W poniższym artykule przedstawimy informacje o szkoleniu psa dorosłego, który został wprowadzony do domu właściciela dopiero w wieku dojrzałym. Mamy na myśli psa adoptowanego ze schroniska, bądź też przygarniętego z ulicy - innymi słowy zwierzę, o którym niewiele wiemy i nie znamy jego systemu zachowań i reakcji na określone bodźce.
Szkolenie psa dorosłego to trudne i wyczerpujące zadanie, które może niekiedy przerosnąć właściciela czworonoga. Trudno, bowiem zapanować nad zwierzęciem, którego praktycznie nie znamy i nie wiemy nic o jego dotychczasowych losach. Niektóre problemy wychowawcze i socjalizacyjne mogą pojawić się dopiero po kilku dniach, a nawet tygodniach od przygarnięcia pupila. Z racji mnogości i zróżnicowania potencjalnych problemów zajmiemy się opisem tych najpowszechniejszych i najbardziej uciążliwych dla właściciela.
Zwierzę załatwia swoje potrzeby w domu
Niektóre dorastające lub dorosłe psy, (czyli takie powyżej szóstego miesiąca życia) oddają mocz lub kał w domu. Problem dotyczy przede wszystkim zwierząt, które zostały przygarnięte ze schroniska, lub zgarnięte z ulicy. Przyszły właściciel zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy, co zwierzę mogło przeżyć w przeszłości oraz czy proces socjalizacji został ukończony. W tym momencie pojawia się problem. Człowiek musi nie tylko oduczyć psa niepożądanych zachowań, ale także wpoić nowe reguły.
Zanim wyeliminujemy problem, należy odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
- Czy zwierzę załatwia swoje potrzeby tylko w domu, czy też zdarza mu się oddawać kał i mocz na dworze?
- Czy pies załatwia swoje potrzeby w pewnych, określonych punktach, czy też w całym domu?
- Czy załatwiania potrzeb w domu może stanowić wynikową stresu? Czy znajdujemy jakieś usprawiedliwienie dla takiego zachowania?
Przykładowo, pies może oddawać mocz jedynie w miejscach słabo uczęszczanych, bądź też na określonych gruntach (kanapa, posłanie). Wówczas możemy zastosować specjalne środki odstraszające, które dostaniemy w sklepach zoologicznych. Niektóre psy mogą oddawać mocz tylko podczas powitań, pieszczot i zabaw. Alternatywą może być także sytuacja stresowa na przykład udzielanie reprymendy przez właściciela. Oczywiście, wszelkie nasze hipotezy winny być potwierdzone opinią lekarza weterynarii. Być może problem leży głębiej i zwierzę cierpi na chorobę nerek, lub układu moczowego.
Jeżeli pies defekuje w domu, również powinniśmy zastanowić się nad istnieniem przyczyn natury medycznej. Luźne stolce lub biegunka świadczą o istnieniu problemu żołądkowo-jelitowego. Eliminacja przyczyny powoduje zazwyczaj zniwelowanie problemu oddawania kału w domu.
Problem załatwiania potrzeb w domu zasługuje na obszerniejszy opis, dlatego też w poniższym artykule naszkicowaliśmy to zjawisko niezwykle pobieżnie.
Lęk przed wychodzeniem na dwór
Lęk przed otwartymi przestrzeniami miejskimi i spacerowaniem wśród ludzi i innych psów dotyczy przede wszystkim zwierząt wiejskich, które zostały wyrwane ze swojego naturalnego środowiska i wprowadzone do przestrzeni miejskiej. Starszy pies może reagować niezwykle gwałtownie na wszelkie próby wyprowadzania go z mieszkania (agresja, niekontrolowane reakcje fizjologiczne) i zrazić się do właściciela, jeśli ten będzie zbytnio naciskał. Niezwykle istotne są w takim przypadku delikatność i odpowiednie podejście do psa. Zanim wyprowadzimy go „na miasto” należy odbyć trening domowy i przyzwyczaić psa do swojej obecności. Jeżeli posiadamy balkon, należy umożliwić psu swobodne doń przejście. Kiedy pierwsze lody zostaną przełamane, warto udać się do cichego, spokojnego parku, bądź miejsca wyludnionego.
Trening posłuszeństwa
Dorosłe zwierzę jest już poniekąd ukształtowane i realizacja pewnych komend i poleceń może sprawić mu nie lada trudność. Właściciel winien wykazywać się zatem ogromną cierpliwością i zrozumieniem dla nieporadności zwierzęcia. Pierwsze próby nauczenia czworonoga podstawowych poleceń mogą odbyć się w zaciszu domowego ogniska. W domu możemy rozpocząć szkolenie z zakresu siadania na rozkaz, warowania i przybiegania do nogi. Trening domowy jest zazwyczaj skuteczny, gdyż nic nie jest w stanie rozproszyć uwagi zwierzęcia. Szkolenie psa dorosłego na dworze, wśród innych zwierząt, może być nieco problematyczne, dlatego też odradza się je początkującym trenerom.
Zanim rozpoczniemy szkolenie psa dorosłego, możemy skontaktować się z psim behawiorystą i psychologiem. Indywidualna sesja ze zwierzęciem pozwoli na postawienie kilku wiążących tez i gruntowny opis charakteru i osobowości pupila. Jeżeli pies ma osobowość dominującą, warto zastanowić się nad ewentualnością posłania go na szkolenie z udziałem profesjonalnych trenerów. Zdecydowanie najlepsze efekty daje szkolenie metodami pozytywnymi. Zgodnie z jego ideą zwierzę jest nagradzane za wszelkie pozytywne zachowania i ignorowane, kiedy zachowa się wbrew naszym oczekiwaniom. Szkolenie metodami pozytywnymi jest odpowiednim rozwiązaniem zarówno dla właścicieli psów ras agresywnych jak i dla właścicieli pozostałych czworonogów.
Gdzie szkolić takiego psa?
W zależności od potrzeb czworonoga możemy zapewnić mu trening indywidualny lub grupowy. Szkolenie indywidualne jest przeznaczone dla właścicieli, którzy chcą ukierunkować zwierzę na wykonywania określonej komendy. Zwykły trening posłuszeństwa może być spokojnie realizowany w grupie, w której nie uczestniczy więcej niż sześcioro czworonogów.