ciągnie się wzdłuż rzeki Emme w kantonie Lucerny. Pierwsze wzmianki na temat rasy pojawiają się w XIX wieku. Współczesna historia rasy zaczyna się jednak w początkach XX wieku, kiedy prof. Albert Heim – patron i znawca Szwajcarskich Psów Pasterskich – doprowadził do jej odtworzenia. Profesor pełnił rolę sędziego w czasie wystawy w Langenthal w 1913 roku, oceniając kilka krótkonogich psów bez ogona w typie entlebuchera. Na podstawie raportu czworonogi zostały wpisane do Swiss Canine Stud Book (SHSB) jako czwarta rasa psów pasterskich typu górskiego. W 1926 roku powstał Szwajcarski Klub Entlebucherów i od tej chwili psy były traktowane jako odrębna rasa.
Podobnie jak wszystkie Inne psy stróżujące Entlebucher jest odważny i zawsze chętny do współpracy z człowiekiem. Jeżeli zauważy, że po jego terytorium kręci się obcy, zawiadomi o tym opiekuna. Nie ma jednak skłonności do agresji, dlatego nie będzie atakował obcych, którzy znajdą się na jego terytorium – chyba że zajdzie taka potrzeba.
Entlebucher ma doskonale rozwinięty instynkt pasterski – jest oddany i lojalny, służąc z przyjemnością swojemu panu. Jego żywiołowość w połączeniu z inteligencją sprawia, że świetnie sprawdza się w treningach agility czy obedience. Warto przy tym wspomnieć, że psy mają olbrzymie zapotrzebowanie na ruch – właściciel nie może zapominać, aby dostarczać im dużo aktywności fizycznej w ciągu dnia.
Przed zakupem Entlebuchera musisz być świadomy, że pieski nie są tak łagodne i spokojne jak chociażby Duże Szwajcarskie Psy Pasterskie. To żywioł! Jeżeli opiekun nie zatroszczy się o odpowiednie zagospodarowanie czasu wolnego, może mieć kłopoty – niewybiegany Entlebucher to nieszczęśliwy Entlebucher.
Rasy szwajcarskich psów pasterskich – Appenzeller
Appenzeller to pies wszechstronny, który nadaje się do różnego typu szkolenia i świetnie sprawdza się w psich sportach. Jeżeli właściciel biega – chętnie pobiega wraz z nim, jeżeli jeździ na rowerze – utrzyma rytm biegu i będzie mu towarzyszył w rowerowych maratonach. To prawdziwy sportowiec, który będzie szczęśliwy, mogąc wyżyć się na dworze. Jeśli zatem masz trochę wolnego czasu i lubisz wysiłek fizyczny, Appenzeller będzie dla ciebie odpowiednim kompanem.
Psy nie lubią obcych na swoim terytorium; za każdym razem kiedy usłyszą nieznajomego zbliżającego się do płotu, zawiadomią o tym opiekuna głośnym szczekaniem. Jeżeli jednak w pobliżu znajduje się właściciel, który przystaje na obecność nieznajomego, pies nie będzie się rzucał i wyrywał. Na szczególną uwagę zasługuje pojętność i chęć do nauki Appenzellera – pies pragnie bowiem pozostawać w centrum uwagi właściciela i wykonywać powierzone przezeń zadania najlepiej jak się da. Czworonogi są łagodne w stosunku do wszystkich zwierząt domowych; chronią je za wszelką cenę i są bardzo czujne. Zawsze trzymają się blisko domu i są nieprzekupne. Rodzina jest dla nich największą wartością. Jeżeli chcemy dobrze dogadywać się z psem, powinniśmy zadbać o wczesne kontakty i socjalizację. Pierwszych kilka miesięcy waży o przyszłym zgodnym współżyciu – psy, które czują się odseparowane od właściciela mogą wykazywać skłonności do destrukcji i być dość nieposłuszne w stosunku do opiekuna.
Rasy szwajcarskich psów pasterskich – Berneński pies pasterski
Berneńczyki są psami oddanymi swoim właścicielom, bardzo łagodne, a jednocześnie gotowe do podjęcia walki z intruzem. Są bardzo łagodne i nigdy nie szczekają bez powodu. Ich rozmiary same w sobie odstraszają obcych – berneńczyki zdają sobie z tego sprawę, dlatego nie głosują bez potrzeby. Doskonale odnajdują się w rodzinach z małymi dziećmi – nie mają ogromnego zapotrzebowania na ruch, nie są rozbrykane i zdecydowanie częściej truchtają niż biegają. Lubią stabilizację i jeżeli nie ma takiej potrzeby, nie próbują brykać i rozrabiać.
Świetnie czuje się w domu, ale może także mieszkać w budzie – jego gruba sierść chroni przed ciężkimi warunkami atmosferycznymi. Jako pies wszechstronny i gotowy przystosować się do każdych warunków mieszkaniowych, zadomowi się zarówno w domu pod miastem, jak i w bloku.
