Zobacz także:
- Dekalog mądrego właściciela psa
- Deutscher jagdterrier (niemiecki terier myśliwski)
- Długowłose rasy spanieli
- Gryfon Korthalsa (Wirehaired Pointing Griffon)
- Historia łowiectwa w Polsce cześć I
- Ile jest wart pies myśliwski?
- Konkursy Pracy Retrieverów
- Krzyżówki międzyrasowe radzieckich kynologów i genetyków
Tradycje myśliwskie w nowożytnych Niemczech, porzucone na czas wojny 30-letniej, odrodziły się na powrót w II poł. XVII wieku. W tym też okresie magnaci niemieccy bardzo wzorowali się na dworze francuskim, podziwiając myśliwskie zacięcie kolejnych władców z dynastii Burbonów. Szybko zaczęli zatem sprowadzać do swoich posiadłości psy hiszpańskie i angielskie. W XVII wieku na terenie współczesnych Niemiec istniało już kilka czystych linii hodowlanych m.in. w Auerbach i Witembergii.
Niestety, zawirowania dziejowe i rewolucja w 1848 roku spowodowały, że wiele linii hodowlanych wymarło, a nieliczne rasowe psy zostały zmieszane z lokalnymi czworonogami. Dopiero pod koniec XIX wieku zapaleni hodowcy podjęli decyzję o próbie rekonstrukcji rdzennych ras. Swoje starania skupili początkowo na wyżle krótkowłosym. Pierwsze osobniki odznaczały się ciężką budową ciała, a ich chody były bardzo wolne; pracowały na dolnym wietrze. Po 1870 roku w kraju doszło do eskalacji nastrojów nacjonalistycznych, skutkiem czego ponownie doceniono staroniemieckie tradycje, a myśliwi zapragnęli wejść w posiadanie psów, z którymi niegdyś polowali ich dziadowie…
Wyżły niemieckie krótkowłose
Jednym z lepiej rozpoznawalnych przedstawicieli grupy niemieckich wyżłów jest wyżeł o krótkim włosie, następca psów myśliwskich o krótkim włosie wywodzących się z terenów Francji, Włoszech i Hiszpanii. Pierwsze psy myśliwskie odznaczały się dość flegmatycznym usposobieniem i wolnymi chodami.
Przełom hodowlany nastąpił na przełomie XIX i XX wieku, kiedy hodowcy podjęli decyzję o dodaniu do hodowli krwi pointera. Psy zrodzone z pierwszego miotu były wyraźnie lżejsze, miały smuklejsza sylwetkę, a także odznaczały się wrodzonymi umiejętnościami pracy na górnym wietrze. W tym okresie rozwinęły się trzy typy wyżłów niemieckich: północnoniemiecki, wirtemberski oraz bardzo zbliżony do pointera. Wyżły północnoniemieckie były masywne, ciężkie i powolne, a ich związki z pointerami były praktycznie niewidoczne. Typ wirtemberski opisywał psy ciężkie, o mocnych głowach i obwisłej skórze na szyi – w 1879 roku został wyeliminowany z dalszej hodowli. Psy z typu zbliżonego do pointera miały zazwyczaj białą lub kasztanową maść z wyraźnymi łatami oraz cechowały się szybkimi chodami.
Jednym z najważniejszych dokumentów regulujących rozwój grupy wyżłów na terenie Niemiec była „Księga hodowli wyżła niemieckiego krótkowłosego” autorstwa Albrechta de Solms-Braunfelda wydana pod koniec XIX wieku. To właśnie w niej znajdziemy opis typowych cech rasy, podstawowe zasady hodowli, ocenę eksterieru oraz przeprowadzane próby pracy. Na początku hodowli standard rasowy nie dopuszczał do rozrodu psów o maści innej niż brązowa; dopiero po kilkunastu latach wprowadzono do populacji czarną point erkę, a w 1931 roku uznano ją na równi z brązową.
Wyżły niemieckie szorstkowłose i ostrowłose
W czasie gdy hodowla wyżła krótkowłosego wchodziła w zaawansowane stadium hodowcy niemieccy rozpoczęli prace mające na celu wyhodowanie wyżła wszechstronnego, który byłby w stanie pracować nawet w bardzo niesprzyjających warunkach. Wtedy też narodziły się wyżły niemieckie szorstkowłose i ostrowłose oraz pudelpointery.
Pochodzenie wyżła szorstkowłosego nie jest do końca jasne. Wbrew powszechnemu mniemaniu rasa nie jest odmianą wyżła krótkowłosego; wśród przodków psów o szorstkim włosie wymienia się zarówno wyżły krótkowłose, jak i pointery, gryfony, pudle oraz „wodne wyżły polskie”. W wyniku kojarzenia międzyrasowego powstał uniwersalny pies myśliwski, który potrafił polować na ptactwo i większą zwierzynę, wystawiać, tropić, aportować, a nawet zadławić lisa. Pracował wprawdzie wolniej od wyżła o włosie krótkim, ale był od niego ostrzejszy i – dzięki nieprzemakalnej sierści – doskonale radził sobie w wodzie. Co ciekawe, uzyskanie odpowiedniej struktury sierści po dziś dzień jest bardzo trudnym zadaniem, ponieważ u wielu psów jest ona zbyt długa i niewystarczająco zwarta.
Pierwsza oficjalna prezentacja rasy miała miejsce w 1880 roku, niemniej oficjalne uznanie nastąpiło dopiero w 1928 roku. Jako że psy hodowane są w większości do celów użytkowych, hodowcy muszą wystawiać je na próby użytkowe. Psy nie cieszą się jednak tak dużą popularnością co wyżły krótkowłose.
Wyżeł niemiecki ostrowłosy, wedle opinii wydanej w 1888 roku przez znanego niemieckiego kynologa dra Hansa von Kadicha, jest odmianą wyżła szorstkowłosego, a nie nowowyhodowaną rasą. Psy powstały w wyniku selekcji regionalnych odmian i kojarzenia ze sobą psów, które ujawniały pewne szczególne cechy. Pierwszy klub rasowy powstał już w 1892 roku; w 1976 jego nazwę przekształcono na „Verein Deutsch Stichelhaar”. Już od samego początku prace hodowlane ukierunkowały się na hodowlę czystej rasy, dlatego też wszelkie propozycje krzyżowania z rasami angielskimi były z góry odrzucane.
