Sztuczne zapłodnienie psa stanowi jedną z metod kontrolowanego poczęcia i jest o wiele bardziej popularne aniżeli prokreacja naturalna. Pomimo, że krycie naturalne pozostaje w zgodzie z prawami natury i teoretycznie powinniśmy skłaniać się ku pierwotnej formie reprodukcji, to nie możemy zapominać o istotnych zaletach inseminacji. Pierwszą z nich jest możliwość zapobieżenia niektórym chorobom wenerycznym i istotnym zakażeniom dróg rodnych.
Inseminacja wykonana tuż po pobraniu od psa nasienia daje dokładnie takie same efekty, co naturalne poczęcie. Trudno, zatem dyskutować z zasadnością wykonywania zabiegów sztucznego zapłodnienia i ich celowością.
Wskazania do wykonania zabiegu sztucznego zapłodnienia
Nie wszystkie suki mogą zostać poddane zabiegowi inseminacji. Niemożliwym jest, aby suka, która nie rodziła wcześniej młodych, mogła zostać zapłodniona w sposób sztuczny. Jeżeli jednak suka wydała już na świat młode, to nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania zabiegu.
Inseminacja jest zalecana w przypadku awersji suk do psów i braku współpracy pomiędzy nimi. Przymusowe parzenie zwierząt jest niedopuszczalne, gdyż jest ogromnie stresujące zarówno dla psa jak i dla suki. Wszelkie zaburzenia psychiczne u suki stanowią potężny motywator do wykonania zabiegu inseminacji. Suki bojaźliwe i nieśmiałe, ale także te agresywne i harde mogą mieć problemy z zaakceptowaniem partnerów. Oczywiście, wina za brak możliwości odbycia pełnej kopulacji może leżeć zarówno po stronie suki jak i psa. Jeżeli reproduktorem jest pies, którego masa znacznie przekracza ciężar suki, zalecane jest, aby nie dopuścić do kopulacji. Istotnym problemem jest również dysproporcja pomiędzy narządami płciowymi i brak fizycznej możliwości odbycia aktu płciowego.
Zdecydowaliśmy się na inseminację - jakie czynności podjąć?
Kiedy jesteśmy pewni, że podjęliśmy słuszną decyzję, powinniśmy zaprowadzić sukę do weterynarza i wykonać wszystkie, najważniejsze badania. Badanie ginekologiczno-położnicze pozwala wykluczyć wszystkie anomalia w budowie układu rozrodczego i ewentualne, utajone choroby natury ginekologicznej. Bardzo istotne jest także zaszczepienie i odrobaczenie zwierzęcia, a także pobranie krwi i moczu. Jeżeli ogólny stan zdrowia samicy nie będzie budził zastrzeżeń, to można zacząć myśleć poważnie o wykonaniu zabiegu.
Pies-reproduktor pozostaje pod stałą kontrolą lekarską.
Sztuczne zapłodnienie psa - Metody sztucznej inseminacji
Wyróżniamy dwie metody sztucznego zapłodnienia psa:
- metoda dopochwowa i
- metoda domaciczna.
Zdecydowanie większą popularnością cieszy się metoda dopochwowa, która polega na wprowadzeniu do narządów rodnych samicy świeżego, bądź konserwowanego nasienia w stanie płynnym. Najlepszą z możliwych opcji jest inseminacja świeżego nasienia, od którego pobrania nie minęło więcej niż 10 minut. Wykorzystanie nasienia mrożonego również jest możliwe, jednakże skuteczność unasienniania jest o wiele, wiele niższa.
Drugą, dostępną metodą inseminacji jest metoda domaciczna. Jako, że jest o wiele bardziej inwazyjna i skomplikowana aniżeli metoda dopochwowa, można ją wykorzystać jedynie w przypadku zapładniania samicy nasieniem mrożonym. Zabieg inseminacyjny determinuje użycie specjalistycznych narzędzi takich jak waginoskop czy katetery.
Międzynarodowy Regulamin Hodowlany FCI a sztuczne zapłodnienie u psa
Regulamin Międzynarodowej Federacji Kynologicznej dokładnie opisuje przebieg procedowania oraz wymogi formalne, jakie muszą spełnić właściciel suki i właściciel psa reproduktora.
13. Sztucznego zapłodnienia nie powinno sie dokonywać w przypadku zwierząt, które nigdy wcześniej nie rozmnożyły się w sposób naturalny. O wyjątkach (albo w przypadku psa, albo w przypadku suki) decydować może krajowa organizacja kynologiczna w uzasadnionych przypadkach. W przypadku sztucznego zapłodnienia suki, lekarz pobierający nasienie musi dostarczyć pisemne potwierdzenie pobrania do organizacji, prowadzącej księgi hodowlane, w których zarejestrowany będzie miot, stwierdzające, że nasienie (świeże lub mrożone) pochodzi od konkretnego psa. Ponadto dysponent reproduktora wydać ma bezpłatnie właścicielowi suki dokumenty, wymienione w pkt.8 (a-g ) [Nazwę i numer rejestracyjny reproduktora, nazwę i numer rejestracyjny suki, nazwisko i adres właściciela/dysponenta reproduktora, nazwisko i adres właściciela suki w okresie krycia, ewentualnie także datę jej zakupu, miejsce i datę krycia, podpisy dysponenta reproduktora i właściciela suki. Gdy krajowa organizacja kynologiczna, prowadząca księgi rodowodowe, wymaga do zarejestrowania miotu potwierdzonej kopii lub wyciągu z rodowodu reproduktora, dysponent reproduktora ma obowiązek nieodpłatnie przekazać taki dokument właścicielowi suki]. Koszty pobrania nasienia i zabiegu inseminacji pokrywa właściciel suki. Lekarz, dokonujący inseminacji, musi potwierdzić organizacji, prowadzącej księgi rodowodowe, że suka zapłodniona została nasieniem przewidzianego reproduktora. Pisemne potwierdzenie zawierać musi także miejsce i datę zabiegu, nazwę i numer rejestracyjny suki, oraz nazwisko i adres właściciela. Poza potwierdzeniem, wystawionym przez lekarza weterynarii, także właściciel reproduktora, od którego pobrano nasienie, wydać ma właścicielowi suki podpisane potwierdzenie krycia.
Cena sztucznego zapłodnienia psa waha się od 100 do 500 złotych w zależności od metody inseminacji.