Miłośnicy psów oraz kynolodzy od długiego czasu prowadzą żywą dyskusję na temat pochodzenia gatunku Canis familiaris, która do tej pory nie zakończyła się przyjęciem wspólnego stanowiska. Wobec tej niemożności dokładnego określenia, skąd tak naprawdę wywodzą się nasze domowe pupile, najczęściej zwykło się przyjmować, że poszczególne linie powstały w wyniku udomowienia różnych gatunków wilka. Obecnie jednak najlepsi przyjaciele człowieka występują w niespotykanej w przyrodzie różnorodności pod względem wyglądu, wielkości oraz ciężaru, mogą one bowiem osiągać od 25 centymetrów do 1 metra wysokości, a przy tym ważyć od 1 do 90 kilogramów. Znane nam współcześnie rasy są więc wynikiem krzyżowania się między sobą psów pochodzących z różnych części świata, co w efekcie pozwoliło uzyskać tę gatunkową niejednolitość. Na szczęście u większości czworonogów dają się jeszcze odszukać pierwotne cechy, dzięki którym potrafimy zrozumieć, jakie elementy przeważają w ich dziedzictwie genetycznym.
Najstarszym oraz uważanym za najbardziej pierwotny rodzajem psów są Szpice, składające się oryginalnie ze średniej wielkości zwierząt o mocnej budowie, doskonale przystosowanych do życia w surowych warunkach północy. Współcześnie zaliczamy do nich między innymi Alaskany czy popularne Siberian Husky, chociaż sztucznie wyhodowano również szpice miniaturowe, w założeniu stworzone po prostu do dotrzymywania ludziom towarzystwa.
Następną wyraźnie odróżniającą się od pozostałych grupą są Teriery, czyli silne, wytrzymałe i bardzo zadziorne pieski, oryginalnie służące człowiekowi pomocą w trakcie nagonek na zwierzynę łowną oraz do tropienia kryjących się w norach borsuków, wydr, albo lisów. Ich pochodzenie najczęściej łączone jest geograficznie z Wyspami Brytyjskimi, gdzie na przestrzeni wieków powstało też najwięcej odmian terierów.
Innymi psami wykorzystywanymi głównie do polowania są Charty i Ogary, którym warunki fizyczne pozwalają na osiąganie dużych prędkości podczas pogoni, a przy tym posiadają zdolności umożliwiające im działanie w grupie. Obecnie zwierzęta te stały się cenionymi kompanami zwykłych rodzin, głównie ze względu na szlachetność, inteligencję oraz pogodne usposobienie. Nie mają one w stosunku do właścicieli zbyt wielkich wymagań, poza jednym – muszą mieć zapewnioną odpowiednią ilość ruchu, która gwarantuje im utrzymanie dobrego samopoczucia oraz optymalnej formy fizycznej.
Praktyczne funkcje spełniać musiały w ludzkich społecznościach również Owczarki, czyli psy pasterskie i zaganiające. Wyselekcjonowane przez człowieka tak, aby dostosowały się do wymagającego trybu życia w ciężkich niekiedy warunkach klimatycznych oraz chroniły stada zwierząt hodowlanych, wykazują silny instynkt obronny i terytorialny. Współcześnie bywają jeszcze wykorzystywane do prac przy pilnowaniu bydła, jednak większość z nich trzymanych jest przez ludzi jedynie w roli wiernego towarzysza, choć przyznać trzeba, że owczarki mają niekiedy problemy z całkowitym podporządkowaniem się właścicielowi.
Beagle
Wilczarz irlandzki
Charty rosyjskie
Na dwóch zupełnie przeciwległych biegunach odnaleźć można dogi oraz psy zaliczane do kategorii „małych”. Te pierwsze, do których zalicza się na przykład Dog niemiecki, charakteryzują się masywnymi rozmiarami i szeroką budową czaszki. Druga grupa określana bywa jako psy ozdobne i do towarzystwa, które pojawiły się pierwotnie na dworach królewskich, a następnie przeniknęły do domów szlacheckich oraz mieszczańskich. Poszczególnych ras doliczono się bardzo wiele, a przykładowo możemy wymienić tu odmiany takie jak Chihuahua, Mops, czy Pekińczyk.
Jak w takiej sytuacji można zdecydować się na tego jednego jedynego psa, który stanie się naszym nieodłącznym towarzyszem oraz członkiem rodziny?
Cóż, najlepiej chyba dobrze zastanowić się nad tym, jakie warunki jesteśmy w stanie stworzyć wybranemu czworonogowi, aby nigdy nie dopuścić do takiego momentu, w którym zwierzę będzie zmuszone cierpieć przez niemożność zrealizowania potrzeb, wynikających z uwarunkowań oraz charakteru rasy, do której przynależy.
