Bernardyny to psy w Polsce dobrze znane i popularne. Kto jednak decyduje się na kupno szczenięcia tej rasy, powinien się dokładnie zapoznać z jej charakterystyką. Konieczne poznaj wzorzec Bernardyna.
Bernardyn wzorzec FCI nr 61
Rasa bernardyn (St.Bernhardshund, Bernhardiner) pochodzi ze Szwajcarii (rasa narodowa). Aktualnie obowiązujący wzorzec Bernardyna został opublikowany 29.10.2003 r., a wszedł w życie w kwietniu 2004 r. Zgodnie z Bernardyn wzorzec FCI (FCI nr 61) klasyfikacja tej rasy jest następująca: grupa 2 Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła oraz sekcja 2.2 Molosy typu górskiego. Użytkowo są to psy do towarzystwa, stróżujące i gospodarskie. Nie podlegają ponadto żadnym próbom pracy.
Bernardyn historia rasy
W XI w. na Wielkiej Przełęczy Św. Bernarda (wys. 2469 m n.p.m.) mnisi zbudowali schronisko dla pielgrzymów i podróżnych. Od poł. XVIII w. trzymano w nim duże psy górskie do obrony i stróżowania. Dokumentują to obrazy od 1695 r. oraz pierwsza wzmianka pisemna z zapisków klasztornych z 1707 r. Psy te nazywano ogólnie „Barry”. Szybko zaczęto je wykorzystywać również do odnajdywania zagubionych w śniegu i mgle ludzi. Istnieje mnóstwo przekazów o uratowanych przez te psy ludziach. Sławili je też żołnierze napoleońscy, którzy poznali je przy przekraczaniu przełęczy Św. Bernarda w 1800 r. Przodkami tych psów były miejscowe, rosłe psy wiejskie. Mnisi przez lata selekcjonowali je potem w kierunku wyglądu obecnego masywnego i silnego typu rasowego. Pierwszym hodowcą Bernardynów był Heinrich Schumacher z Hollingen w pobliżu Berna. W 1867 r. założył on prowadzenie dokumentacji hodowlanej rasy, a w lutym 1884 r. księgi rodowodowej Schweizerisches Hundestammbuch (SHSB). Pierwszy zapisany tam pies to bernardyn „Leo”. 15.03.1884 r. w Szwajcarii powołano pierwszy Klub Bernardyna z siedzibą w Bazylei. Rasę uznano i przyjęto jej wzorzec 02.06.1887 r. na Międzynarodowym Kongresie Kynologicznym (narodowa rasa Szwajcarii).
Bernardyn temperament i zachowanie
Mimo wielkiego i na pozór groźnego wyglądu, Bernardyny to psy z natury bardzo przyjacielskie wobec ludzi i innych zwierząt. Ich temperament określa się jako spokojny, do żywego i czujnego. Psy te uchodzą tez za łagodne dla dzieci, aczkolwiek należy uważać, by niechcąco swymi gabarytami niechcąco nie pchnęły i nie przewróciły dziecka.
Wzorzec Bernardyna (FCI nr 61)
Wielkość
Wysokość w kłębie u psów powinna wynosić min. 70 cm i max 90 cm. Natomiast u suk min. 65 cm i max 80 cm. Psy mogą być ewentualnie nieco większe, jednak pod warunkiem, że budowa ich ciała jest harmonijna i mają prawidłowy chód.
Wygląd ogólny
Bez względu na odmianę, Bernardyny to psy duże, silne i imponujące wyglądem. Mają mocną, harmonijną i muskularną budowę ciała. Ich głowa jest duża i masywna, o bystrym wyrazie oczu. Proporcja wys. w kłębie do głębokości klatki piersiowej powinna być harmonijna. Proporcja wys. w kłębie do dł. tułowia (mierzona od stawu barkowego do guza siedzeniowego kości biodrowej/miednicznej) idealnie powinna wynosić 9:10. Natomiast dł. głowy ma wynosić nieco więcej, niż 1/3 wys. w kłębie. Z kolei dł. kufy ma być nieco większa od 1/3 dł. głowy. Zaś mierzony u nasady stosunek głębokości kufy do jej dł. ma wynosić niemal 2:1.
Głowa
Wzorzec Bernardyna przewiduje, że głowa ma być: mocna, duża i wyrazista. Czaszka szeroka i mocna, na profilu i z boku lekko zaokrąglona. Górna krawędź czaszki i nasada uszu u pobudzonego psa mają tworzyć linię prostą, bokami łagodnie opadającą ku mocnym kościom policzkowym. Czoło strome do kufy, z wyraźnymi łukami brwiowymi i bruzdą czołową, przebiegającą środkiem czaszki. Na czole lekkie pomarszczenia skóry nad oczami, zbiegające się do bruzdy czołowej. Przy zainteresowaniu czymś psa zmarszczki te są lepiej widoczne, poza tym – słabo. Kość potyliczna rozwinięta umiarkowanie. Oczy średnio wielkie, osadzone umiarkowanie głęboko, ciemno-brązowe do orzechowych, z przyjaznym wyrazem. Powieki powinny być całkowicie zapigmentowane i przylegające. Choć dopuszcza się też lekki obwis kącika dolnej powieki (może być nieco widoczna trzecia powieka) i małą fałdę na powiece górnej. Wyraźny stop oraz kufa, „jednakowo szeroka na całej długości”. Nos szeroki, kanciasty i czarny, z dobrze rozwartymi nozdrzami oraz prostym grzbietem z lekką bruzdą. Wargi o czarnych krawędziach, z widocznymi kącikami warg. Górna warga ma wyraźne, jednak nie za mocno obwisłe fafle, zbiegające się łukowato ku nosowi. Szczęki szerokie, silne i jednakowo długie. Zgryz cęgowy lub nożycowy, regularny i kompletny. Dopuszcza się „lekki przodozgryz bez odstępu pomiędzy siekaczami” oraz brak M3 i P1. Uszy osadzone wysoko i szeroko, średnio wielkie i dobrze owłosione, z miękkimi i trójkątnymi małżowinami, zaokrąglonymi na końcach. Krawędź tylna ucha trochę odstaje, a przednia płasko przylega do polików. Szyja o umiarkowanie luźnej skórze i podgardlu, odpowiednio długa i mocna.
Tułów
Wzorzec Bernardyna przewiduje, że tułów ma być duży, mocny oraz dobrze wyważony i umięśniony, z wyraźnym kłębem. Grzbiet ma być mocny i szeroki, o prostej i poziomej aż do lędźwi linii górnej. Zad ma być za to niemal nie opadający, lecz długi i płynnie przechodzący w nasadę ogona. Mostek ma być umiarkowanie głęboki, o dobrze wysklepionych lecz nie beczkowatych żebrach. Klatka piersiowa nie może głębokością sięgać niżej łokcia. Brzuch i jego linia dolna mają być nieco podciągnięte. Mocny, długi (ostatni jego krąg ma sięgać do stawu skokowego) i szeroki u nasady ogon ma ciężko i prosto zwisać w spoczynku. Natomiast przy ekscytacji jest lekko zakręcony w jednej trzeciej długości. Dopiero przy większym pobudzeniu może być wzniesiony.
Bernardyn wzorzec FCI – kończyny
Kończyny przednie oglądane z przodu mają być proste i ustawione równolegle oraz umiarkowanie szeroko. Łopatki ustawione skośnie, związane ze ścianą klatki piersiowej i dobrze umięśnione. Kąt w stawie barkowym niezbyt otwarty. Ramię dłuższe od łopatki, z przylegającymi łokciami. Proste podramię o suchych mięśniach i mocnym kośćcu. Śródręcze pionowe patrząc z przodu, będące przedłużeniem podramienia, lekko nachylone na widoku z boku. Łapa mocna, duża, o zwartych, silnych i dobrze wysklepionych palcach. Kończyny tylne umiarkowanie kątowane, dobrze umięśnione, na widoku z tyłu ustawione do siebie równolegle i nie za blisko. Uda szerokie, mocne i dobrze umięśnione. Kolana nie wykręcone na zewnątrz lub do wewnątrz, dobrze kątowane. Podudzia raczej długie i ustawione skośnie. Słabo kątowany i mocny staw skokowy. Ustawione równolegle jedno do drugiego i proste śródstopie. Łapa duża, o mocnych, zwartych i dobrze wysklepionych palcach. Toleruje się wilcze pazury, jeśli nie przeszkadzają psu.
Chód
Pies ma mieć stale mocny i równy grzbiet, dobry wykrok i mocny napęd kończyn tylnych, oraz harmonijny ruch/chód. Kończyny mają się poruszać w liniach prostych.
Skóra i okrywa włosowa bernardyna
Wzorzec Bernardyna przewiduje, że rasa ta występuje w dwóch odmianach: długowłosej i krótkowłosej (z podszerstkiem, „Stockhaar”). Odmiana krótkowłosa nazywana „Stockhaar” lub z podszerstkiem ma mieć: prosty, gęsty, twardy i przylegający włos okrywowy; obfity i gęsty podszerstek; małe portki na udach; oraz gęsto uwłosiony ogon. Natomiast odmiana długowłosa ma posiadać: średnio długi i prosty włos okrywowy, krótki na głowie i kufie; obfity podszerstek; zwykle nieco pofalowaną sierść na zadzie i udach; pióra na nogach przednich; spore portki na udach; dobrze owłosiony ogon. Podstawowa barwa maści to kolor biały z większymi lub mniejszymi, rudo-brązowymi łatami, lub też z pełny płaszcz na grzbiecie i bokach. Prawidłowe jest też przerywanie płaszcza bielą oraz maść z pręgowaniem na tle rudo-brązowym. Pożądane ciemniejsze odcienie na głowie. Toleruje się maść żółto-brązową i nieznaczny czarny nalot na tułowiu. Dodatkowo wymagane są też białe znaczenia na: kufie, głowie (strzałka), szyi (plama), klatce piersiowej, łapach i końcu ogona. Pożądane są też: biały kołnierz i symetryczna ciemna maska na głowie.
Bernardyn wady:
brak wyrazu płci i harmonii budowy; nieprawidłowy ruch/chód; zapadnięty lub wysklepiony grzbiet; przebudowany lub spadzisty zad; zbyt krótkie nogi w stos. do wielkości psa; nogi przednie krzywe lub mocno wykręcone na zewnątrz; strome lub iksowate kończyny tylne; mocne fałdy na głowie i szyi; jasne oczy i za luźne powieki; za krótka lub za długa kufa; wywinięte na zewnątrz wargi dolne; niewielki przodozgryz; brak innych zębów poza P1 i M3; zbyt małe zęby (szczególnie siekacze); zarzucony na grzbiet ogon; sierść lokowata (kręcona); brak wymaganych znaczeń w kolorze sierści; nieprawidłowe rozmieszczenie maści (np. rudo-brązowe kropki albo cętki na białym tle); a także „niepełna pigmentacja lub bark pigmentacji nosa, wokół nosa, warg i powiek”. Ponadto, „samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie”.
Bernardyn wady dyskwalifikujące (wykluczające):
niestabilny temperament i agresja, wysokość poniżej minimum, porcelanowe oko oraz ektropion lub entropion, znaczny przodozgryz lub tyło zgryz, inna od wzorcowej, szczególnie czysto biała lub ruda maść bez znaczeń. Ponadto dyskwalifikuje się każdego psa/sukę mającego nienormalną budowę i/lub zaburzenia w zachowaniu.
